افسردگی روان پریشی یا سایکوسیس چیست؟
روان پریشی خود در روان شناسی یک اختلال بسیار شایع است. شما ممکن است افرادی را در زندگی خود دیده باشید که دارای حالات روان پریشی هستند. برای مثال برخی افراد در دوران کودکی خود دچار آسیب های خانوادگی شده اند یا درگیری هایی را تجربه کرده اند این باعث می شود که آن ها در دوران بزرگسالی هم دچار روان پریشی شوند. در کنار روان پریشی افسردگی نیز مهم است. افسردگی همان طور که در مقاله های قبل گفتیم بسیار برای افراد محتلف خطرناک است. متاسفانه در این دوره با وجود بیماری کرونا افسردگ نیز افزایش پیدا کرده است. موضوع امروز مقاله ما که در وبسایت همکده به عنوان اولین و بزرگ ترین مرکز مشاوره آنلاین در ایران و ارائه دهنده خدمات مشاوره و روان شناسی نوشته شده است در ارتباط با این است که افسردگی روان پریشی یا سایکوسیس چیست ؟
افسردگی روان پریشی یا سایکوسیس چیست؟
برخی از افراد مبتلا به افسردگی شدید علاوه بر علائم معمول افسردگی، مانند خلق افسرده، تغییر اشتها و از بین رفتن علاقه به فعالیت هایی که قبلاً از آن ها لذت می برد، روان پریشی نیز دارند. روان پریشی نوعی بیماری است که در آن فرد شروع به دیدن و یا شنیدن چیزهایی می کند که واقعاً در آن نیستند (توهم) یا ایده های نادرست درباره واقعیت را تجربه می کنند که ممکن است بسیار خطرناک باشد. همچنین ممکن است تفکر بی نظم یا بی نظمی وجود داشته باشد. وقتی روان پریشی در کنار افسردگی رخ می دهد، افسردگی روان پریشی نامیده می شود.
عوامل شیوع و خطر
تخمین زده می شود که در حدود 3 تا 11 درصد از کل افراد در طول زندگی خود افسردگی شدید را تجربه کنند. از کسانی که افسردگی بالینی شدید را تجربه می کنند، حدود 14.7 تا 18.5 درصد دچار افسردگی با ویژگی های روان پریشی می شوند. همچنین به نظر می رسد این نوع افسردگی با افزایش سن در افراد شیوع پیدا می کند. با این حال ، پیش بینی دقیقاً چه کسی ممکن است مستعد ابتلا به افسردگی روان پریشی باشد، غیرممکن است، زیرا در مورد علل این بیماری اطلاعات کافی در دست نیست.
تغییرات تعاریف افسردگی
تعاریف و ابزارهای اندازه گیری افسردگی تکامل یافته و تغییر می کنند، به این معنی که این آمارها همیشه در حال تغییر هستند. با توجه به آن چه اکنون می دانیم، به طور کلی برخی از عواملی که شما را مستعد ابتلا به افسردگی می کند شامل موارد زیر است:
زن بودن
زنان دو برابر مردان دچار افسردگی می شوند. حدود دو سوم کسانی که دچار افسردگی شدید می شوند زن هستند.
داشتن کودکی دشوار
افرادی که در کودکی ناملایمات را تجربه کرده اند بیشتر مستعد ابتلا به افسردگی هستند.
داشتن پدر و مادر یا خواهر و برادر مبتلا به افسردگی
تمایل به افسردگی، به ویژه افسردگی شدید در خانواده ها وجود دارد. اگر پدر یا مادر یا خواهر و برادری دارید که به افسردگی مبتلا شده باشد، به احتمال زیاد خودتان به آن مبتلا خواهید شد.
