چگونه کودک احساس ارزشمند بودن داشته باشد؟
راه مشخصی برای ایجاد حس ارزشمند بودن در کودک وجود ندارد. اگر با کودک با احترام رفتار شده و والدین علاقه‌ی واقعی به افکار، احساسات و تجربیات او نشان دهند احساس ارزش می‌کند. ایجاد محدودیت های سالم و ثابت قدم بودن با کودک باعث زنده شدن حس ارزش در او می شود. ایجاد احساس ارزشمند بودن در کودک چگونه است؟
باهم وقت بگذرانید.
گام اصلی ایجاد پایه ای است تا کودک حس کند به عنوان یک فرد جدا، خودش ارزش دارد. راه هایی پیدا کنید تا زمانی را به تنهایی با کودک خود بگذرانید. این کار باعث احترام و نزدیکی شما به یکدیگر شده و اجازه می دهد یاد بگیرید کودک شما چه چیزی می خواهد و چه نیازهایی دارد.
ایجاد احساس ارزشمند بودن در کودک – بگذارید بداند دوستش دارید.
کودکان باید اطمینان یابند که بزرگ سالان در زندگی، آن ها را دوست دارند. این عشق نباید بر پایه ی شرایط باشد. به یاد داشته باشید عشق به شرایط زندگی یا هیچ قضاوتی بستگی ندارد.
گاهی کودکان والدینی که جدا شده اند نیاز به تأکید بیشتری بر عشق والدین به خود دارند.
مکالمات مرتبی داشته باشد.
صحبت کردن با کودکان در مورد فعالیت های روزانه اجازه می دهد بدانند که شما به زندگی آن ها اهمیت می دهید. داشتن مکالمه با بزرگ سالان به کودک حس بلوغ مثبتی خواهد داد. سؤالات زیادی را در صحبت های خود بگنجانید تا به ادامه ی صحبت کمک کنید.
کودک را به صحبت کردن تشویق کنید.
شاید کودک مهارت کافی نداشته باشد تا بتواند بدون کمک شما حرف های خود را بیان کند. اگر کودکی دارید که می خواهد تجربیات خود را با شما به اشتراک بگذارد با سؤال پرسیدن به او در بیان حرف هایش کمک کنید. به کودکتان بگویید ” بعد چه اتفاقی افتاد ” یا ” بیشتر در موردش بگو”.
اینکه از کودک بخواهید تجربیاتش را با شما به اشتراک بگذارید اجازه می دهد بداند شما به دیدگاه فردی او احترام می گذارید.
برای احساسات او ارزش قائل شوید.
برای احساسات او ارزش بگذارید، حتی اگر آن را نمی‌فهمید یا موافق نیستید. این که کودک بداند شما به احساسات و طرز فکر او توجه می‌کنید اهمیت زیادی داشته و ارزش گوش دادن را دارد. به او اطمینان خاطر دهید که هر حسی داشته باشد ایرادی ندارد.
شما می توانید در عین انجام دادن کاری که کودک دوست ندارد، برای احساس او ارزش بگذارید. مثلاً “من می‌دانم دوست نداری حمام بروی. بازی کردن با اسباب بازی ها خوب است و دوست نداری آن را کنار بگذاری. اما تو باید برای تمیز بودن به حمام بروی. تو می توانی برای حمام اسباب بازی انتخاب کنی و می توانیم در حمام نیز حباب بازی کنیم”.
ایجاد احساس ارزشمند بودن در کودک – به کودک احترام بگذارید.
زمانی که کودک داستان روز خود را برای شما می‌گوید یا زمان خاصی را با هم می گذرانید باید احترام خود را نسبت به او نشان دهید. او را در جواب دادن به عجله نیندازید یا باعث نشوید حس کند برای توجه کردن به او مشغله‌ی زیادی دارید. برای اینکه به کودک نشان دهید ارزش زیادی دارد باید بداند گذراندن وقت خود با او را در اولویت می‌گذارید.
به توانایی های او احترام بگذارید.
انجام دادن کارهایی برای کودک که خودش می‌تواند انجام دهید نشان می‌دهد به توانایی‌های او شک دارید. به جای آن، باید طوری رفتار کنید که حس کند برای کاری که خودش انجام می‌دهد ارزش قائل هستید. برای مثال به جای اینکه کاپشن کودک سه ساله را تنش کنید اجازه دهید خودش برای این کار کمی زمان بگذارد.
بگذارید از اشتباهاتش درس بگیرد.
