سلامت روان در بارداری
بسیاری از زنان برای اولین بار در طول بارداری مشکلات در سلامت روان را تجربه می کنند. این زنان ممکن است حساس تر شده و مضطرب باشند و برخی ممکن است به نوعی دچار افسردگی یعنی سلامت روان در باداری می شوند.
اگر در گذشته یا همین حالا مشکلاتی را در سلامت روان خود دارید به احتمال بیشتری در طول بارداری یا بعد از زایمان مشکلاتی را تجربه خواهید کرد. برخی مشکلات شدید در سلامت روان عبارتند از اختلال دوقطبی، افسردگی شدید و روان پریشی.
برخی از زنانی که سابقه ی مشکلات حاد روانی دارند در طول بارداری نیز مشکل ان ها باقی خواهد ماند – البته هر فرد متفاوت است و محرک ها برای احساس عدم سلامت در او فرق دارند. بهتر است برای این شرایط برنامه ریزی کنید.
برنامه ریزی برای باردار شدن
اگر نیاز دارید به متخصص سلامت روان مراجعه داشته باشید و برای بچه دار شدن نیز می خواهید برنامه ریزی کنید، در مورد برنامه های خود با پزشک زنان یا روان درمان مشورت داشته باشید.
پزشک ممکن است در مورد مسائل زیر با شما صحبت کند:
- داروهای شما
- مراقبت هایی که باید انتظار آن را داشته باشید.
- چگونه وضعیت سلامت روان شما روی بارداریتان اثرگذار است.
- اینکه چطور بارداری ممکن است روی سلامت روان شما اثر بگذارد.
این ها را مشاوره ی بارداری می نامند و می توانند به شما و پزشکتان کمک کنند برنامه ای برای سالم ترین شروع برای خودتان و نوزادتان داشته باشید.
صحبت کردن با پزشک یا روان درمان
در طول بارداری، می توانید با پزشک زنان یا متخصص سلامت روان هر زمان که نگران بودید در مورد وضعیت سلامت روان خود مشورت داشته باشید.
برخی زنان از اینکه بخواهند در مورد احساسات خود صحبت کنند نگرانند زیرا می ترسند به عنوان یک مادر خوب قضاوت نشده یا مراقبت از کودک از آن ها گرفته شود.
در حقیقت متخصان سلامت روان سخت در تلاش اند تا مادران حس خوبی داشته باشند در نتیجه بتوانند به خوبی از فرزند خود مراقبت کنند.
در طول بارداری و بعد از تولد نوزاد، پزشک شما باید بپرسد آیا قبلا مشکلاتی در زمینه ی سلامت روان خود داشته اید و آیا از احساس ناراحتی و بی حوصلگی رنج می برید، حس می کنید پناهی ندارید یا نمی توانید مانند قبل از چیزی لذت ببرید.
از اینکه در مورد احساسات خود با پزشکتان حرف بزنید ترس نداشته باشید. این کار می تواند به آن ها کمک کند متوجه شوند آیا شما واقعا مشکلی دارید.
سلامت روان در باداری: افسردگی
دلایلی که باید تحت مراقبت قرار گیرید عبارتند از:
- افسردگی می تواند عواقبی جدی برای هردو شما و نوزادتان داشته باشد.
- زنانی که دچار افسردگی هستند شاید خود متوجه آن نباشند. (خصوصا اگر قبلا هرگز افسردگی را تجربه نکرده اند.)
درمان زودهنگام موثرترین راه بوده و بررسی وضعیت بیمار می تواند در همان ابتدا علائم را شناسایی کند. حدود ده تا پانزده درصد از زنان در طول بارداری و یا بعد از زایمان دچار افسردگی می شوند.محتمل ترین زمان برای شروع افسردگی در هفته های اول زایمان نوزاد است. علائم و نشانه های متداول افسردگی در طول بارداری و بعد از زایمان عبارتند از:
- احساس خستگی زیادی دارید.
- افکاری در مورد آسیب زدن به خودتان
- زیاد گریه می کنید، گاه اصلا دلیلی ندارد.
- نمی توانید تمرکز کنید یا فراموش کار شده اید.
- اشتهای خود را از دست داده یا پرخوری می کنید.
- احساس گناه و شکست زیاد دارد و فکر می کنید مادر بدی هستید.
- علاقه ی شما به کارهایی که قبلا از آن لذت می بردید کم شده است.
- احساس می کنید بیشتر اوقات زودرنج شده اید، عصبانی یا مضطرب هستید.
- در بیشتر اوقات روز و در بیشتر روزهای هفته احساس افسردگی یا بیچارگی دارید.
- نمی توانید بخوابید (حتی زمانی که کودکتان خواب است) یا بیشتر از حد عادی می خوابید.
- احساس وابستگی به نوزادتان ندارید، انگار او فرزند شما نیست و یا ارتباطی میان شما وجود ندارد.
- فکر می کنید اگر شما مرده بودید شرایط برای شما و فرزندتان بهتر می شد و در نتیجه به خودکشی فکر می کنید.
- مرتبا افکاری مریض دارید یا نگران چیزهای مختلف هستید، مانند اتفاق افتادن چیزهای بد برای شما، بارداری، نوزاد یا همسرتان
چه چیزی باعث افسردگی می شود؟
چیزهای زیادی هستند که می توانند به افسردگی منجر شده یا شما را مستعد این شرایط کنند، از جمله:
- سابقه ی افسردگی یا اضطراب
- زایمان مشکل دار یا خیلی سخت
- نداشتن حمایت اجتماعی کافی
- کودک شما بیمار یا بی قرار است.
- مشکلات در رابطه با همسر و ازدواج
- استرس در طول بارداری یا بارداری های ناخواسته
- داشتن اعضایی در خانواده که دچار افسردگی یا اضطراب بوده اند.
- توقعات شما از خودتان به عنوان یک مادر واقع گرایانه نبوده و نمی توانید از عهده ی آن بربیایید.
اگر در طول بارداری دچار افسردگی یا اضطراب بوده اید به احتمال بیشترب بعد از زایمان نیز ان را خواهید داشت. بسیار مهم است که در طول بارداری کمک های حرفه ای دریافت کنید نه اینکه بگذارید درمان برای بعد از زایمان شما بماند.
سلامت روان در باداری: اضطراب
چیزی حدود سی درصد از زنان باردار اضطراب را در سطح خاصی تجربه می کنند. تعداد کمی از ان ها علائم شدیدتری داشته و اختلال اضطراب در ان ها تشخیص داده می شود.
طبقه بندی اختلالات اضطراب
فوبیای اجتماعی و اختلال حملات پانیک و اختلال اضطراب فراگیر و اختلال استرس پس از سانحه و اختلال وسواس فکری – عملی و آگروفوبیا یا ترس از مکان های شلوغ
اغلب زنان قبل از بارداری نیز علائم یا تشخیصی از یک اختلال خاص را داشته اند. برخی زنان ممکن است در طول بارداری برای اولین بار این علائم را تجربه کنند. برخی علائم در طول بارداری شدیدتر خواهند شد.
علائمی که برای اختلالات روانی متدال هستند عبارتند از:
- مشکلات خواب
- حملات پانیک
- نگرانی های مکرری که از بین نمی روند.
- تنش در ماهیچه ها یا مشکل در آرام بودن
- نگرانی، استرس یا احساس خطر در تمام وقت
چه چیزی باعث اضطراب می شود؟
شاید به طور ژنتیکی مستعد نگرانی و اضطراب بوده و هدف یک اتفاق پرتنش قرار گرفته اید. وقتی اضطراب بارداری است به احتمال زیاد مرتبط با طبیعت مضطرب شما می باشد. اضطراب شما روی سلامت فرزندتان، ترس از تجربیات زایمان یا نگرانی در مورد افزایش وزن و تغییر شکل بدن متمرکز می شود.
زنانی که قربانی خشونت جنسی بوده اند نیز در طول بارداری اضطراب را تجربه می کنند. برای این گروه از زنان اضطراب به احتمال بیشتر مرتبط با زایمان و مادر بودن است. زنانی که خشونت جنسی داشته اند در زمان لمس شدن حس خیلی بدی دارند. چک اپ های پزشکی می تواند برای ان ها بسیار استرس آور باشد، خصوصا چک اپ هایی که واژینال هستند. این گروه از زنان از فرایند زایمان نیز خیلی می ترسند. آن ها ممکن است از انقباض ماهیچه ها در طول زایمان رنج ببرند، چیزی که می تواند روی توانایی مدیریت درد زایمان اثر بگذارد.
زنانی که اختلال های اضطراب از قبل داشته اند بنا به دلایل متعدد بارداری برایشان چالش برانگیز است. بارداری و تجربیات زایمان می تواند باعث شود فرد از نقطه ی آسایش خود خارج گردد و این باعث اضطراب خواهد شد. علائمی مانند تنگی نفس، سرگیجه یا زیاد شدن ضربان قلب و گرگرفتگی در اواخر زایمان هستند که می توانند با حملات پانیک اشتباه گرفته شده و در برخی موارد منجر به حمله ی پانیک واقعی شود. باید در همان اوایل بارداری کمک های لازم را دریافت کرد در نتیجه تجربه ی شما از بارداری و مادر شدن مثبت تر خواهد بود و می توانید بعد از زایمان مراقبت بهتری از فرزند خود داشته باشید.
