علل نارکولپسی چیست؟

علت دقیق نارکولپسی ناشناخته باقی مانده است، اما عوامل مختلفی – از جمله مواد شیمیایی مغز، ژنتیک، آسیب های مغزی و اختلالات خودایمنی – احتمالاً نقش دارند. نارکولپسی یک اختلال خواب نادر است که با خواب آلودگی شدید در طول روز مشخص می شود. در برخی موارد، همچنین شامل دوره‌های ناگهانی ضعف شدید عضلانی است که در هنگام بیداری رخ می‌دهد. افراد مبتلا به نارکولپسی می توانند ناخودآگاه در میانه فعالیت هایی مانند رانندگی، صحبت کردن یا صحبت کردن با تلفن به خواب بروند. ضعف عضلانی (کاتاپلکسی)، فلج خواب و توهم نیز از علائم شایع هستند. نارکولپسی یک اختلال خواب و بیداری است. در حالی که علت دقیق نارکولپسی به طور کامل شناخته نشده است، تحقیقات نشان داده است که طیف وسیعی از عوامل می توانند در ایجاد این وضعیت نقش داشته باشند. در ادامه این نوشته از همکه می خواهیم بدانیم علل نارکولپسی چیست؟

مرکز مشاوره همکده برای رفع مشکلات مختلف مشاوره حضوری یا مشاوره تلفنی روان شناسی را به افراد ارائه می کند.

نارکولپسی چیست؟

نارکولپسی یک اختلال خواب مزمن است که با خواب آلودگی شدید در طول روز و حملات ناگهانی خواب مشخص می شود. افراد مبتلا به نارکولپسی اغلب بدون توجه به شرایط، بیدار ماندن طولانی مدت برایشان مشکل است. نارکولپسی می تواند اختلالات جدی در برنامه روزانه شما ایجاد کند. گاهی اوقات، نارکولپسی می‌تواند با از دست دادن ناگهانی تون عضلانی (کاتاپلکسی) همراه باشد، که می‌تواند توسط احساسات قوی ایجاد شود. نارکولپسی که با کاتاپلکسی رخ می دهد، نارکولپسی نوع 1 نامیده می شود. نارکولپسی که بدون کاتاپلکسی رخ می دهد به عنوان نارکولپسی نوع 2 شناخته می شود. نارکولپسی یک بیماری مزمن است که هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. با این حال، داروها و تغییرات سبک زندگی می تواند به شما در مدیریت علائم کمک کند. حمایت دیگران – خانواده، دوستان، کارفرمایان، معلمان – می تواند به شما در مقابله با نارکولپسی کمک کند.

در ادامه اما باید بدانید که علل نارکولپسی چیست؟ علائم و نشانه های نارکولپسی ممکن است در چند سال اول بدتر شود و سپس تا آخر عمر ادامه یابد. قبل از علل، برخی نشانه ها را نیز بررسی می کنیم.

خواب آلودگی مفرط

افراد مبتلا به نارکولپسی بدون هشدار در هر مکان و هر زمان به خواب می روند. برای مثال، ممکن است در حال کار یا صحبت با دوستان باشید و ناگهان سرتان را تکان دهید و چند دقیقه تا نیم ساعت بخوابید. وقتی از خواب بیدار می شوید، احساس شادابی می کنید، اما در نهایت دوباره خوابتان می آید. همچنین ممکن است در طول روز کاهش هوشیاری و تمرکز را تجربه کنید. خواب‌آلودگی بیش از حد در طول روز معمولاً اولین علامتی است که ظاهر می‌شود و اغلب آزاردهنده‌ترین علامت است و تمرکز و عملکرد کامل را برای شما دشوار می‌کند.

از دست دادن ناگهانی تون عضلانی

این وضعیت که کاتاپلکسی (KAT-uh-plek-see) نامیده می‌شود، می‌تواند باعث تعدادی تغییرات فیزیکی، از تکلم نامفهوم تا ضعف کامل بیشتر عضلات شود و ممکن است تا چند دقیقه طول بکشد. کاتاپلکسی غیر قابل کنترل است و با احساسات شدید، معمولاً احساسات مثبت مانند خنده یا هیجان، اما گاهی اوقات ترس، تعجب یا عصبانیت ایجاد می شود. به عنوان مثال، وقتی می خندید، ممکن است سرتان به طور غیرقابل کنترلی پایین بیاید یا زانوهایتان به طور ناگهانی خم شوند. برخی از افراد مبتلا به نارکولپسی تنها یک یا دو اپیزود کاتاپلکسی را در سال تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر روزانه چندین دوره را تجربه می کنند. همه مبتلایان به نارکولپسی کاتاپلکسی را تجربه نمی کنند. علل نارکولپسی بسیار مهم و خاص هم می باشند.

