فروپاشی روانی چیست؟- نشانه‌ها، درمان و پیشگیری فروپاشی روانی
فروپاشی روانی که آن را بحران روحی یا انفجار عصبی نیز می نامند وضعیت جدی در سلامت روان فرد است که نیاز به رسیدگی و درمان های تخصصی دارد. این وضعیت اغلب در نتیجه ی استرس زیاد و نداشتن مهارت های تطابقی سالم برای مدیریت آن ایجاد می شود. میزان استرسی که باعث ایجاد فروپاشی در روان می شود می تواند از منابع متفاوتی بوده و شاید به تدریج و به مرور زمان ایجاد شده یا به طور ناگهانی بوده است. یکی از مهم ترین محرک ها برای فروپاشی در روان استرس مرتبط با کار می باشد.
منظور از فروپاشی روانی چیست؟
فروپاشی روانی چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟ فروپاشی در روان زمانی اتفاق می افتد که فرد دیگر نمی تواند عملکرد نرمال و عادی داشته باشد، حتی برای انجام کوچک ترین چیزهایی مانند کارهای ساده ی خانه یا بهداشت فردی. با این وجود این شرایط را یک بیماری روانی رسمی نمی دانند اما می تواند اثرات جدی و منفی زیادی روی زندگی فرد داشته باشد. فردی که فروپاشی در روان را تجربه می کند شاید نتواند کار کند، به مدرسه برود، از خانواده ی خود مراقبت کند یا هریک از فعالیت های عادی دیگر را انجام دهد.
با وجودی که این وضعیت موقتی است اما بسیار جدی بوده و باید مانند یک بحران در سلامت روان درمان گردد. ارزیابی های صورت گرفته توسط روان شناسان یا متخصصان دیگر در زمینه ی سلامت روان می توانند کمک کنند بفهمید آیا مشکل پنهانی در سلامت روانی فرد وجد دارد که منجر به این فروپاشی روانی شده و باید تشخیص داده و درمان گردد.
ارزیابی می تواند منجر به درمان نیز شود که اغلب شامل ماندن برای زمانی کوتاه در مراکز درمانی و قرار گرفتن تحت درمان، استفاده از دارو در صورت نیاز، تغییراتی در سبک زندگی و استفاده ی منظم از استراتژی های کاهش استرس و تکنیک های ریلکسیشن می باشد.
استرس زیاد باعث فروپاشی روانی خواهد شد
فاکتورهای مختلفی هستند که محرک یک فروپاشی در روان فرد می باشند اما در کل چیزی که منجر به این وضعیت می شود استرس، فشار و اضطراب زیاد است. شاید یک فرد در طول ماه ها روال کندی از استرس را مرتبا تجربه کرده و در نهایت منجر به فروپاشی در روان شود، در حالی که فرد دیگری به طور ناگهانی در یک موقعیت استرس آور شدید قرار گرفته و محرکی برای این بحران شده است. چیزی که در این بین مشترک است استرس و احساس ادامه داشتن فشار برای انجام فعالیت های عادی روزانه می باشد.
برخی از مثال های استرس و چنین شرایطی که منجر به فروپاشی روانی می شوند، عبارت است از:
- احساس فشار و استرس در محیط کار و داشتن مسئولیت های کاری زیاد
- فشارها و مسئولیت های تحصیلی
- وظایف فرد در خانواده که استرس آور شده و به نوعی گیج کننده شده اند مانند مراقبت از پدر و مادر مسن خود
- مرگ یکی از اعضای خانواده
- طلاق یا از دست دادن فرزندان در طی حضانت فرد دیگر
- بر عهده داشتن مسئولیت های بسیار زیاد
- از دست دادن کار یا مشکل مشابه در وضعیت مالی
- تجربیات بسیار سخت مانند تجربه ی خشونت و قلدری
بیشتر بخوانید درباره: علائم روانی استرس زیاد
مهارت های تطابقی ضعیف در مقابل استرس که منجر به فروپاشی روانی می شود
افراد زیادی هستند که سطح بالایی از استرس را تجربه می کنند اما همه دچار فروپاشی در روان نخواهند شد. چیزی که منجر به این وضعیت در طول تجربه کردن استرس می شود عدم توانایی یا توانایی کم برای مدیریت استرس می باشد. تجربه کردن استرس زیاد، در ترکیب با عدم توانایی برای کنار آمدن با آن با روش های سالم، چیزی است که در حقیقت باعث فروپاشی روانی می شود. بسیار مهم است که به یاد داشته باشید حتی افراد که در مقابله با استرس خوب هستند ممکن است بازهم به سطح فروپاشی برسند.