سلامت روان در باداری: اختلال دوقطبی
فردی که مبتلا به اختلال دو قطبی است احساسات هیجانی شدید (مانیا) و بی حالی شدید (افسردگی) را تجربه می کند که این وضعیت می تواند تا هفته ها و گاه تا چند ماه ادامه داشته باشد. این یک اختلال نامتداول است و اغلب سابقه ی خانوادگی در آن دیده می شود. علائم حاد اختلال دو قطبی شبیه به افسردگی هستند. برخی از علائم مانیا عبارتند از:
- افزایش مصرف الکل و مواد اعتیادآور
- داشتن برنامه های زیاد و عدم برنامه ریزی درست
- صحبت کردن خیلی سریع، تلاش برای کنترل کردن افکار
- حالت شادابی خیلی شدید، فرد حس می کند در اوج است.
- در موارد حاد علائم روانی مانند عدم درک درست از واقعیت
- احساس اعتماد به نفس خیلی زیاد به ظاهر، توانایی ها و نبوغ خود
- نیاز کمتر به خوابیدن، احساس انرژی زیاد با خواب کم یا نداشتن خواب
- افزایش میل جنسی به طوری که گاه منجر به رفتارهای نادرست می شود.
- رفتار خشن و دور از شخصیت شما، مانند ترک کردن کار یا ترک کردن رابطه به شکلی نادرست
- داشتن انرژی خیلی زیاد، حرکات سریع طوری که انگار با یک موتور داخلی فرد هدایت می شود.
- گاه تغییرات خلقی به شکلی به جز شادی است، مثلا ترکیبی از حالت زودرنجی با شادی بیش از حد
- زیاد شدن خرج ها، اغلب برای چیزهایی که نیاز ندارید یا نمی خواهید و نتیجه قرض های زیاد است.
- حس می کنید شما شکست ناپذیر هستید و در فعالیت های پرخطر مشارکت می کنید مانند رانندگی پرخطر
سلامت روان در باداری: اسکیزوفرنیا
دو علامت اصلی عبارتند از:
- هذیان گویی: باورهایی که واقعی نیستند اما اینطور به نظر می رسند. اغلب توهمات مرتبط با توطئه هایی بوده و یا باور به اینکه افرادی به دنبال شما هستند یا تعقیب می شوید. برخی از بیماران فکر می کنند قدرت هایی خاص دارند یا فکر می کنند فرد دیگری افکارشان را کنترل می کند.
- توهمات: فرد چیزهایی را دیده، شنیده، حس کرده یا لمس می کند که واقعی نیستند. به نظر می رسد چشم ها، گوش ها و دیگر احساسات قصد فریب دادن شما را دارند. این تجربه می تواند شما را ترسانده و عصبانی کند.
علائم دیگر عبارتند از:
- مشکل در سازماندهی افکار و سخنان
- انزوای اجتماعی، اغلب به خاطر ترس شما
- مشکل در مرتب کردن فعالیت های روزانه
- مشکل در تصمیم گیری به علت عدم اطمینان
- تغییر در خواب، چرخه ی بیداری شما عوض شده و در نتیجه می خواهید در طول روز بخوابید و شب ها بیدار باشید.
از آنجایی که ممکن است ترجیح دهید در طول بارداری و شیردهی دارویی مصرف نکنید شاید این تمایل شما باید در مقابل شانس برگشت مشکل ارزیابی شود.
اختلالات غذایی و بارداری
اختلالات غذایی در زنان کم سن تر شایع تر است، خصوصا زنان کم سنی که باردار می شوند. زنانی که اختلالات غذایی دارند در بارداری با خطرات زیر مواجه خواهند شد:
- شما بیشتر مستعد کم خونی خواهید بود.
- بدنتان ممکن است ذخیره ی غذایی خود را مصرف کند.
- زمان بیشتر لازم است تا زخم های سزارین، برش ها یا پارگی های واژن بهبود یابند.
- زنانی که علائم فعالی از پرخوری عصبی دارند در خطر بیشتری برای سقط جنین هستند.
- زنانی که کم اشتهایی عصبی دارند به احتمال بیشتر نوزادانی کوچک با سر کوچک خواهند داشت.