فلج خواب در نارکولپسی

این فلج خواب نوعی فلج موقت را تقلید می کند که به طور معمول در طول دوره ای از خواب به نام خواب حرکت سریع چشم (REM) رخ می دهد. این بی حرکتی موقت در طول خواب REM ممکن است بدن شما را از انجام فعالیت رویایی باز دارد. با این حال، همه افراد مبتلا به فلج خواب به نارکولپسی مبتلا نیستند. بسیاری از افراد بدون نارکولپسی برخی از دوره‌های فلج خواب را تجربه می‌کنند.

تغییرات در خواب حرکت سریع چشم (REM)نیز اتفاق می افتد. خواب REM معمولاً زمانی است که بیشتر رویاها اتفاق می افتد. خواب REM می تواند در هر زمانی از روز در افراد مبتلا به نارکولپسی رخ دهد. افراد مبتلا به نارکولپسی اغلب به سرعت به خواب REM منتقل می شوند، معمولاً در عرض 15 دقیقه پس از به خواب رفتن.

سایر خصوصیات نارکولپسی

افراد مبتلا به نارکولپسی ممکن است سایر اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی خواب – وضعیتی که در آن تنفس در طول شب شروع و متوقف می شود – سندرم پای بی قرار و حتی بی خوابی نیز داشته باشند. برخی از افراد مبتلا به نارکولپسی در طی دوره های کوتاهی از نارکولپسی رفتار خودکار را تجربه می کنند. برای مثال، ممکن است در حین انجام کاری که معمولاً انجام می‌دهید، مانند نوشتن، تایپ کردن یا رانندگی به خواب بروید و در حالی که خواب هستید به انجام آن کار ادامه دهید. وقتی از خواب بیدار می شوید، نمی توانید به یاد بیاورید که چه کار کرده اید و احتمالاً آن را به خوبی انجام نداده اید.

نقش شیمی مغز از علل نارکولپسی

تقریباً همه افراد مبتلا به نارکولپسی نوع 1 – یا نارکولپسی با کاتاپلکسی – دارای سطوح پایینی از یک ماده شیمیایی طبیعی به نام هیپوکرتین هستند که نقش مهمی در تقویت بیداری و تنظیم خواب دارد. هیپوکرتین ها انتقال دهنده های عصبی هستند – مواد شیمیایی که سیگنال ها را بین نورون ها ارسال می کنند. آنها توسط یک خوشه کوچک از نورون ها در ناحیه ای از مغز به نام هیپوتالاموس تولید می شوند که نقش مهمی در الگوهای خواب بازی می کند. این مواد شیمیایی حیاتی مغز به جلوگیری از خواب با حرکت سریع چشم (REM) در زمان های نامناسب کمک می کند. داشتن سطوح پایین هیپوکرتین منجر به خواب آلودگی پایدار و کنترل ضعیف خواب REM می شود.

برای یک فرد معمولی، خواب REM 60 تا 90 دقیقه پس از به خواب رفتن اتفاق می افتد. افراد مبتلا به نارکولپسی می توانند در عرض 15 دقیقه پس از به خواب رفتن وارد خواب REM شوند. رویاها در خواب REM اتفاق می‌افتند. مغز در این مرحله خواب سیگنال هایی را به ماهیچه ها و اندام ها می فرستد تا ماهیچه ها را ثابت نگه دارد تا از تحقق رویاهایمان جلوگیری کند. در نارکولپسی، این فلج با بیداری مخلوط می شود که باعث ضعف ناگهانی عضلانی و توهمات واضحی می شود که افراد مبتلا به نارکولپسی تجربه می کنند. با از دست دادن هیپوکرتین، سطح سروتونین و نوراپی نفرین نیز کاهش می یابد. در نتیجه، افراد مبتلا به نارکولپسی ممکن است هوشیار باشند، اما در حفظ هوشیاری برای مدت طولانی با مشکلات شدیدی مواجه هستند.

علل نارکولپسی و وجود احساسات

تحقیقات در حال انجام همچنین به دنبال این است که چرا کاتاپلکسی توسط برخی احساسات ایجاد می شود. مناطق مختلف مغز که واکنش های عاطفی را تنظیم می کنند با مسیرهای فلج مرتبط هستند. افراد مبتلا به نارکولپسی نوع 2، که قبلا به عنوان نارکولپسی بدون کاتاپلکسی شناخته شنده اند، سطح طبیعی هیپوکرتین دارند. در سال‌های اخیر، محققان در درک آنچه در پس سطوح پایین هیپوکرتین در افراد مبتلا به نارکولپسی نوع 1 وجود دارد، پیشرفت کرده‌اند.

