زوج درمانی
زوج درمانی روشی برای حل مشکلات و تضادهایی است که یک زوج به تنهایی نمی توانند به طور موثر آن را مدیریت کرده و از پس رفع آن برآیند. در چنین موقعیتی زوج مورد نظر در حضور فردی حرفه ای و آموزش دیده می نشینند و در مورد افکار و احساسات خود با یکدیگر بحث کرده مشکلات خود را مطرح می کنند. هدف از این کار کمک به هرکدام از آنها جهت درک بهتر خود و طرف مقابلشان جهت تصمیم گیری بابت ایجاد تغییر یا چگونگی ادامه یک رفتار با ایجاد مشکل کمتر است. فرآیند زوج درمانی شامل زن و شوهر، و یک فرد آموزش دیده و متخصص در این زمینه است که در خصوص احساسات و افکارشان گفتگو می کنند.
هدف در زوج درمانی کمک به زنان و مردان است تا همدیگر را بهتر درک کنند. اگر تصمیم دارند و یا میخواهند که تغییر کنند، به انها کمک شود تا به خواسته و هدفشان برسند.
شیوه های مورد استفاده در زوج درمانی
نظریه سیستم خانواده
- این نظریه بر الگوهای ارتباط، کنش و واکنش در محیط خانواده به عنوان یک سیستم تاکید دارد. و هدف اش آشنایی زوجین با قواعد و الگوهایی است که ناآگاهانه در این سیستم عمل میکنند.
زوج درمانی رفتاری
- در این نوع روان درمانی، از شیوه های رفتار درمانی مانند تبادل رفتاری، تعلیم دادن نحوه برقراری ارتباط و آموزش مشکل گشایی استفاده می شود.
زوج درمانی متمرکز بر عواطف
- این شیوه بر عواطف زوجین که باعث ایجاد تمارض میان آنها میشود تاکید دارد و از طریق شناساندن این عواطف، سعی بر تغییر رفتارها دارد.
زوج درمانی روان پویشی
- در این شیوه فرض بر این است که رفتارهای زوجین در بزرگسالی ناشی از الگوهای رفتاری دوران کودکی آنهاست. سعی بر این است که زوجین با شناخت این موضوع احساسات فعلیشان را از احساسات و تجربیات گذشته شان نسبت به والدینشان جدا کنند.
يکي ديگر از روش هاي درماني اخيـر نيـز درمـان مبتنـي بـر پذيرش و تعهد است که هـدف آن کمـک بـه زوجـين بـراي ايجاد يک زندگي غني، کامل و معنادار است. در عين پـذيرش رنجي که زندگي ناچاراً با خود به همراه دارد. فرايندهاي مهم در زوج درماني مبتني بر پذيرش و تعهد شامل پذيرش در زمان حال بودن گسـلش خـود بـه عنـوان زمينــه ارزش هــا و عمــل متعهدانــه اســت. درمانگران زوج درمـاني مبتنـي بـر پذيرش و تعهد، عشق ر ا به منزلۀ ي عمل ارزشگذاري شده تفسير ميکنند. چنانچه زوجين بر اساس ارزشهايي که با همسر خـود ازدواج کرده انـد عمـل کننـد. گفـت وگـو در فـراز و نشـيب هـا آسانتر ميشود.
همچنين رفتار کردن بر اساس ارزشهـا باعث ميشود که زوجين در روابط خود شادتر باشند. ماهيـت روابط به گونه اي است که زوجين با فرازها و نشيب هاي زيادي روبه رو مي شوند. به همين دليل انعطاف پذير بودن در يک رابطه اهميت بسياري دارد. انعطاف پذيري رواني کـه از اهـداف زوج درمـاني مبتني بر پذيرش و تعهد است. بـه زوجـين در حفـظ صـميميت زناشويي کمک مي کند. انعطاف پذيري روانشناختي از ديدگاه درمان مبتني بر پذيرش و تعهد، يعنـي توانـايي برقـراري ارتبـاط و کامل با زمان حال وتغييـر يـا حفـظ رفتـار در خـدمت اهـداف ارزشمند و مهم زندگي است.
مشکلات زوج ها متفاوت است. ولی بیشترین مشکلات و شكایات رایج عبارتند از:
- نگرانی های مالی
- کاهش رابطه یا ارتباط کلامی
- بحث و جدل های همیشگی
- برآورده نشدن نیازهای عاطفی و احساسی
- تضاد و اختلاف نظر بر سر بچه ها این مشکلات در هر ارتباط زناشویی، مهم هستند.
