6 راهکار برای کاهش حساس بودن-علل حساس بودن

در صورت زودرنج یا حساس بودن ممکن است نسبت به انتقاد یا قضاوت دیگران زیاد از خودتان واکنش نشان دهید؛ اما حساس بودن لزوما چیز بدی نیست. زود رنج بودن نشان می دهد که شما مراقب، وظیفه شناس و متفکر هستید. با این حال، گاهی اوقات حساس بودن بیش از حد در مواجهه با تعارض اجتماعی، انتقاد یا طرد شدن می تواند منجر به عوارض بیشتری شود.

اگر بیش از حد حساس هستید، بهتر است به دنبال راه هایی برای جلوگیری از آسیب دیدن باشید. یادگیری راهکار هایی که کمک کند تا حساس نباشید، می تواند شما را از درگیر شدن در موقعیت های اجتماعی، دنبال کردن فرصت های شغلی، لذت بردن از روابط نزدیک یا واقعی بودن در تعاملات خود با دیگران باز دارد؛ اما مهمترین نکته این است که اکثر مردم حساس هستند.

تحقیقات نشان می دهد که حدود 20 درصد از افراد تمایل زیادی به حساس و زودرنج بودن دارند. مدیریت موثر بر حساسیت می تواند به شما کمک کند که همدلی و توجه خود را حفظ کنید.

6 راه برای کمتر حساس بودن

برای این که کمتر حساس و زودرنج باشید، راهکارهای موثری برای حل آن وجود دارند. اگر به دنبال راهکار هایی هستید که زودرنج بودن و حساسیت خود را کاهش دهید، بهتر است موارد زیر را در نظر بگیرید.

بیشتر مطالع کنید: فرد بسیار حساس (HSP)کیست؟

یاد بگیرید که احساسات خود را کنترل کنید

برای درمان زود رنجی و کنترل حساس بودن سعی کنید که احساسات خود را کنترل کنید. کنترل احساسات در اصل به معنی کنترل کردن افکار و رفتارهای شماست. داشتن این توانایی به شما امکان می دهد تا احساسات پریشانی و احساسات مخرب را مدیریت کنید. تقویت این توانایی می تواند به شما کمک کند که کمتر حساس شوید.

بیشتر مطالعه کنید: چگونه هیجانات و احساسات خود را کنترل کنیم؟

ذهن آگاهی را تمرین کنید

یکی از راهکارهای کاهش حساس بودن این است که ذهن آگاهی را تمرین کنید. ذهن آگاهی شامل یادگیری نحوه تمرکز کامل بر لحظه حال بدون نگرانی در مورد گذشته یا آینده است. شواهد نشان داده اند که ذهن آگاهی می تواند تأثیر مفیدی بر شرایطی داشته باشد که با اختلال در تنظیم عاطفی مشخص می شوند. تحقیقات همچنین نشان داده اند که مدیتیشن مختصر ذهن آگاهی تأثیر مثبتی بر پردازش احساسات دارد.

اگر می خواهید حساسیت کمتری داشته باشید، تمرکز حواس می تواند خودآگاهی را تقویت کند و توانایی شما را در تنظیم احساساتتان بهبود بخشد. این فرآیند زمان و تلاش می‌برد؛ بنابراین هر روز زمانی را برای تمرین در نظر بگیرید.

بیشتر بخوانید درباره: ذهن آگاهی را به یک عادت تبدیل کنید

ژورنالینگ را امتحان کنید

برای کمتر حساس بودن ژورنالینگ را امتحان کنید. ژورنالینگ یا نوشتن روزانه تجربیات عاطفی راهی عالی برای به دست آوردن بینش بیشتر در مورد احساس و پاسخ به رویدادهای زندگی شما باشد. با نوشتن احساسات خود، بهتر می توانید آنچه را که تجربه می کنید درک کنید.

خودتان را بپذیرید

یکی از راهکارهای مقابله با حساس بودن این است که خودتان را بپذیرید. افراد بسیار حساس گاهی اوقات به شدت از خودشان انتقاد می کنند. با یادگیری پذیرش بیشتر خود ، افراد می توانند با ترس درونی که همیشه آنها را به دنبال نشانه هایی از انتقاد، قضاوت یا طرد می کند مبارزه کنند.

برای اینکه بیشتر خود را بپذیرید، به دنبال راه هایی باشید که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

• خودتان را برای آنچه هستید بپذیرید، از جمله کیفیت خوب و منفی خود.
• نقاط قوت خود را بشناسید و از آنها تقویت کنید؛ اما سعی نکنید خود را با دیگران مقایسه کنید.
• برای چیزهایی که مایل هستید و نمی خواهید بپذیرید  حد و مرزی تعیین کنید.
• نگرش مثبت داشته باشید و روی استفاده از خودگویی مثبت و جملات تاکیدی برای تقویت خود تمرکز کنید.
• خودتان را به خاطر اشتباهاتی که ممکن است در گذشته مرتکب شده اید ببخشید. اشتباه را بپذیر و ادامه بدهید.