عوامل ژنتیکی

با توجه به منبع مورد اعتماد موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی (NINDS)، تحقیقات نشان داده است که ژن های خاصی به شدت با نارکولپسی مرتبط هستند. دانشمندان مطمئن نیستند که چرا نورون های هیپوکرتین در افراد مبتلا به نارکولپسی می میرند، اما پاسخ ممکن است در ناهنجاری های سیستم ایمنی باشد. قابل ذکر است، ژنی که در تنظیم سیستم ایمنی نقش دارد – به نام HLA-DQB1 – معمولاً مسئول از بین بردن باکتری ها و ویروس ها است، اما در افراد مبتلا به نارکولپسی، ممکن است به نورون های تولید کننده هیپوکرتین حمله کند. به همین دلیل است که برخی از محققان معتقدند نارکولپسی یک بیماری خود ایمنی است. افرادی که دارای تنوع خاصی از این ژن هستند – به نام HLA-DQB1*06:02 – در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به نارکولپسی هستند.

عوامل ژنتیکی را می توان از علل نارکولپسی خاص دانست. البته توجه داشته باشید که تنها درصد کمی از افراد مبتلا به این تنوع ژنی به نارکولپسی مبتلا می شوند، بنابراین باید دلایل ژنتیکی و محیطی دیگری نیز در کار باشد.

سابقه خانوادگی

در بیشتر موارد، نارکولپسی در افراد بدون سابقه خانوادگی ایجاد می شود. NINDS تخمین می‌زند که حدود 10 درصد از افراد مبتلا به نارکولپسی با کاتاپلکسی، سابقه خانوادگی این بیماری را نشان می‌دهند. اگرچه این رقم ممکن است کاملاً دقیق نباشد، زیرا علائم نارکولپسی می تواند آپنه خواب و سایر اختلالات خواب را تقلید کند.

صدمات مغزی ار علل نارکولپسی

ضربه به سر می تواند منجر به اختلال در خواب شود. در برخی موارد، آسیب مغزی ممکن است با نارکولپسی ارتباط داشته باشد. صدمات مغزی که بر هیپوتالاموس تأثیر می گذارد ممکن است در تولید هیپوکرتین اختلال ایجاد کند و منجر به خواب آلودگی و کاتاپلکسی شود. نارکولپسی که پس از ضربه به سر ایجاد می شود، نارکولپسی ثانویه یا پرخوابی پس از سانحه نامیده می شود. افراد مبتلا به آسیب های مغزی ممکن است تا چند ماه پس از تصادف دچار خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS) و کاتاپلکسی شوند. پس از شش ماه، کسانی که هنوز این علائم را تجربه می کنند ممکن است به نارکولپسی مبتلا شوند و همچنان این علائم را تجربه کنند. با این حال، احتمال آسیب مغزی که منجر به نارکولپسی دائمی شود، کم است.

عوامل خطر بسیار زیاد در علل نارکولپسی چیست؟

ژنتیک، عوامل محیطی و سایر شرایط در نارکولپسی نقش دارند. نارکولپسی یک پیامد احتمالی قرار گرفتن در معرض نوروتوکسین محیطی است که در کارهای فلزکاری و چوب کاری رایج است. تهویه ضعیف و فقدان تجهیزات محافظ شخصی می تواند باعث پاسخ ایمنی بیش از حد شود و به عنوان سمی برای سلول های مغز عمل کند. برخی شرایط نیز ممکن است خطر اختلالات خواب را افزایش دهند، از جمله نارکولپسی. این شرایط عبارتند از:

• مولتیپل اسکلروزیس: یک بیماری عصبی دژنراتیو که ممکن است باعث ایجاد ضایعاتی در نواحی تولید کننده هیپوکرتین مغز شود.
• سارکوئیدوز: بیماری که باعث التهاب در قسمت های مختلف بدن می شود و می تواند به بافت آسیب برساند و تولید هیپوکرتین را مختل کند.
• تومورها: تومورهای مغزی که هیپوتالاموس را تحت تأثیر قرار می دهند می توانند باعث بسیاری از اختلالات خواب شوند

هنوز تحقیقات کمی در مورد اینکه چگونه عوامل سبک زندگی ممکن است به نارکولپسی کمک کنند وجود دارد. به طور کلی، یک سبک زندگی با یک رژیم غذایی متعادل، ورزش روزانه و عادات سالم ممکن است خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با مغز را کاهش دهد. با این حال، اینها به شدت با شروع نارکولپسی مرتبط نیستند.

نگاه نهایی بر علل نارکولپسی

اگر نگران این هستید که شما یا یکی از عزیزانتان ممکن است علائم نارکولپسی را تجربه کنید، مهم است که به دنبال ارزیابی توسط متخصص باشید. آنها ممکن است به تاریخچه پزشکی شما نگاه کنند و آزمایش خواب را برای رد کردن نارکولپسی پیشنهاد کنند. اگرچه در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد، درمان نارکولپسی ممکن است تسکین قابل توجهی داشته باشد و به شما در مدیریت علائم کمک کند. زندگی با نارکولپسی اغلب می تواند احساس انزوا و ناامیدی داشته باشد.