چهار تمرین جهت بهتر شدن روابط با همسرتان
یخ سازان
بسیاری از زن و شوهرها از سردی و یکنواختی روابط خود با همسر گله مند هستند. از اینکه رابطه آنها مانند سالهای اولیه زندگی شان نیست و کمتر نشانی از ابراز علاقه می بیند، ناراحت هستند. آنچه که پس از گذشت سالها زندگی، در خانواده کمرنگ می شود. عدم ابراز محبت و وقت گذاشتن زن و شوهر برای یکدیگر و اولویت و اهمیت دادن به نیازهای یکدیگر است. مشخص نبودن وظایف و انتظارات زن و شوهر، روابط آنها را آسیب پذیر می کند. با انتظارات نابجا، افراط و تفریط در انجام وظایف، فضای کینه جویانه و نامساعدی را بوجود می آورد.
ارتباط کلامی نامناسب از حرمت و احترام زن و شوهر می کاهد و موجب بی علاقگی می شود. از آنجا که در مشاجره، زن و شوهر از انجام رفتارهای مناسب سرباز می زنند. بهتر است از جدال های بی مورد، بی فایده و تکراری خودداری کنید.
بازی حقیقت
در این بازی، همه چیزهایی که باید انجام دهید این است که سؤالاتی از شریک خود بپرسید و سوالات شریک خود را صادقانه پاسخ دهید. تنها هدف این بازی افزایش ارتباط شماست، بنابراین محتوای سوالات می تواند از سبک ترین موضوعات (نمایش تلویزیونی مورد علاقه یا تقلید مشهور) تا شدیدترین (بیشترین ترس یا میل، معنای زندگی) باشد.
آهنگ مورد علاقه تان را با هم به اشترک بگذارید.
موسیقی می تواند یک تجربه عمیقا شخصی و با شدت معنادار برای شما باشد. چیزی که می تواند با دیگران به اشتراک گذاشته شود. در حالی که ممکن است احساس کنید که به شدت آسیب پذیر هستید. برای به موارد شخصی زندگی خود را با شریک زندگیتان به اشتراک بگذارید تا یک رابطه عمیق تر با شریک زندگیتان به وجود آید. به برخی از موسیقی های مورد علاقه خود گوش دهید.
پیدا کردن آهنگ هایی که با داستان زندگی شخصی شما هماهنگ است. شخصیت شما را نشان می دهد، یا برخی از باورهای عمیق تر شما را بیان می کند. با همسرتان به اشتراک بگذارید، همراه با توضیح اینکه چگونه این آهنگ به شما مرتبط می شود و چرا شما آن آهنگ انتخاب کرده اید تا با او به اشتراک بگذارید. این تمرین بسیار شخصی می تواند شما را و همسرتان به هم نزدک تر کند و به درک عمیق تری از همدیگر دست یابید.
مبادله کتاب ها
یکی دیگر از فعالیت های شخصی این است که کتاب های مورد علاقه خود را با همسرتان به اشتراک بگذارید. خواندن آن کتاب ها برخی از پیام های مهم را در مورد اینکه چه کسی هستید و چه چیزهایی برای شما ارزش دارد را به همسرتان منتقل می کنید. مهم نیست که شما شریک زندگی خود را می شناسید. این تمرین می تواند چیزی درباره آنچه که قبلا هرگز اطلاع نداشتید نشان دهد.خواندن کتاب مورد علاقه شما مانند بازکردن پنجره ای به ذهن همسرتان است؛ این به ویژه در مورد یک رمان مورد علاقه یا یک کتاب مورد علاقه از دوران کودکی صدق میکند.
پرسش های شخصی
پرسشهای شخصی از همسرتان بپرسید:
بزرگترین ترس او چیست؟ تعداد دوستانش چقدر دارید؟ چه خاطره ای از دوران کودکی دارد که برایش مهم است؟ کدام آهنگ را بیشتر علاقه دارد؟ چه شخصیتهایی برای مهم هستند؟
این بازی ساده می تواند شما و همسرتان می تواند جزئیات متضاد و معنی داری که یکدیگر دارید را آشکار کند و رابطه اولیه ی بهتری را برای شما به وجود بیاورد.