این تنها به سادگی باعث استرس بیشتر برای این افراد خواهد شد. مدیریت استرس و تطابق با آن چیزی است که همه ی افراد انجام می دهد اما همیشه راه های سالمی را برای این کار ندارند. برخی افراد ممکن است با راه های منفی به استرس واکنش نشان دهند، مانند گوشه گیری از دوستان و اعضای خانواده، استفاده از مواد یا الکل، فریاد زدن بر سر دیگران، اختلال غذایی بینگ یا واکنش های ناسالم دیگر.
این کار به کاهش استرس یا مدیریت آن کمکی نخواهد کرد و در نهایت فرد بدون داشتن استراتژی های تطابقی مثبت تحت فشار زیادی قرار خواهد گرفت که می تواند منجر به فروپاشی در روان شود.
فاکتورهای خطر برای فروپاشی روانی
استرس و عدم توانایی برخورد با آن دلیل کلی داشتن فروپاشی در روان است. البته این موضوع کاملا شخصی است و انواع متفاوت و مقدار مختلف از استرس روی هر فرد تاثیر متفاوتی خواهد داشت.
فاکتورهای خطر خاصی هستند که افراد را بیشتر مستعد ابتلا به فروپاشی روانی می کنند، از جمله:
- داشتن مسئولیت های بسیار زیاد در خانه و جاهای دیگر
- فردی ایده آل گرا بودن و داشتن شخصیتی کمال گرا
- احساس نیاز به در کنترل داشتن همه چیز و اجتناب از دادن برخی مسئولیت ها به افراد دیگر
- داشتن دیدگاهی بدبینانه به زندگی
- کار کردن برای ساعات زیاد
- نداشتن خواب کافی
- از دست دادن سیستم حمایتی اجتماعی خوب یا وارد شدن در سیستم های حمایتی ناسالم
- داشتن یک بیماری روانی درمان نشده
ایجاد تغییراتی در سبک زندگی یکی از مهم ترین چیزهایی است که فرد می تواند برای بهبود از فروپاشی روانی و یا پیشگیری از فروپاشی در آینده انجام دهد. داشتن این تغییرات شامل نگاه کردن به فاکتورهای خطری است که می توانند منجر به فروپاشی شده و یافتن راه هایی برای تغییر دادن آن ها. برای مثال شاید فرد تصمیم بگیرد برای ساعات کمتری کار کند، زودتر به رختخواب برود، یا زمان بیشتری را برای بودن در کنار خانواده و دوستان بگذارد.
علامت و نشانه های فروپاشی روانی
از انجایی که این وضعیت با هیچ شرایط خاصی همراه نیست، فروپاشی عصبی یا روانی هیچ علامت تعریف شده ای به جز مشکل داشتن یا عدم توانایی در انجام عادی فعالیت های روزانه ندارد. باید در نظر داشت نحوه ی انجام کامل کارها در بین فرهنگ ها، مذهب و حتی خانواده های مختلف متفاوت است.
17 نشانه فروپاشی روانی را بشناسید!