علائم این افسردگی شامل چه چیز می شود؟
فرد مبتلا به افسردگی روان پریشی ترکیبی از علائم افسردگی را تجربه می کند، به طور بالقوه عبارتند از:
- حالت افسردگی
- کاهش علاقه یا لذت به فعالیتهایی که قبلاً از آن ها لذت می برد
- خستگی یا کمبود انرژی
- احساس بی ارزشی یا گناه
- عدم توانایی در تمرکز
- تغییرات قابل توجهی در وزن و اشتها
- مشکلات خواب
- افکار مرگ یا خودکشی
علاوه بر علائم فوق، افراد مبتلا به افسردگی روان پریشی نیز دچار توهم و یا وهم و گمان می شوند.
ارتباط بیماری های روانی با افسردگی روان پریشی
افراد مبتلا به سایر بیماری های روانی، مانند اسکیزوفرنی ممکن است روان پریشی نیز داشته باشند. در موارد افسردگی روان پریشی، توهمات و توهماتی که افراد تجربه می کنند افسردگی آور است و تمرکز آن ها بر موضوعات ناامیدی و شکست است. روان پریشی همراه با اسکیزوفرنی دارای مضامین غیرممکن یا عجیب و غریب است که از هم جدا هستند و به حالات روحی یا عاطفی مرتبط نیستند. علائم، دلایل و روش های درمانی روان پریشی را در ادامه برای شما خواهیم گفت.
علل
یک نظریه این است که برای این که فرد دچار افسردگی روان پریشی شود، باید ترکیب خاصی از ژن ها به ارث برسد. برخی از ژن ها ممکن است مسئول علائم افسردگی باشند در حالی که برخی دیگر ممکن است مسئول علائم روان پریشی باشند، این امکان را برای فرد ایجاد می کند که آسیب پذیری ژنتیکی در برابر افسردگی، روان پریشی یا هر دو را به ارث برساند. این تئوری که ترکیبی از ژن ها بر افسردگی تأثیر می گذارد و علائم آن توضیح می دهد که چرا همه افراد مبتلا به افسردگی دچار روان پریشی نمی شوند. نظریه دیگر این است که سطح بالایی از هورمون استرس کورتیزول در آن دخیل است. سطح بالای کورتیزول اغلب در افراد مبتلا به افسردگی دیده می شود. البته عوامل خطرناک دیگری برای افسردگی روان پریشی و علل آن هم وجود دارد.
تشخیص
در حال حاضر، افسردگی روان پریشی بیماری جدا از افسردگی محسوب نمی شود. در عوض، این یک نوع فرعی از اختلال افسردگی اساسی (MDD) محسوب می شود. برای تشخیص افسردگی روان پریشی، که به طور رسمی به عنوان اختلال افسردگی اساسی با ویژگی های روان پریشی شناخته می شود، فرد ابتدا باید معیارهای مندرج در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) را برای اختلال افسردگی اساسی داشته باشد. علاوه بر این، فرد باید علائمی از روان پریشی مانند توهم و توهم را از خود بروز دهد.
تشخیص افسردگی روان پریشی شامل چه چیزی است؟
تشخیص افسردگی روان پریشی معمولاً شامل سابقه پزشکی است. پزشک در مورد علائم و سابقه خانوادگی شما سال خواهد کرد. ارزیابی توسط پزشک ممکن است شامل آزمایش برای رد سایر علل احتمالی علائم روان پریشی بیمار مانند داروها، بیماری پزشکی دیگر، اسکیزوفرنی یا اختلال دو قطبی باشد.
طبقه بندی افسردگی روان پریشی
در حالی که DSM-5 افسردگی روان پریشی را به عنوان زیر نوع افسردگی اساسی ذکر می کند، اما این نشان نمی دهد که این نوع افسردگی شدید تر از زیرگروه دیگر است. از طرف دیگر، طبقه بندی بین المللی بیماری ها (ICD-11)، افسردگی روان پریشی را به عنوان شدیدترین نوع بیماری عمده طبقه بندی می کند برای این که بتوانید اختلال افسردگی اساسی با ویژگی های روان پریشی را تشخیص دهید، باید حداقل پنج علائم افسردگی را به مدت حداقل دو هفته تجربه کنید. چنین علائمی شامل کم خلقی، از دست دادن لذت یا علاقه، تحریک پذیری، تغییر اشتها و تغییر در خواب است. تشخیص افسردگی روان پریشی علاوه بر علائم افسردگی، شامل علائم روان پریشی مانند پارانویا، توهم و گمان نیز می باشد.
