افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روانی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار میدهد. اگر احساس میکنید که شادی و انگیزهتان کاهش یافته یا بدنتان علائم غیرعادی نشان میدهد، ممکن است به فکر این سوال باشید: «چگونه بفهمم افسرده هستم؟» در این مقاله، با علائم افسردگی، از نشانههای روانی تا جسمانی، آشنا میشوید و راههای تشخیص و درمان آن را بررسی میکنیم. همکده، بزرگترین مجموعه مشاوره آنلاین و تلفنی ۲۴ ساعته در ایران، همراه شماست تا با مشاوره حرفهای به سلامت روان خود بازگردید.
برای شروع، مشاوره افسردگی آنلاین همکده را امتحان کنید و اولین گام را برای بهبود بردارید.
افسردگی چیست و چرا باید آن را جدی بگیریم؟
افسردگی یک اختلال روانی است که فراتر از احساس غم موقت است. این بیماری میتواند بر تمام جنبههای زندگی، از روابط شخصی تا عملکرد شغلی، تأثیر بگذارد. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۲۶۴ میلیون نفر در جهان با افسردگی زندگی میکنند. در ایران نیز، استرسهای روزمره، فشارهای اقتصادی، و تغییرات اجتماعی باعث افزایش شیوع افسردگی شدهاند. علائم افسردگی میتوانند بهصورت روانی (مانند احساس ناامیدی) یا جسمانی (مانند خستگی مزمن) ظاهر شوند.
تشخیص زودهنگام افسردگی کلید درمان موفق است. اگر این علائم را در خود یا عزیزانتان مشاهده میکنید، نادیده نگیرید. مشاوره حرفهای میتواند به شما کمک کند تا با این چالش مقابله کنید. برای اطلاعات بیشتر، به مقاله درمان افسردگی مراجعه کنید. این اختلالات حتی به گونه ای است که تا بزرگسالی هم ممکن است ایجاد شود. اختلالات روانی بخش بسیاری از زندگی ما را تشکیل داده است.
برای دریافت مشاوره افسردگی از وبسایت همکده کلیک کنید.
علائم روانی افسردگی: از غم تا بیانگیزگی
نشانههای روانی افسردگی اغلب اولین سرنخهایی هستند که نشان میدهند چیزی در ذهن شما درست نیست. این علائم میتوانند زندگی روزمره را مختل کنند و نیاز به توجه فوری دارند.
احساس غم مداوم و ناامیدی
یکی از بارزترین علائم افسردگی، احساس غم پایدار است که حتی در لحظات شاد نیز از بین نمیرود. ممکن است احساس کنید هیچچیز نمیتواند شما را خوشحال کند یا آیندهای تاریک پیش روی شماست. این احساس ناامیدی گاهی با گریههای بیدلیل یا حس پوچی همراه است. اگر این حالت بیش از دو هفته ادامه داشت، وقت آن است که با یک متخصص مشورت کنید.
کاهش انگیزه و لذت نبردن از فعالیتها
آیا دیگر از فعالیتهایی که قبلاً لذت میبردید، مثل ورزش یا معاشرت با دوستان، خوشحال نمیشوید؟ این حالت که به آن «بیهودگی» یا anhedonia میگویند، یکی از نشانههای روانی افسردگی است. افراد مبتلا ممکن است علاقه خود را به سرگرمیها یا حتی کارهای روزمره از دست بدهند.
برای دریافت راهنمایی، مشاوره آنلاین همکده را امتحان کنید.

علائم جسمانی افسردگی: نشانههایی که نباید نادیده بگیرید
افسردگی درد دارد و در حالی که ما اغلب این بیماری روانی را با درد عاطفی مانند غم، گریه و احساس ناامیدی جفت می کنیم، تحقیقات نشان می دهد که افسردگی می تواند به عنوان درد جسمی نیز ظاهر شود. این علائم جسمانی افسردگی گاهی آنقدر واقعی هستند که ممکن است با بیماریهای جسمی اشتباه گرفته شوند. در ادامه چند نشانه جسمی که ثابت می کند شما افسردگی دارید آورده شده است:
اگر می خواهید در مورد علائم افسردگی در نوجوانان اطلاعات بیشتری به دست آورید، مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.
1. چگونه بفهمم افسرده هستم؟ خستگی مزمن و کمبود انرژی
خستگی مزمن یکی از شایعترین علائم افسردگی است. گاهی اوقات همه ما سطوح انرژی پایین تری را تجربه می کنیم و صبح ها احساس کسالت می کنیم، به این امید که به جای رفتن به محل کار، در رختخواب بمانیم و تلویزیون تماشا کنیم. در حالی که ما اغلب معتقدیم خستگی ناشی از استرس است، افسردگی نیز می تواند باعث خستگی شود. با این حال، برخلاف خستگی روزمره، خستگی ناشی از افسردگی نیز می تواند باعث مشکلات تمرکز، احساس تحریک پذیری و بی تفاوتی شود.
