انواع نارکولپسی

نارکولپسی یک اختلال عصبی است که بر توانایی شما برای بیداری و خواب تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به نارکولپسی دچار خواب آلودگی بیش از حد و غیرقابل کنترل در طول روز هستند. همچنین ممکن است در هر زمان و در طول هر نوع فعالیتی ناگهان به خواب بروند. در یک چرخه معمولی خواب، ما وارد مراحل اولیه خواب، سپس مراحل عمیق تر و در نهایت (پس از حدود 90 دقیقه) خواب حرکت سریع چشم (REM) می شویم. افراد مبتلا به نارکولپسی تقریباً بلافاصله در چرخه خواب و گاهی اوقات در حالی که بیدار هستند به خواب REM می روند. نارکولپسی نوع 1 با از دست دادن ناگهانی تون عضلانی همراه است که باعث ضعف می شود و باعث می شود نتوانید عضلات خود را کنترل کنید (کاتاپلکسی). نوع 2، نارکولپسی بدون کاتاپلکسی است. در ادامه انواع نارکولپسی را به دقت بررسی می کنیم.

مرکز مشاوره همکده برای رفع مشکلات مختلف، مشاوره حضوری و مشاوره تلفنی روان شناسی را ارائه می کند.

علائم نارکولپسی

در خواب REM، ما می توانیم خواب ببینیم و فلج عضلانی داشته باشیم که برخی از علائم نارکولپسی را توضیح می دهد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS): به طور کلی، EDS انجام فعالیت های روزمره را سخت تر می کند، حتی اگر در شب به اندازه کافی بخوابید. کمبود انرژی می تواند تمرکز را سخت کند. شما دچار نقص حافظه هستید و احساس افسردگی یا خستگی می کنید.
• کاتاپلکسی: بسته به عضلات درگیر، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی از جمله نامفهوم تا فروپاشی کامل بدن شود. اغلب توسط احساسات شدید مانند تعجب، خنده یا عصبانیت ایجاد می شود.
• توهمات: این توهمات ممکن است در هر زمانی رخ دهند و اغلب واضح و ترسناک هستند. آنها بیشتر بصری هستند، اما هر یک از حواس دیگر می تواند درگیر باشد. اگر در هنگام خواب شما اتفاق بیفتد، به آنها توهمات هیپناگوژیک می گویند. اگر زمانی که شما از خواب بیدار می شوید اتفاق بیفتد، توهم هیپنوپمپیک نامیده می شود.
• فلج خواب: ممکن است هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن نتوانید حرکت یا صحبت کنید. این قسمت ها معمولا از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشند.
• اختلال در خواب: ممکن است به دلیل چیزهایی مانند رویاهای واضح، مشکلات تنفسی یا حرکات بدن، به سختی در شب بخوابید.

تشخیص انواع نارکولپسی

علائم نارکولپسی می تواند شبیه علائم دیگر مشکلات سلامتی باشد. تشخیص شما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی
• سوابق خواب: ممکن است پزشک از شما بخواهد که علائم و زمان خواب خود را برای چند هفته پیگیری کنید.
• پلی سومنوگرام (PSG): این کار در کلینیک اختلال خواب یا آزمایشگاه خواب انجام می شود. این یک آزمایش یک شبه است که اندازه گیری های ثابتی را در هنگام خواب انجام می دهد تا مشکلات چرخه خواب شما را ثبت کند. PSG می‌تواند به شما کمک کند که مشخص شود آیا در زمان‌های غیرعادی در چرخه خواب خود به خواب REM می‌روید یا خیر. می تواند سایر مشکلاتی که ممکن است باعث علائم شما شوند را رد کند.
• تست تاخیر خواب چندگانه (MSLT): این نیز در یک کلینیک یا آزمایشگاه خاص انجام می شود. این آزمایش در طول روز انجام می شود تا تمایل شما به به خواب رفتن را اندازه گیری کند.

انواع نارکولپسی

دو نوع اصلی نارکولپسی وجود دارد. یکی شامل کاتاپلکسی – ضعف ناگهانی و شدید عضلانی – است و یکی نه. نارکولپسی یک اختلال عصبی مزمن خواب است. با حملات ناگهانی خواب آلودگی بیش از حد در طول روز (EDS) مشخص می شود. اما در حالی که همه گاهی اوقات احساس خواب آلودگی در طول روز می کنند، نارکولپسی بیش از این است. این یک وضعیت نادر است که بر توانایی مغز برای کنترل چرخه خواب و بیداری شما تأثیر می گذارد. برآوردها حاکی از آن است که نارکولپسی از هر 2000 نفر 1 نفر را مبتلا می کند. اگرچه کوچک است، اما هنوز میلیون ها نفر در سراسر جهان را شامل می شود.