یاد بگیرید که انتقاد بپذیر باشید

برای کمتر حساس بودن سعی کنید انتقاد پذیر باشید. انتقاد، حتی زمانی که سازنده باشد دردناک است. در حالی که نمی توانید همه انتقادات را حذف کنید، استراتژی هایی وجود دارد که می توانید برای بهبود توانایی خود در تحمل انتقاد از استفاده کنید. تحمل پریشانی از دیگران به توانایی شما برای عبور از یک موقعیت چالش برانگیز عاطفی بدون درگیر شدن در رفتارهایی اشاره دارد که آن را بدتر می کند.

برای مثال، اگر از دوستی درخواست کمک کنید و او شما را رد کند، ممکن است ناراحت شوید. در این شرایط ممکن است ناراحت شوید و به خود بگویید که دوستتان واقعاً اهمیتی نمی‌دهد. از سوی دیگر، تحمل پریشانی خوب به شما کمک می‌کند که این احساسات را در لحظه مدیریت کنید تا بتوانید بعداً با دید بیشتری به آن‌ها نگاه کنید. به جای اینکه ناراحت شوید، ممکن است به خودتان بگویید که دوستتان فعلا فرصت جواب دادن ندارد و یک بار دیگر دوباره سوال خواهید کرد.

تاکتیک هایی که می توانند تحمل پریشانی شما را در زمانی که بیش از حد حساس هستید بهبود بخشند، عبارتند از:

• سرگرم شدن برای منحرف کردن حواس خود از احساسات ناراحت کننده.
• به جای نشخوار افکار و احساسات منفی، توجه خود را روی شخص دیگری متمرکز کنید.
• شرکت در فعالیتی که از آن لذت می برید تا به آرامش و آرامش خود کمک کند.
• انجام کاری برای برانگیختن احساسات مخالف ، مانند تماشای یک فیلم خنده دار یا خواندن یک کتاب هیجان انگیز.

بیشتر بخوانید درباره: انتقاد پذیری چیست؟

ویژگی های افراد حساس و زودرنج

در حالی که “بیش از حد حساس” بودن اغلب به عنوان یک نقطه ضعف تلقی می شود، افراد حساس هم نقاط قوت و هم چالش هایی دارند. آنها در درک احساسات دیگران خوب هستند؛ بنابراین آنها عمیقاً می توانند همدل باشند. با این حال، این هوش هیجانی گاهی اوقات می تواند باعث شود که آنها تحت تأثیر احساسات دیگران قرار بگیرند. 

نشانه‌ هایی که می‌ گویند شما فرد حساسی هستید، زیاد است؛ امابه طور کلی ویژگی افراد حساس به شرح زیر هستند:

• چیزها را عمیقاً احساس کنید.
• از گذراندن وقت به تنهایی لذت ببرید.
• به راحتی توسط صداهای بلند یا سایر محرک های قوی غرق افکار و دنیای خودشان می شود.
• احساسات دیگران را درک می کنند.
• زمانی که احساس می کنند تحت فشار هستند خودشان را کنار می کشند.

افراد بی احساس هم ممکن است ویژگی های زیر را داشته باشند:

• بي تفاوتی نسبت به دیگران
• عدم محبت نسبت به دیگران
• اعتماد به نفس بیش از حد
• فقدان همدلی
• عدم رعایت حقوق دیگران

شایع ترین علل حساس بودن

سازگاری با احساسات و رفتار دیگران امری طبیعی است. با این حال، حساس بودن بیش از حد می تواند مانع از عملکرد طبیعی شما در زندگی روزمره شود.  علل دقیق حساسیت به طور کامل شناخته نشده است؛ اما ژنتیک، عوامل بیولوژیکی و تجربیات احتمالاً نقش دارند. برخی تحقیقات نشان می دهد که ژنتیک در بروز زودرنجی و حساسیت نقش داشته و تا حدودی جنبه ارثی دارد.

برخی دیگر از علل بالقوه حساس بودن عبارتند از:

• خستگی: زمانی که خسته هستید، کمتر قادر به مدیریت واکنش های احساسی خود هستید. شما ممکن است نسبت به رفتار دیگران حساس تر باشید و به احتمال زیاد آنچه را که می گویند اشتباه تفسیر کنید.
• عزت نفس پایین: اگر عزت نفس پایینی دارید، ممکن است بیشتر نگران این باشید که دیگران در مورد شما چه فکر می کنند. این می تواند باعث شود که شما چیزها را بیش از حد شخصی بگیرید و در مورد آنچه دیگران می گویند و انجام می دهند مطالعه کنید.
• شرایط سلامت روان: اضطراب و افسردگی ممکن است باعث شود که شما بیشتر در معرض حساسیت باشید.
• خودگویی منفی: اگر بدترین منتقد خود باشید، مثبت ماندن سخت است.
• آسیب های گذشته: کودکانی که تروما را تجربه می کنند، در بزرگسالی بسیار حساس و زودرنج می شوند.
• کمال گرایی: کمال گرا بودن می تواند شما را نسبت به انتقاد حساس تر کند.