دکتر مائوریتزیو فاوا، منبع برنامه تحقیقات بالینی در بیمارستان عمومی ماساچوست بوستون، اشاره می کند که افراد افسرده اغلب خواب غیر ترمیمی را تجربه می کنند، به این معنی که حتی پس از یک شب استراحت کامل، احساس کسالت می کنند. با این حال، از آن جا که بسیاری از بیماری های جسمی مانند عفونت ها و ویروس ها نیز می توانند باعث خستگی شوند، تشخیص اینکه آیا خستگی با افسردگی ارتباط دارد یا خیر، چالش برانگیز است.
یکی از راه های تشخیص: در حالی که خستگی روزمره نشانه این بیماری روانی است، علائم دیگری مانند غم، احساس ناامیدی و بیهوشی (عدم لذت در فعالیت های روزانه) نیز ممکن است هنگام افسردگی وجود داشته باشد.
2. کاهش تحمل درد و حساسیت بیشتر
آیا احساس میکنید بدنتان به درد حساستر شده است؟ مطالعات نشان میدهند که افسردگی میتواند تحمل درد را کاهش دهد. بهعنوان مثال، دردی که قبلاً قابلتحمل بود، حالا طاقتفرسا به نظر میرسد. این ارتباط به دلیل تأثیر افسردگی بر مدارهای عصبی مغز است.
یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که بین افراد افسرده و کاهش تحمل درد ارتباط وجود دارد، در حالی که مطالعه دیگری در سال 2010 نشان داد که درد تأثیر بیشتری بر افراد افسرده دارد. این دو علامت رابطه علت و معلولی مشخصی ندارند، اما مهم است که آن ها را با هم ارزیابی کنیم، به خصوص اگر پزشک شما دارو تجویز کند.
برخی تحقیقات نشان می دهد که منبع معتبر این است که استفاده از داروهای ضد افسردگی نه تنها به تسکین افسردگی کمک می کند، بلکه می تواند به عنوان یک ضد درد عمل کند و با درد مقابله کند.
3. کمردرد و دردهای عضلانی مرتبط با افسردگی
کمردرد و دردهای عضلانی میتوانند از علائم جسمانی افسردگی باشند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان داد که افسردگی با افزایش التهاب در بدن مرتبط است، که میتواند باعث دردهای مزمن شود. ممکن است صبح احساس خوبی داشته باشید، اما هنگامی که سر کار هستید یا پشت میز مدرسه می نشینید، کمرتان شروع به درد می کند. ممکن است استرس باشد، یا افسردگی باشد. اگر چه اغلب با وضعیت بد یا صدمات بد همراه هستند، کمردرد همچنین می تواند نشانه ای از ناراحتی روانی باشد.
روانشناسان و روانپزشکان از دیرباز معتقد بودند که مسائل عاطفی می تواند باعث دردهای مزمن شود، اما جزئیات آن هنوز در دست بررسی است، مانند ارتباط بین افسردگی و پاسخ التهابی بدن. مطالعات جدیدتر منبع معتبر را نشان می دهد که التهاب در بدن ممکن است با مدارهای عصبی مغز ما ارتباط داشته باشد. تصور می شود که التهاب ممکن است سیگنال های مغزی را مختل کند، بنابراین ممکن است در افسردگی و نحوه درمان آن نقش داشته باشد. البته ارائه چند نشانه جسمی که ثابت می کند شما افسردگی دارید می تواند راهنمای بهتری برای شما باشد.
4. سردردهای تنشی ناشی از افسردگی
تقریباً همه افراد گاه به گاه دچار سردرد می شوند. آن ها آن قدر رایج هستند که ما اغلب آن ها را به عنوان چیز جدی یادداشت نمی کنیم. شرایط استرس زای کاری، مانند درگیری با یک همکار، حتی می تواند این سردردها را تحریک کند. با این حال، سردرد شما ممکن است همیشه ناشی از استرس نباشد، مخصوصاً اگر در گذشته همکار خود را تحمل کرده باشید.
یکی دیگر از نشانههای افسردگی، سردردهای تنشی هستند. این سردردها معمولاً بهصورت یک فشار خفیف در اطراف سر، بهویژه در ناحیه پیشانی، احساس میشوند. برخلاف میگرن، این سردردها معمولاً عملکرد روزانه را مختل نمیکنند، اما بهطور مداوم بازمیگردند. استرس و افسردگی میتوانند این سردردها را تشدید کنند.