رفتارهای درمانی
در حال حاضر هیچ روش درمانی تایید شده توسط روان شناسان برای افسردگی روان پریشی وجود ندارد. با این حال، انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) یا ترکیبی از یک درمان ضد افسردگی و ضد روان پریشی یا التهاب الکتریکی (ECT) را به عنوان خط اول درمان افسردگی روان پریشی توصیه می کند.
دارو
گزینه های متداول داروهای ضد افسردگی شامل مهارکننده های جذب مجدد سروتونین (SSRI) یا مهارکننده های جذب مجدد سروتونین-نوراپی نفرین (SNRI) است. شواهد نشان می دهد که درمان ترکیبی با داروی ضد افسردگی مانند SSRI یا SNRI به علاوه داروی ضد روان پریشی از هر دو دارو به تنهایی موثرتر است. با این حال، خطرات احتمالی مرتبط با استفاده از هر دو دارو در کنار هم وجود دارد. یک مطالعه 2020 که در مجله PLOS ONE منتشر شد، نشان داد که افزودن یک داروی ضد روان پریشی غیرمعمول (به طور خاص کویتاپین، ریسپریدون، آریپیپرازول یا اولانزاپین) به داروی ضد افسردگی با افزایش خطر مرگ همراه است.
تحقیقات بیشتر برای داروها
همان طور که گفته شد، برای درک بهتر این خطر بالقوه، تحقیقات بیشتری لازم است. علاوه بر این، هر شرایط متفاوت است. برای بعضی از افراد، افزایش فایده با داروی ضد روان پریشی ممکن است به اندازه خطر بالقوه باشد. بهترین کار این است که با پزشک خود مشورت کنید و سعی کنید سایر گزینه های کم خطرتر را نیز خسته کنید.
الکتروشوک درمانی
الکتروشوک درمانی (ECT) یک روش درمانی بی خطر و بسیار موثر برای افراد مبتلا به افسردگی روان پریشی است که به داروهای سنتی پاسخ نمی دهند. از آنجا که ECT باعث تسکین سریع می شود، برای کسانی که با افکار خودکشی دست و پنجه نرم می کنند نیز توصیه می شود
ECT ممکن است سریعترین درمان باشد، اما برای جلوگیری از عود علائم، درمان مداوم، که اغلب شامل داروهای ضد افسردگی است، لازم است.
کنار آمدن
روان پریشی می تواند عملکرد را دشوار کند زیرا افراد در واقعیت تحریفاتی را تجربه می کنند. از آن جا که علائم روان پریشی می تواند خطر خودزنی تصادفی یا عمدی را افزایش دهد، دریافت درمان مناسب از یک متخصص بهداشت واجد شرایط مهم است. پیش آگهی می تواند بستگی به این داشته باشد که کسی چه زود درمان افسردگی روان پریشی را دریافت می کند. هرچه مدت زمان درمان بیشتر طول بکشد، احتمال این که فرد نیاز به خدمات پزشکی فوری داشته باشد بیشتر است.
پژوهش
یک مطالعه نشان داد که 86٪ از افراد مبتلا به افسردگی روان پریشی در مرحله اول به بهبودی سندرم دست می یابند، اما تنها 35٪ از نظر عملکرد بهبود می یابند. تعداد زیادی از افراد (41٪) تشخیص خود را به اختلال دو قطبی یا اختلال اسکیزوافکتیو تغییر دادند.
منابع: