کمک به بیمار دچار به اختلال دوقطبی (قسمت اول)

داشتن فردی که دچار اختلال دوقطبی باشد می تواند روی روابط شما فشار وارد کرده و تمامی جنبه های زندگی خانوادگی را ویران سازد. اما صبوری، علاقه و حمایت شما می تواند در درمان و بهبود او تفاوتی واقعی ایجاد نماید. شما می توانید با یادگیری کارهایی که قادرید در مورد این بیماری انجام دهید، دادن امید و تشویق کردن، مراقبت ازعلائم و همراه بودن در مسیر درمان عزیز خود، به او کمک کنید. اما مراقبت از بیمار دوقطبی در صورتی که به نیازهای خودتان توجه نداشته باشید مشکل ساز خواهد شد، بنابراین باید تعادلی بین فرد بیمار و مراقبت از خودتان پیدا کنید. کمک به بیمار با اختلال دوقطبی بسیار مهم است.

چطور می توانید به بیمار اختلال دوقطبی کمک کنید؟

برخورد با بالا و پایین های اختلال دوقطبی می تواند دشوار باشد و این سختی تنها برای فرد بیمار نیست. تغییرات روحی و رفتاری بیمار اختلال دوقطبی روی تمامی اطرافیان او اثر خواهد گذاشت خصوصا اعضای خانواده و دوستان نزدیک. در طول دوران مانیک، شما باید با تقاضاهای زیاد، دستورات فراوان، انفجارهای هیجانی و تصمیماتی عاری از هرگونه حس مسئولیت کنار بیایید. وقتی دوران مانیا سپری شد اغلب باید با عواقب آن برخورد کنید. در طول دوران افسردگی، شما باید کارهای بیماری را انجام دهید که انرژی لازم برای مسئولسیت های خود در خانه یا محل کار را ندارد.

خبر خوب اینکه اغلب افراد مبتلا به اختلال دوقطبی می توانند با درمان مناسب، دارو و حمایت تغییرات خلقی خود را به ثبات برسانند و شما می توانید نقش مهمی در بهبود این فرد عزیز داشته باشید. اغلب تنها صحبت کردن می تواند تفاوت لازم در دیدگاه و انگیزه ی آن ها را ایجاد کند.

راه های دیگر برای کمک به بیمار با اختلال دوقطبی

شما می توانید با راه های زیر از این فرد عزیز حمایت کنید:

• یادگیری در مورد اختلال دوقطبی؛ هرچیزی که می توانید را در مورد علائم و گزینه های درمانی یاد بگیرید. هرچه بیشتر در مورد اختلال دوقطبی بدانید بهتر می توانید برای کمک به فرد عزیز خود اماده بوده و همه چیز را در ذهنتان داشته باشید.
• او را تشویق به کمک گرفتن کنید؛ هرچه زودتر اختلال دوقطبی درمان شود پیشرفت بهتر خواهد بود، بنابراین باید فورا سراغ کمک های حرفه ای بروید. منتظر نمانید تا ببینید آیا بدون درمان او بهتر خواهد شد یا نه.
• او را درک کنید؛ بگذارید دوست یا عضو خانواده بداند گوش شنوایی دارد یا در مسیر درمان یک نفر همراه اوست. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی اغلب تمایلی به دریافت کمک ندارند زیرا نمی خواهند حس کنند مانند مانعی برای دیگران هستند. بنابراین به او یادآوری کنید که به او اهمیت می دهید و هرکاری بتوانید برای کمک به او انجام خواهید داد.
• نشان دادن صبر؛ بهتر شدن نیاز به زمان دارد، حتی وقتی که فرد خودش در فرایند درمان مشارکت کند. انتظار درمان همیشگی یا تغییری سریع را نداشته باشید. در مورد روند درمان صبور بوده و خود را برای چالش ها و موانع اماده سازید. مدیریت اختلال دوقطبی فرایندی برای همه ی عمر است.

اهمیت حمایت در بهبود اختلال دوقطبی

افراد خانواده وقتی حمایتی از جانب دوستان و خانواده دارند عملکردی بهتر خواهند داشت. آن ها می خواهند سریع تر بهبود یابند، مانیک کمتری را تجربه کنند و علائم خفیف تری داشته باشند.

کمک به بیمار با اختلال دوقطبی و خانواده

زندگی با فردی که دچار اختلال دوقطبی است می تواند باعث تنش و استرس در خانه شود. بزرگترین چالش در برخورد با علائم و عواقب آن برای فرد بیمار اغلب برخورد با حس گناه، ترس، خشم و ناامیدی است. در نهایت این فشار می تواند باعث مشکلات جدی در روابط شود. اما راه های بهتری برای برخورد با این مشکل وجود دارد.

اولین گام برای برخورد موفق با اختلال دوقطبی برای خانواده ها این است که یاد بگیرند چطور بیماری و مشکلات آن را بپذیرند. وقتی احساس گناه یا ترس دارید به یاد داشته باشید اختلال دوقطبی تقصیر هیچکس نیست. پذیرفتن اختلال دوقطبی شامل این است که قبول کنید شاید هیچگاه دیگر اوضاع عادی نشود. درمان می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند اما نمی تواند تمامی علائم را از بین ببرد. برای اجتناب از ناامیدی یا رنجش باید انتظاراتی واقعگرایانه داشته باشید. توقع زیاد داشتن باعث شکست شما خواهد شد. از طرف دیگر توقع کم نیز می تواند درمان را به عقب بیندازد. بنابراین سعی کنید تعادلی بین تشویق به استقلال و ایجاد حمایت فراهم نمایید.

نکاتی برای برخورد با اختلال دوقطبی در خانواده

• محدودیت های آن فرد را بپذیرید؛ فرد عزیز شما که به اختلال دوقطبی مبتلاست نمی تواند تغییرات خلقی خود را کنترل کند. او نمی تواند از افسردگی خارج شده یا در طول دوران مانیک جلوی خود را بگیرد. هیچکدام از مانیک یا افسردگی را نمی تواند خود فرد کنترل کند یا برای آن دلیلی داشته باشد. بنابراین گفتن ” این کار احمقانه را کنار بگذار “یا ” نیمه ی پر لیوان را ببین ” به او کمکی نخواهد کرد.
• محدودیت های خودتان را بپذیرید؛ شما نمی توانید فرد بیمار اختلال دوقطبی راخودتان نجات دهید و همچنین نمی توانید او را وادار به بهتر شدن کنید. شما می توانید به او پیشنهاد حمایت دهید اما بهبود در دستان خود فرد بیمار است. 
• استرس را کم کنید؛ استرس اختلال دوقطبی را بدتر می کند بنابراین سعی کنید راهی برای کاهش استرس او در زندگی پیدا کنید. از او بپرسید چطور می توانید کمکش کنید و درصورت نیاز برای به عهده داشتن برخی مسئولیت های او در خانه خودتان داوطلب شوید. ایجاد یک روال روزانه با زمان های منظم برای بیدار شدن، خوردن وعده های غذایی و خوابیدن می تواند استرس خانواده را کاهش دهد.
• صحبت کردن صادقانه؛ صحبت های راحت و صادقانه برای برخورد با اختلال دوقطبی در خانواده ضروری هستند. نگرانی های خود را با لحنی دوستانه بیان کرده، از احساسات او سوال پرسیده و برای گوش دادن واقعی تلاش کنید؛ حتی اگر با فرد عزیز خود موافق نبوده یا گفته های او را زیاد مرتبط نمی دانید.

حمایت و کمک به بیمار با اختلال دوقطبی

چیزهایی که می توانید بگویید و کمک می کنند:

• “تو در این شرایط تنها نیستی. من کنارت هستم”.
• “شاید باور نداشته باشید اما احساسات تو تغییر خواهند کرد”.
• “تو برای من مهم هستی. زندگی تو نیز برای من اهمیت دارد”.
• “من نمی توانم حس واقعی تو را درست درک کنم اما به تو اهمیت داده و می خواهم کمکت کنم”.
• “درک می کنم تو یک بیماری واقعی داری و می دانم چه چیزی باعث این افکار و احساسات شده است”.