در حالی که این سردردها با داروهای ضد درد بدون نسخه کمک می شوند، معمولاً به طور منظم دوباره ایجاد می شوند. گاهی اوقات سردردهای تنشی مزمن می توانند نشانه ای از اختلال افسردگی اساسی باشند. با این حال، سردرد تنها نشانه این نیست که درد شما ممکن است روانی باشد. افراد مبتلا به افسردگی اغلب علائم اضافی مانند غم، احساس تحریک پذیری و کاهش انرژی را تجربه می کنند.

5. مشکلات بینایی و تاری دید
آیا هنگام افسردگی این احساس را دارید که انگار جهان تار به نظر می رسد؟ تحقیقات نشان دادهاند که افسردگی میتواند بر بینایی تأثیر بگذارد. افراد مبتلا ممکن است در تشخیص تفاوتهای رنگی (مانند سیاه و سفید) مشکل داشته باشند یا جهان را تار ببینند. این حالت، که به «درک کنتراست» معروف است، میتواند نشانهای از علائم افسردگی باشد.
6. ناراحتی معده و مشکلات گوارشی
مشکلات گوارشی مانند نفخ، گرفتگی معده، یا حتی سندرم روده تحریکپذیر (IBS) میتوانند از علائم جسمانی افسردگی باشند. محققان دانشکده پزشکی هاروارد معتقدند که ارتباط بین سلامت روده و روان میتواند باعث بروز این علائم شود. استرس و افسردگی تعادل باکتریهای روده را مختل میکنند و علائم گوارشی را تشدید میکنند.
برای مدیریت این علائم، با متخصصان همکده مشورت کنید.
افسردگی در فرهنگهای مختلف چگونه درک میشود؟
علائم افسردگی در فرهنگهای مختلف بهشکلهای متفاوتی بروز میکنند. در فرهنگهای آسیایی، افراد اغلب افسردگی را با علائم جسمانی مانند درد یا خستگی توصیف میکنند، درحالیکه در فرهنگهای غربی، تمرکز بیشتری بر احساسات روانی مانند غم است. در ایران، ترکیبی از این دو دیدگاه دیده میشود. درک این تفاوتها به شما کمک میکند تا علائم را بهتر شناسایی کنید و بهدنبال درمان مناسب باشید.
برای اطلاعات بیشتر، مقاله سلامت روان را مطالعه کنید.
راههای تشخیص افسردگی در خانه
اگر فکر میکنید ممکن است افسرده باشید، ابزارهای خودارزیابی میتوانند کمککننده باشند. تشخیص افسردگی در خانه با استفاده از پرسشنامههایی مانند PHQ-9 امکانپذیر است. این ابزار شامل سوالاتی درباره علائم روانی و جسمانی است. بااینحال، این روش جایگزین مشاوره حرفهای نیست. اگر بیش از دو هفته علائمی مانند غم مداوم، خستگی، یا بیانگیزگی دارید، حتماً با یک متخصص مشورت کنید.
پرسشنامه خودارزیابی افسردگی: آیا افسرده هستید؟ همین حالا تست کنید!
چگونه بفهمم افسرده هستم؟ اگر فکر میکنید ممکن است افسرده باشید یا فقط میخواهید وضعیت سلامت روان خود را بررسی کنید، این پرسشنامه که بر اساس استاندارد PHQ-9 طراحی شده، به شما کمک میکند تا علائم افسردگی را در خود شناسایی کنید. اما توجه کنید: این ابزار جایگزین تشخیص حرفهای نیست. اگر امتیاز شما ۵ یا بالاتر است، حتماً با یک مشاور حرفهای مشورت کنید.
برای هر سوال، گزینهای را انتخاب کنید که نشاندهنده حال شما در دو هفته گذشته است:
- الف: اصلاً (۰ امتیاز)
- ب: چند روز (۱ امتیاز)
- ج: بیش از نیمی از روزها (۲ امتیاز)
- د: تقریباً هر روز (۳ امتیاز)
همین حالا قلم و کاغذ بردارید یا در ذهنتان امتیازها را جمع کنید!
۱. احساس غم، ناامیدی یا پوچی
آیا در دو هفته گذشته احساس غم مداوم، ناامیدی یا حس کردهاید که زندگی بیمعنی است؟
- توضیح: این یکی از اصلیترین علائم افسردگی است. اگر حتی در لحظات شاد، احساس پوچی میکنید، ممکن است نشانهای از افسردگی باشد.
- امتیاز: الف (۰)، ب (۱)، ج (۲)، د (۳)
۲. از دست دادن علاقه به فعالیتهای موردعلاقه
آیا دیگر از کارهایی که قبلاً لذت میبردید (مثل ورزش، فیلم دیدن یا معاشرت) خوشحال نمیشوید؟
- توضیح: این حالت که به آن «بیهودگی» میگویند، یکی از نشانههای روانی افسردگی است. اگر سرگرمیهایتان دیگر جذاب نیستند، وقت بررسی است!