آموزش استقلال یعنی اجازه دهید کمی اشتباهات او بیشتر شود. این یک زنجیره ی طبیعی از یادگیری مهارت های جدید است. از آنجایی که کودکان زیاد در مورد هر چیز فکر می کنند، یادگیری مراحلی که طی آن کودک یک کار را دنبال می‌کند بخش مهمی از فرایند یادگیری است.
باید به کودک نشان دهید شما به انتخاب های او اعتماد دارید و می دانید او از اشتباهاتش درس می گیرد و تأکید کنید برای استقلال او ارزش قائلید.
ایجاد احساس ارزشمند بودن در کودک – به او حق انتخاب دهید.
بخش مهمی از حس ارزشمند بودن کارهای کودک برای شما این است که اجازه دهید کودک انتخاب‌های واقعی داشته باشد. گزینه هایی که شما برای او می گذارید باید انتخاب هایی برابر باشند، گزینه هایی که غیرممکن هستند یا مطمئنید کودکان انتخاب نمی کند را مطرح نکنید. به جای آن چند انتخاب ممکن را بیان کنید.
هر روز زمانی با او بگذرانید.
این کار کمک می کند باهم بودن شما تبدیل به یک روال شود. (برای مثال، بعد از آمدن کودک به خانه از مدرسه، هرروز نیم ساعت پیاده روی کنید) این کار باعث می شود حتماً زمانی با یکدیگر باشید. هرجایی که می توانید با هم باشید برای آن زمان بگذارید.
اگر یک روز مشغله ی زیادی داشتید و زمان زیادی با هم نبودید روز بعد وقت بیشتری را کنار هم بگذرانید.
نشان دهید برای سلامت خود ارزش قائلید.
نشان دادن مراقبت از خود بخش مهمی از آموزش نکاتی ارزشمند به کودک است. مراقبت از سلامت، بهداشت، روان و نیازهای عاطفی همگی بخشی از چیزهایی هستند که برای خوب بودن باید به آن دقت داشته باشید.
در جایی که عصبانی شده یا با شما بدرفتاری می‌شود نمانید.
در صورت نیاز برای خودتان وقت بگذارید. لازم نیست هر وقت کودک هوس کرد در دسترس او باشید. اگر واقعاً به کمی زمان برای آرامش نیاز دارید این کار را بکنید و کودک را با کاری که می‌تواند تنها انجام دهد مشغول کنید.
قوانین و محدودیت های مناسب تعیین کنید.
برای اینکه کودک احساس ارزش کند باید احساس امنیت داشته باشد. امنیت با گذاشتن موانعی خوب و سالم توسط بزرگ‌ترها ایجاد می شود. والدین مسئول فراهم کردن این ساختار و حمایت هستند.
البته بدین معنا نیست که نمی توانید با کودک خود تفریح کنید. با این وجود شما باید در بین بازی کمی وقفه بگذارید تا اطمینان یابید امنیت کودک تأمین شده است.
ایجاد احساس ارزشمند بودن در کودک – وقتی ناراحت اند کنارشان باشید.
اگر کودک شما ناراحت است با یکدلی و صبر واکنش نشان دهید، نه قضاوت. بپرسید چه مشکلی وجود دارد و با هم برای یافتن راه‌هایی برای بهبود اوضاع کار کنید.
در مورد قوانین محکم و سخت باشید. برای مثال “می دانم ماشین بنفش را می‌خواهی. قانونی که ما گذاشتیم این است که تو می توانی یک اسباب بازی برداری و تو همین الان ماشین صورتی را انتخاب کردی. انتخاب خودت است کدام ماشین را برداری”. شما می توانید در حالی که انتظار پذیرش قوانین را از کودک دارید با او همدردی کنید.
به جای اینکه به کودک بگویید او بد است روی رفتار بد تمرکز کنید.
بگذارید کودک بداند حتی اگر رفتار او در شرایطی قابل‌قبول نباشد شما هنوز هم به او اهمیت می‌دهید و هر اتفاقی بیفتد بازهم دوستش دارید. همه اشتباه می‌کنند، تصمیم‌های اشتباه می‌گیرند و در قضاوت های خود اشتباه دارند. اگر کودک شما یاد بگیرد که ارزش دارد این تفاوت را نیز یاد خواهد گرفت.
- به او یادآوری کنید که فرصت‌های دیگری برای انتخاب‌های بهتر دارد و این راهی برای تشویق او به یادگیری است.
- اگر کودک شما بارها همان رفتار منفی را تکرار می‌کند دقت کنید چه واکنشی دارید. اگر خودتان را بیشتر درگیر این رفتار منفی کودک کنید او آن را راهی برای جلب توجه خواهد دانست.