مبارزه با تمایل برای بازگشت به اعتیاد
اعتیاد یک بیماری حاد است. زیرا برای زمانی طولانی ماندگار بوده و درمان نمی شود اما قابل کنترل است. بازگشت یعنی فرد بعد از بهبود یا بهتر شدن دوباره بدتر شده یا از یک مانع در راه خود رنج می برد. این یک بیماری مغزی است زیرا ساختار و عملکرد مغز را تغییر می دهد. اینکه از نظر فیزیکی مغز چطور دیده می شود و اینکه چطور کار می کند. مبارزه با تمایل برای بازگشت به اعتیاد کمی سخت و چالش برانگیز است.
اعتیاد به مواد یا الکل شیمی مغز را تغییر داده و می تواند حتی بعد از گذشت زمان زیادی از برگشت فرد به حالت عادی روی واکنش های فیزیکی و روانی او اثر بگذارد. این واکنش ها می توانند یک چرخه ی اعتیاد را به گذشته و بسیاری از رفتارهای مخرب برگردانند. این برای معتادان بهبود یافته بسیار خطرناک است. برخلاف چیزی که بسیاری از افراد باور دارند اعتیاد یک انتخاب نیست.
از انجایی که بازگشت بخش مهمی در اعتیاد است. برخی افراد سال ها بعد از ترک بدون هیچ مشکلی می مانند. اما باید همیشه آگاه باشند که این اتفاق ممکن است هر زمانی دوباره بیفتد. پیشگیری از بازگشت یاد می دهد دو انگیزه ی احتمالی برای استفاده از مواد یا الکل همیشه در خفا وجود دارد؛ محرک ها و گرایش.
گرایش بخشی عادی از فرایند ترک اعتیاد است.
اهمیتی ندارد برای ماه ها استفاده نکرده اید یا تنها یک هفته است که ترک کردید. همیشه زمانی خواهد بود که باید با تمایل به بازگشت مبارزه کنید. این مبارزه بی رحمانه خواهد بود. همیشه شما را در ضعیف ترین نقطه پیدا کرده و سعی می کند به این فکر بکشاند که شما واقعا این تغییری که برای رسیدن به آن تلاش سختی کرده اید را نمی خواهید. گرایش به مواد اگر درست مدیریت نگردد می تواند سریعا باعث بازگشت شما گردد.
این ها تکنیک هایی برای مبارزه با این تمایل هستند.
صحبت با خودتان
وقتی این گرایش را حس کردید با صحبت کردن با خودتان با دلیل و منطق به مبارزه بنشینید. این گرایش اغلبب سیار کوته فکرانه بوده و باعث می شود شما تصویر بزرگی که خارج از این لحظه است را نبینید، می توانید زمانی دیگر لیستی برای خود تهیه کرده و وقتی گرایش به مصرف مواد سراغتان آمد آن را با خودتان بخوانید.
این لیست می تواند شامل تمامی دلایلی باشد که شما در ابتدا برای آن تصمیم به ترک گرفتید، در کنار تمامی عوارض منفی ای که با انتخاب مصرف مواد به آن می رسیدید.
درمان رفتارشناختی برای مبارزه با تمایل برای بازگشت به اعتیاد
رفتارشناختی شامل تکنیک های بی شماری است که برای تطابق دادن خود با این تمایلات استفاده می کنید. این ها می توانند شامل تغییر فکر، حواس پرتی و تجسم باشند.
وقتی یک گرایش به مصرف دوباره حس کردید می توانید حواس خود را به چیز دیگری پرت کنید یا تا وقتی این تمایل از بین برود سعی کنید تمرکز کاملی نداشته باشید. تمرینات تجسم نیز به شما کمک می کنند در زمان گرایش بتوانید آرام شوید، مثلا خود را در جایی تصور کنید که به شما آرامش می دهد.
تکنیک های رفتارشناختی کمک می کنند شما تحریفات شناختی در تفکر خود را کشف کنید. یک تحریف شناختی متداول که برای تمایل به مصرف مواد می باشد ” فاجعه آمیز کردن” نام دارد. وقتی حس کردید تمایل به مصرف مواد دارید با فکر کردن به چیزهایی مانند ” من هیچوقت نمی توانم با این روش این کار را تمام کنم ” یا ” اگر دوباره مواد مصرف کنم هیچوقت این حس از بین نمی رود ” شرایط را برای خود تبدیل به موقعیتی فاجعه آمیز می کنید. تکنیک های رفتارشناختی کمک می کنند فاجعه بودن شرایط را برای خود از بین برده و آن را به شکلی واقعی تر ببینید.