کاهش حساس بودن چه مزیت هایی دارد؟

در حالی که شخص حساس دارای مزایایی است؛ اما حساس بودن بیش از حد می تواند چالش هایی را در زمینه های مختلف زندگی شما ایجاد کند. حساسیت به این معنی است که احساسات شما به راحتی آسیب می بیند.

یافتن راه هایی برای کمتر حساس بودن، حداقل در برخی جهات، می تواند به طرق مختلف برای شما مفید باشد:

• کاهش احساس آسیب: آسیب های عاطفی می تواند منجر به شرم ، خجالت، شک به خود و اعتماد به نفس پایین شود. ممکن است در مورد تعامل با دیگران مضطرب شوید، حتی تا حدی که از موقعیت های اجتماعی دوری کنید تا از آسیب دیدن احساسات خود جلوگیری کنید. کمتر حساس بودن می تواند به به حداقل رساندن خطر آسیب دیدگی ناشی از مسائل اجتماعی کمک کند.
• کاهش اضطراب: اگر همیشه نگران احساس آسیب هستید، ممکن است اضطراب اجتماعی را تجربه کنید. این در نهایت می تواند منجر به عزت نفس ضعیف، تنهایی ، انزوا، افسردگی و حمایت اجتماعی ضعیف شود. کمتر حساس بودن می تواند به شما کمک کند در موقعیت های اجتماعی کمتر احساس اضطراب کنید.
• کاهش درگیری های احتمالی: یکی دیگر از دام های بالقوه بیش از حد حساس بودن، درگیری با دیگران است. اگر به راحتی آسیب می بینید، ممکن است سخنان دیگران را اشتباه تفسیر کنید یا نسبت به نکات جزئی واکنش بیش از حد نشان دهید. این می تواند روابط بین فردی را از بین ببرد و منجر به مشاجره و سوء تفاهم شود. رها کردن همه چیز بدون احساس حساسیت بیش از حد می تواند این درگیری ها را به حداقل برساند.

درمان مشکلات فردی خود را به تیم مجرب همکده بسپارید!

همکده اولین و بزرگترین مرکز مشاوره تلفنی کشور است که در تمام زمینه‌های مشاوره فرودی، مشاوره کودک و نوجوان، مشاوره خانواده، مشکلات جنسی، زوج درمانی، طلاق، خیانت و… مشاوره می‌دهد. جهت دریافت مشاوره کافی است که وارد سامانه همکده شوید تا با وارد کردن شماره و موضوع مشاوره، نوبت خود را ثبت کنید. کارشناسان مربوطه در مدت زمان کوتاهی با شما تماس خواهند گرفت تا مشکل شما را برطرف سازند.

سخن آخر

فردی حساس بودن می تواند هم مزایا و هم معایبی داشته باشد. اگر احساس می کنید بیش از حد حساس هستید، راه هایی برای بهبود توانایی های تنظیم هیجانی شما وجود دارد. هنگامی که افکار و موقعیت هایی را که باعث تحریک این تمایلات می شوند را تشخیص دادید، می توانید از راهبردهای مقابله ای برای مدیریت احساسات و بهبود رفاه ذهنی خود استفاده کنید.

سوالات متداول

1. چگونه می توانم از نظر عاطفی سخت تر شوم؟

ایجاد اعتماد به نفس و تمرین تمرکز حواس می تواند به شما کمک کند. اگر فردی حساس هستید، از نظر عاطفی قوی تر باشید. وقتی احساس خوبی نسبت به خود دارید و به توانایی های خود اطمینان دارید، کمتر ممکن است انتقاد را شخصاً دریافت کنید. ذهن آگاهی می تواند به شما کمک کند تا افکاری را که به حساسیت بیش از حد کمک می کنند، بشناسید. هنگامی که این اتفاق را تشخیص دادید، می توانید از استراتژی های مقابله ای مختلف برای مدیریت احساسات پریشانی عاطفی استفاده کنید.

2. چرا من اینقدر حساسم و راحت گریه می کنم؟

افرادی که از نظر عاطفی همدل هستند، ممکن است در پاسخ به موقعیت های عاطفی یا استرس راحت تر گریه کنند. این تمایل گاهی اوقات زمانی که احساس خستگی یا استرس می کنید قوی تر می شود؛ زیرا توانایی شما برای تنظیم احساسات اغلب کاهش می یابد. گریه مکرر همچنین می تواند با ویژگی های شخصیتی مانند روان رنجوری و حساسیت عاطفی یا شرایط سلامت روانی مانند: افسردگی و اضطراب مرتبط باشد. سطوح بالای استرس و آسیب های گذشته نیز می توانند نقش داشته باشند.

3. آیا حساسیت عاطفی یک اختلال است؟

حساس بودن یک اختلال نیست؛ اما گاهی اوقات می تواند نشانه ای از مشکل یا یک وضعیت سلامت روان باشد. رویدادهایی مانند استرس، ضربه روحی، سوگ و تغییرات عمده زندگی می توانند باعث شوند که شما احساس حساسیت بیشتری کنید. اختلالات اضطرابی نیز اغلب منجر به افزایش حساسیت عاطفی می شود.