همراه با خواب‌آلودگی در طول روز، ضعف شدید ماهیچه‌ای (کاتاپلکسی)، توهم و دوره‌های کوتاه فلج نیز از علائم شایع نارکولپسی هستند. نارکولپسی به دلیل ماهیت و تظاهر علائم آن، اغلب به اشتباه تشخیص داده می شود یا درمان نمی شود. دو نوع اصلی از نارکولپسی وجود دارد که با علائم و وجود ضعف عضلانی مشخص می شوند.

نارکولپسی نوع 1

نارکولپسی همراه با کاتاپلکسی به عنوان نارکولپسی نوع 1 شناخته می شود. نارکولپسی نوع 1 زمانی رخ می دهد که تقریباً تمام نورون های حاوی هیپوکرتین از بین بروند. هیپوکرتین، همچنین به عنوان اورکسین شناخته می شود، یک ماده شیمیایی است که به تنظیم بیداری و خواب کمک می کند. بر اساس تحقیقات انجام شده در سال 2017، افراد مبتلا به نارکولپسی نوع 1 تا 95 درصد از نورون های تولید کننده هیپوکرتین در بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس جانبی را از دست می دهند. محققان به طور کامل دلیل این امر را درک نمی کنند، اما معتقدند که نوعی بیماری خودایمنی می تواند علت آن باشد.

انواع نارکولپسی معمولاً به صورت پراکنده رخ می دهد. با این حال، عوامل ژنتیکی ممکن است نقش مهمی ایفا کنند. برخی از شواهد منبع معتبر نشان می دهد که ژن HLA-DQB1-0602 در اکثر افراد مبتلا به نارکولپسی نوع 1 که دچار کاتاپلکسی و کمبود هیپوکرتین هستند وجود دارد. اگرچه این توضیح ژن به طور گسترده پذیرفته شده است، اما هنوز به طور کامل اثبات نشده است و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

علائم

علامت اصلی نارکولپسی صرف نظر از نوع 1 یا 2 EDS است. حملات خواب آلودگی بیش از حد در طول روز می تواند از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و فرکانس آنها متفاوت باشد. ممکن است در طول یک روز چندین حمله داشته باشید. علاوه بر این، 10 تا 25٪ منبع مورد اعتماد افراد مبتلا به نارکولپسی نوع 1 این علائم دیگر را دارند:

• کاتاپلکسی در انواع نارکولپسی: کاتاپلکسی زمانی است که ضعف عضلانی ناگهانی را تجربه می کنید. ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه در حالی که شما بیدار هستید طول بکشد. هیچ از دست دادن هوشیاری در طول یک دوره کاتاپلکسی وجود ندارد.
• فلج خواب: هنگامی که فلج خواب را تجربه می کنید، به طور موقت قادر به حرکت یا صحبت در هنگام به خواب رفتن یا بیدار شدن نیستید.
• توهمات: توهمات بصری واضح معمولا در آغاز یا پایان چرخه خواب رخ می دهد. هنگامی که آنها در هنگام بیدار شدن اتفاق می‌افتند، توهم‌های هیپنوپمپیک نامیده می‌شوند. هنگامی که آنها هنگام به خواب رفتن اتفاق می‌افتند، توهم هیپناگوژیک نامیده می‌شوند.

همچنین ممکن است اختلالات خواب همزمان داشته باشید، مانند بی خوابی، آپنه انسدادی خواب، و حرکات دوره ای پا. هر فرد مبتلا به نارکولپسی ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کند:

• خستگی
• افسردگی
• مشکل در تمرکز
• مشکلات حافظه

شیوع انواع نارکولپسی

بر اساس یک مطالعه در سال 2019، 14 نفر از هر 100000 نفر به نارکولپسی نوع 1 مبتلا می شوند. اما این برای همه کسانی که ممکن است نارکولپسی داشته باشند اما اشتباه تشخیص داده شده یا تشخیص داده نشده است، محاسبه نمی شود. اغلب افراد علائم را در اواخر نوجوانی یا اوایل دهه 20 شروع می کنند. برخی از افراد ممکن است علائم را در اوایل کودکی شروع کنند، اگرچه معمولاً به اشتباه به عنوان ADHD یا مشکلات رفتاری تشخیص داده می شود.

انواع نارکولپسی: نوع 2

نارکولپسی نوع 2 قبلاً نارکولپسی بدون کاتاپلکسی نامیده می شد. علت دقیق نارکولپسی نوع 2 ناشناخته است. افراد مبتلا به این نوع نارکولپسی، کاتاپلکسی را تجربه نمی کنند یا سطوح پایینی از هیپوکرتین دارند. برخی از کارشناسان بر این باورند که نارکولپسی نوع 2 می تواند پیش ساز نارکولپسی نوع 1 باشد، زیرا برخی از افراد در مراحل بعدی زندگی خود دچار کاتاپلکسی می شوند. اما این امکان وجود دارد که علائم کاتاپلکسی قبلاً شناسایی نشده باشند.