- امتیاز: الف (۰)، ب (۱)، ج (۲)، د (۳)
۳. خستگی یا کمبود انرژی
آیا حتی پس از استراحت کافی، احساس خستگی مداوم یا کمبود انرژی دارید؟
- توضیح: افسردگی و خستگی مزمن ارتباط نزدیکی دارند. اگر صبحها با حس کسالت از خواب بیدار میشوید، این میتواند یک هشدار باشد.
- امتیاز: الف (۰)، ب (۱)، ج (۲)، د (۳)
۴. مشکلات خواب (کمخوابی یا پرخوابی)
آیا در به خواب رفتن مشکل دارید، بیش از حد میخوابید، یا شبها مدام بیدار میشوید؟
- توضیح: اختلالات خواب یکی از علائم جسمانی افسردگی است. تغییرات غیرعادی در الگوی خواب میتواند نشانهای جدی باشد.
- امتیاز: الف (۰)، ب (۱)، ج (۲)، د (۳)
۵. احساس بیارزشی یا گناه
آیا اغلب خودتان را سرزنش میکنید یا احساس میکنید بیارزش هستید؟
- توضیح: این احساسات میتوانند شما را در چرخه منفی افسردگی نگه دارند. اگر مدام خود را قضاوت میکنید، وقت تغییر است!
- امتیاز: الف (۰)، ب (۱)، ج (۲)، د (۳)
۶. مشکل در تمرکز یا تصمیمگیری
آیا در تمرکز کردن، به خاطر سپردن جزئیات، یا تصمیمگیریهای ساده مشکل دارید؟
- توضیح: افسردگی میتواند عملکرد شناختی شما را مختل کند. اگر ذهنتان مدام پراکنده است، این میتواند یکی از نشانههای افسردگی باشد.
- امتیاز: الف (۰)، ب (۱)، ج (۲)، د (۳)
نحوه امتیازدهی: نتیجه شما چیست؟
امتیازهای خود را جمع کنید (از ۰ تا ۱۸):
- ۰-۴ (بیشتر الف): احتمال افسردگی در شما کم است. اما اگر احساس ناخوشایندی دارید، بهتر است با یک متخصص صحبت کنید.
- ۵-۹ (ترکیبی از ب و ج): ممکن است علائم خفیف تا متوسط افسردگی داشته باشید. این یک زنگ خطر است! مشاوره میتواند به شما کمک کند.
- ۱۰-۱۸ (بیشتر ج و د): احتمالاً علائم افسردگی متوسط تا شدید دارید. همین حالا اقدام کنید!
راهکارهای عملی که همین حالا میتوانید استفاده کنید
۱. با یک نفر صحبت کنید: حتی اگر هنوز مطمئن نیستید، صحبت با یک دوست یا مشاور میتواند بار روانی شما را سبک کند. همکده خدمات مشاوره ۲۴ ساعته ارائه میدهد.
۲. فعالیت سبک شروع کنید: یک پیادهروی کوتاه یا یوگا میتواند به بهبود خلقوخو کمک کند. تاثیر استرس بر افسردگی را با فعالیت بدنی کاهش دهید.
۳. خواب منظم داشته باشید: سعی کنید ساعت خواب و بیداریتان را تنظیم کنید. این کار به کاهش علائم جسمانی افسردگی کمک میکند.
۴. خودارزیابی را ادامه دهید: هر دو هفته این پرسشنامه را تکرار کنید تا تغییرات را رصد کنید.
۵. مشاوره حرفهای بگیرید: اگر امتیاز شما بالاست، منتظر نمانید! مشاوره افسردگی آنلاین همکده راهی سریع و مطمئن برای شروع درمان است.
اهمیت مشاوره حرفهای برای درمان افسردگی
درمان افسردگی با مشاوره یکی از موثرترین روشها برای بهبود سلامت روان است. مشاوره به شما کمک میکند تا ریشههای افسردگی را شناسایی کرده و راههای مقابله با آن را بیاموزید. همکده با ارائه خدمات مشاوره آنلاین و تلفنی ۲۴ ساعته، دسترسی به متخصصان را آسانتر کرده است.
چرا مشاوره آنلاین همکده بهترین انتخاب است؟
همکده، بهعنوان بزرگترین مجموعه مشاوره غیرحضوری در ایران، خدمات متنوعی ارائه میدهد:
-
دسترسی ۲۴ ساعته به مشاوران حرفهای
-
امکان مشاوره تلفنی و غیرحضوری
-
حفظ حریم خصوصی و راحتی کاربران