- احساس اضطراب، افسردگی، ناراحتی یا زودرنجی مداوم
- احساس درماندگی، ناامیدی و عزت نفس کم
- گوشه گیری و یا اجتناب از موقعیت های اجتماعی عادی
- بهانه کردن مریضی برای نرفتن به محل کار برای چند روز یا نرفتن برای جلسات و قرار ملاقات ها
- برنامه ی خواب نامنظم، چه خوابیدن خیلی زیاد یا نداشتن خواب کافی
- برنامه ی غذایی و بهداشت ضعیف، اغلب در نتیجه ی اینکه فرد فراموش کرده یا انگیزه ای برای خوردن یا تمیز بودن ندارد
- مشکل در تمرکز یا به یاد آوردن اتفاقات روز
- فرد حس می کند از نظر عاطفی تهی شده و از نظر فیزیکی نیز همیشه خسته است، اغلب دلیلی برای آن وجود ندارد
- نداشتن انگیزه و علاقه برای چیزی
- عدم توانایی برای داشتن لذت کافی از چیزهایی که در حالت عادی برای فرد لذت بخش و سرگرم کننده بوده اند
- دردها و ناراحتی های مداوم و بی دلیل
- مشکل در همراهی با دیگران یا تحمل کردن فرد دیگری در کنار خود
- فکر کردن به خودکشی یا داشتن افکاری در مورد آسیب زدن به خود
- عدم علاقه به رابطه ی جنسی و تغییرات در قاعدگی
- حرکت کردن یا صحبت کردن کندتر از مواقع عادی
- بازگشت به خاطرات ترسناک قبل، کابوس های شبانه، علائم واکنش های فرار یا مبارزه در بدن در صورتی که هیچ تهدید یا خطری وجود ندارد، مانند خشکی دهان، بالا رفتن ضربان قلب و تعریق.
در موارد شدید یا درمان نشده، خصوصا زمانی که این وضعیت مرتبط با مشکلی در سلامت روان باشد، علائم می توانند شامل توهم، پارانوئیا، از دست دادن قدرت فهم و هذیان گویی شود.
درمان و پیشگیری
کارهای زیادی هستند که می توانند به کاهش علائم عاطفی و فیزیکی استرس کمک کنند. بعلاوه اغلب گزینه های درمانی برای فروپاشی روانی به پیشگیری از این شرایط نیز کمک می کنند.
استراتژی های پیشگیری و درمان متداول برای فروپاشی عصبی عبارتند از:
- دریافت مشاوره، اغلب درمان های رفتار شناختی
- صحبت کردن با پزشک در مورد داروهای ضدافسردگی، ضداضطراب یا ضدروان پریشی
- تلاش برای کاهش یا حل منابع استرس، مانند بحث ها در خانه یا حجم کاری زیاد در محیط اداری
- انجام تمریناتی برای حمایت از آرامش فیزیکی و روانی، مانند تمرین تنفس عمیق و مدیتیشن
- انجام ورزش هایی مانند یوگا یا تای چای که باعث کشش ماهیچه ها و کنترل حرکت در کنار تنفس کنترل شده می شود
- داشتن حداقل بیست دقیقه ورزش های متوسط یا ده دقیقه تمرینات ورزشی شدید در روز
- تلاش برای بیرون رفتن برای حداقل چند دقیقه در روز یا یافتن سرگرمی هایی که باعث می شوند از خانه خارج شوید
- صحبت کردن با دوستان، خانواده، همسر یا هم خانه ای در مورد احساسات سختی که دارید
- داشتن سبک درست برای بهداشت، خواب و برنامه های غذایی سالم و دنبال کردن آن ها
- جستجو برای گروه های محلی یا آنلاین از افرادی که علائمی مشابه با شما دارند
- ایجاد کردن محیطی آرام و بدون عوامل حواس پرتی برای خواب جهت اطمینان از خواب با کیفیت
- اجتناب از مصرف زیاد کافئین، الکل و نیکوتین
- اجتناب از استفاده از داروهای غیرقانونی و قرص های مخدر
بیشتر مطالعه کنید درباره: چگونه از فروپاشی روانی جلوگیری کنیم
علل و فاکتورهای خطر
هرچیزی که منجر به استرس فیزیکی و عاطفی در بدن شود می تواند منجر به فروپاشی در روان گشته یا محرکی برای ایجاد یک مشکل باشد؛ اما برخی شرایط خاص، فاکتورهای ژنتیکی و تجربیات هستند که به طور متداول با فروپاشی روانی یا عصبی همراه می باشند.