علائم

تفاوت اصلی بین انواع وجود کاتاپلکسی است. در نوع 2 ضعف عضلانی را تجربه نخواهید کرد. اما به طور کلی علائم نارکولپسی نوع 2 بسیار شبیه به نوع 1 است. این علائم عبارتند از:

• EDS
• فلج خواب
• توهمات
• بی خوابی و سایر مشکلات خواب

شیوع

حدود 65 نفر از هر 100000 نفر به نارکولپسی نوع 2 مبتلا هستند. این رقم شامل افرادی است که نارکولپسی ثانویه – نارکولپسی به دلیل یک بیماری یا شرایط زمینه ای را تجربه می کنند. به عنوان مثال، آسیب مغزی تروماتیک به هیپوتالاموس ممکن است در برخی افراد باعث نارکولپسی شود. اگر تومور یا بیماری دیگری در همین ناحیه مغز داشته اید، ممکن است به نارکولپسی ثانویه نیز مبتلا شوید.

درمان ها برای انواع نارکولپسی

بسیاری از افراد مبتلا به نارکولپسی گزارش می دهند که خواب آلودگی و کاتاپلکسی آنها به طور قابل توجهی در زندگی روزمره آنها از جمله در مدرسه، کار، روابط و زندگی اجتماعی آنها تداخل دارد. در حالی که در حال حاضر هیچ درمانی برای نارکولپسی وجود ندارد، چندین روش درمانی در دسترس هستند که می توانند به شما در مدیریت علائم و بهزیستی کلی کمک کنند. به غیر از درمان های خاص برای کاتاپلکسی در نوع 1، درمان برای هر دو نوع نارکولپسی یکسان است.

ترکیبی از دارو، درمان و تغییرات سبک زندگی مانند یک برنامه خواب خوب، جامع ترین رویکرد درمانی است که می توانید اتخاذ کنید. اگر اختلالات خواب همزمان دارید، باید به این شرایط نیز رسیدگی شود.

داروها

به طور معمول، داروها یک رویکرد رایج برای درمان نارکولپسی هستند. بسته به علائم و نگرانی‌هایتان، ممکن است برای مدیریت بیماری به بیش از یک دارو نیاز داشته باشید. اکثر داروها بر درمان EDS و کاتاپلکسی تمرکز دارند، اما ممکن است به مدیریت علائم دیگر مانند فلج خواب و توهمات بینایی نیز کمک کنند. در حال حاضر، چندین دارو برای درمان نارکولپسی توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) تایید شده است:

• سدیم اکسیبات (Xyrem)، یک داروی ضد افسردگی است که برای درمان کاتاپلکسی و EDS استفاده می شود
• مودافینیل (Provigil) و آرمودافینیل (Nuvigil)، محرک هایی که برای بهبود بیداری و جلوگیری از EDS استفاده می شوند.
• متیل فنیدات و آمفتامین که به عنوان محرک برای درمان EDS عمل می کنند

پزشک شما همچنین ممکن است برخی از داروهای بدون برچسب، مانند سایر محرک‌های تجویزی برای کمک به EDS یا یک ضد افسردگی سرکوب‌کننده REM را برای درمان کاتاپلکسی توصیه کند.

درمان شناختی رفتاری برای انواع نارکولپسی

علاوه بر دارو، تکنیک های رفتاری می تواند به بسیاری از افراد در مدیریت علائم نارکولپسی کمک کند. درمان شناختی رفتاری (CBT) می تواند به مدیریت علائم افسردگی و پرخوابی، که معمولاً با نارکولپسی مرتبط است، کمک کند. این درمان ممکن است بر کمک به شما در پایبندی به برنامه های دارویی و درگیر شدن در شیوه های بهداشت خواب خوب تمرکز کند.

تغییر سبک زندگی

تعدادی از تغییرات سبک زندگی می تواند به شما در مدیریت علائم انواع  نارکولپسی  کمک کند:

بهداشت خواب خود را بهبود بخشید.

ایجاد یک برنامه و برنامه خواب خوب می تواند به افراد کمک کند تا کیفیت خواب خود را بهبود بخشند. برخی از راه‌های افزایش قابل توجه خواب عبارتند از:

• ساعت های کافی خواب شبانه
• اجتناب از کافئین، تنباکو و الکل
• خوابیدن در محیطی که خواب را تقویت می کند

چرت های برنامه ریزی شده داشته باشید. چرت های 15 تا 20 دقیقه ای، برنامه ریزی شده در خواب آلودترین ساعات روز، می تواند به بهبود هوشیاری و مدیریت EDS کمک کند. اگر از این روش استفاده می کنید، چرت زدن شما باید کمتر از 30 دقیقه باشد تا از افزایش خواب آلودگی جلوگیری شود.

برای بهبود انواع نارکولپسی، روزانه ورزش کنید

حداقل 20 دقیقه ورزش در روز می تواند کیفیت خواب را بهبود بخشد. اگر شدت آن بیشتر است و احتمال بیدار شدن شما بیشتر است، به جای نزدیک شدن به زمان خواب، زودتر ورزش کنید. از خوردن وعده های غذایی بزرگ نزدیک به زمان خواب خودداری کنید. وعده های غذایی سنگین گاهی اوقات خواب را سخت تر می کند.