یک سرگرمی داشته باشید.
سرگرمی ها نه تنها شخصیت شما را می سازند و می توانید از آن ها لذت ببرید بلکه می توانند لحظاتی عالی برای پرت بودن حواس شما در طول تمایل به مصرف دوباره باشند. بسیاری از اوقات این تمایلات تنها به این دلیل هستند که حوصله ی شما سررفته و ذهنتان تلاش می کند راهی بیابد تا فضای خالی را پر کند. یک سرگرمی باعث می شود چیزی به جزمصرف مواد پیدا کنید.
برخی سرگرمی هایی که می توانید امتحان کنید ورزش، آشپزی، کارهای هنری و کاردستی، رقص، کوهنوردی، ماهیگیری یا بازی های کامپیوتری هستند.
مبارزه با تمایل برای بازگشت به اعتیاد – با این تمایل همراه شوید.
به جای اینکه همیشه سعی داشته باشید این تمایل را متوقف سازید گاهی باید با آن همراه شوید. استفاده از این تمرین تکنیکی در تمرکز ذهن است و بر پایه ی قانونی است که می گوید این تمایل را باید همان طور که هست بپذیرید و مرتبا سعی در مقاومت یا دور کردن آن نداشته باشید.
برای تمرین این تکنیک، هر زمان حس کردید گرایش به مصرف دوباره دارید کمی صبر کرده و دور مورد آن فکر کنید. آن را همانطور که هست کاملا بپذیرید و سعی نکنید این فکر را از ذهنتان دور سازید. نشسته، چشمان خود را بسته و افکاری که در ذهنتان هستند و احساسات بدن خود را مشاهده کنید. این کار کمک می کند از افکار و احساسات خود در این تجربه آگاه باشید.
برای مثال شاید به خودتان بگویید “من حس خوبی ندارم و در مورد مصرف مواد فکر می کنم ” یا ” کف دستان من عرق کرده و ضربان قلبم بالا رفته است”. تا جایی که دیگر حس کنید تمایلی به مواد ندارید به شرح افکار و احساسات خود ادامه دهید. استفاده از این تکنیک کمک می کند متوجه شوید تمایلات شما تنها موج هایی هستند که امده و در نهایت خواهند رفت.
در اصل به جای تلاش برای دور کردن تمایلات، آن ها را همانطور که هستند بپذیرید و بعد بیرون کنید.
مراقبت از خود برای مبارزه با تمایل برای بازگشت به اعتیاد
تمرین مراقبت از خود مانند تغذیه ی سالم و ورزش منظم می تواند کمک کند سلامت فیزیکی و روانی خود را ارتقا دهید و در نتیجه احتمال تمایل به مصرف مواد کمتر شده و در کنار آن شما مقاوم تر گشته و بهتر می توانید در صورت ایجاد گرایش به مصرف دوباره آن را رد کنید.
محرک ها را بشناسید.
در طول درمان، افراد، مکان ها و چیزهای خاصی هستند که باعث می شوند بی اختیار بخواهید دوباره سراغ مصرف مواد بروید. شناختن این محرک ها کمک می کند خود را برای احتمال بازگشت تمایل به مصرف دوباره آماده کرده و به خودتان فرصت دهید در صورت تحقق این احتمال از آن اجتناب نمایید.
لیستی از محرک ها برای خود نوشته و ببینید باید از کدام یک اجتناب ورزید. باید بدانید برخی محرک ها اجتناب ناپذیر هستند، بنابراین باید برای خود استراتژی هایی داشته باشید تا در زمان ایجاد گرایش بر اثر محرک ها بتوانید با آن برخورد کنید.
از دیگران کمک بگیرید.
اگر حس کردید گرایش به مصرف سراغ شما آمده است می توانید عضو یک گروه حمایتی شوید که در آن بتوانید با دیگر معتادانی که ترک کرده اند صحبت کرده و در مورد مشکلات خود برای تمایل به مصرف و تعهد آن ها به ترک حرف بزنید. وقتی حس کردید این تمایل دوباره بازگشته است با درمانگر خود تماس بگیرید، او می تواند با شما در این مورد صحبت کند. اگر یک درمانگر ندارید می توانید در صورت امکان با رهبر این گروه صحبت داشته باشید.