علل و فاکتورهای خطر برای این مشکل عبارتند از:
- انزوای شخصی شدید
- سوگواری های خیلی زیاد
- بیماری ها یا جراحات شدید و حاد
- زندگی کردن در روابط پر از خشونت
- تجربیات سخت و وحشتناک در گذشته
- ی که همراه با استرس خیلی زیاد باشد.
- کاری که با مشکلات عاطفی همراه است.
- ترس های بی وقفه و شدید، مانند جنگ
- ابقه ی خانوادگی از مشکلات در سلامت روان
- تنش های اجتماعی شدید، خصوصا اگر روی کار و زندگی فرد اثر بگذارد.
تشخیص فروپاشی عصبی
اصطلاح علمی خاصی برای این وضعیت وجود ندارد و از این رو راهی برای تشخیص فروپاشی روانی نیست. اغلب پزشک یا متخصص در سلامت روان سعی می کند تا فاکتورهای مرتبط یا مشکلات دیگر در سلامت که می توانند منجر به فروپاشی در روان شوند را ارزیابی نماید. او این کار را با پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، انجام دادن تست های فیزیکی و مروری بر سابقه ی پزشکی فرد انجام می دهد.
استرس های کاری یک محرک رایج برای فروپاشی روانی است. استرس ایجاد شده بر اثر کار یک علت متداول، یا حداقل فاکتوری شناخته شده، در بسیاری از موارد فروپاشی در روان است. فروپاشی عصبی که بر اثر استرس های کاری ایجاد شده باشد را سندروم فرسودگی شغلی نیز می نامند. این سندروم با احساس خستگی، کاهش کارایی در محیط کار، احساس جدا شدن از محیط کار و دیگر علائم فروپاشی روانی شناخته می شود.
گزارش ها نشان داده اند سندروم فرسودگی شغلی اغلب در بخش سلامت متداول تر است، مانند بخش های اورژانس. اما هر فردی در هر کاری ممکن است فروپاشی های روانی مرتبط با شغل را تجربه کند.
درمان اختلالات شخصیتی با تیم مشاور همکده
همکده بزرگترین مرکز مشاوره کشور است که مجوزهای لازم از سازمان مشاوره و روانشناسی کشور را دارد. جهت دریافت مشاوره فردی، مشاوره خانواده، زوج درمانی، طلاق، خیانت، اعتیاد و… می‌توانید وارد سایت همکده شوید و با وارد کردن اطلاعات لازم، نوبت مشاوره خود را ثبت کنید. کارشناسان مربوطه در کوتاه‌ترین زمان ممکن با شما تماس خواهند گرفت.
سوالات متداول
1. فروپاشی روانی چیست؟
فروپاشی روانی زمانی اتفاق می افتد که فرد دیگر نمی تواند عملکرد نرمال و عادی داشته باشد، حتی برای انجام کوچک ترین چیزهایی مانند کارهای ساده ی خانه یا بهداشت فردی.
2. برای درمان فروپاشی روانی چه کنیم؟
دیافت مشاوره، صحبت کردن با یک پزشک متخصص، انجام تمرین برای آرامش ذهنی، ورزش کردن، تلاش برای بیرون روفتن و دیدن دوستان و…
3. بهترین مرکز مشاوره برای درمان فروپاشی روانی کجاست؟
همکده
درموردترس واسترس بیشتر صحبت کنید .من فکرمیکنم که الان حادثه ای پیش بیاد ونگران وترس وجودم رو میگیره
سلام چشم