روانشناسی امروز سه مورد از پنج ویژگی یک خودشیفته را چنین توصیف میکند: «یک احساس بزرگنمایی از خود، عدم همدلی با دیگران و نیاز به تحسین بیش از حد.» این نشریه همچنین خاطر نشان میکند که خودشیفتهها معتقدند «منحصربهفرد و شایسته برخورد ویژه» هستند.
در این مقاله از وبسایت همکده قصد داریم به بررسی پنج ویژگی یک خودشیفته بپردازیم. اگر با این چنین مشکلاتی دست و پنجه نرم میکنید، میتوانید با مشاوران مجموعه همکده در تماس باشید. مجموعه مشاوره همکده اولین و بزرگترین مرکز مشاوره در ایران و ارائهدهنده خدمات حضوری و مشاوره تلفنی روانشناسی است.
انواع شخصیت های خودشیفته
گاهی اوقات دوست داریم فکر کنیم که تشخیص یک فرد خودشیفته نسبتاً آسان است. با این حال، آنچه در سطح واقعی به نظر میرسد همیشه اینگونه نیست. همه خودشیفتگان در دنیا به همان شیوه اعتقاد ندارند و رفتار نمیکنند.
علاوه بر این، انواع مختلفی از خودشیفتگان وجود دارد. برخی بدخیم هستند؛ در حالی که برخی دیگر پنهانی یا حتی اجتماعی هستند. نکته نهایی این است که شناختن یک خودشیفته همیشه کار آسانی نیست.
با این حال، خودشیفتگان یک سری ویژگی مشترک دارند که از خود نشان میدهند. با وجود روشهای مختلفی که انواع مختلف خودشیفتگان میتوانند از یکدیگر متفاوت باشند، ویژگیهای آنها کاملاً شبیه و گویاست. به خاطر حفظ سلامت جسمی و روحیتان، اطلاع از پنج ویژگی یک خودشیفته اهمیت زیادی دارد.
پنج ویژگی یک خودشیفته
افراد خودشیفته چه خصوصیاتی دارند؟ فقط یک آزمایش بالینی میتواند به طور قطعی مشخص کند که آیا فردی از اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) رنج میبرد یا خیر. با این حال، اگر متوجه شوید که از پنج صفت زیر، سه یا بیشتر به طور مرتب توسط شخصی نمایش داده میشوند، این یک علامت خطر است.
شما ممکن است نتوانید یک آزمایش بالینی برای NPD انجام دهید؛ اما اگر خصوصیات شخصیتی شخص با ویژگی خودشیفته ها همسو باشند، میتوانید مراقب و نگهدار روح و جسم خود باشید. این پنج ویژگی یک خودشیفته را در ادامه برای شما بیان میکنیم تا با این شخصیت بیشتر آشنا شوید.
نفرت از انتقاد
هر کسی همیشه درست عمل نمیکند. انتقاد بخشی از زندگی است. این بخشی از زندگی است که توانایی کمک به موفقیت ما را دارد. با این حال، یکی از پنج ویژگی یک خودشیفته، نفرت از انتقاد است. خودشیفتهها انتقاد را به این شیوه مشاهده نمیکنند. در عوض، افرادی که از NPD رنج میبرند، تمایل دارند انتقادات را شخصاً انجام دهند.
آنها بهجای اینکه بازخورد سازنده را وسیلهای برای بهتر شدن و پیشرفت خود بدانند، از انتقاد به دلیل تفسیر اشتباه آن به عنوان تعرض یا حمله شخصی، ناراحت میشوند. در حالی که کینه نسبت به انتقاد یک ویژگی کلاسیک یک خودشیفته است، اما همه کسانی که به انتقادها پاسخ ضعیفی میدهند، خودشیفته نیستند.
گاهی اوقات، واقعاً سناریوهایی وجود دارد که اشکال خاصی از انتقاد سزاوار عقب راندن است. مواقعی پیش میآید که شخصی روزهای بدی را پشت سر میگذارد یا ممکن است دوران سختی را سپری کند. با این حال، اگر متوجه شوید کسی دائماً از هر نوع انتقاد بیزار است، بدون شک این یک ویژگی از پنج ویژگی یک خودشیفته است که باید نسبت به آن احتیاط کرد.
فریب و سوءاستفاده از افراد دیگر
درست همانطور که خودشیفتگان از انتقاد کینه دارند، یک ویژگی مهم دیگر، سوءاستفاده از افراد دیگر است. خودشیفتگان سایر انسانها را وسیلهای برای رسیدن به هدف یا ابزاری برای رسیدن به خواستههای خود میدانند. این مسئله توضیح میدهد که چرا افرادی که از NPD رنج میبرند، مشکلی با دروغ گفتن یا استفاده از افراد دیگر ندارند.
افراد خودشیفته شناخته شدهاند که دوستان، اقوام، افراد قابل توجه و افراد دیگری را که در مسیر آنها قرار دارند، فریب میدهند. از این بدتر، خودشیفتگان هیچ مشکلی در این رفتار نمیبینند؛ به شرطی که آنها را در مسیر راه خود قرار دهند. در مورد چگونگی تأثیر سوءاستفاده از دیگران یا اینکه دیگران که ممکن است در شرایط سخت رفتاری آنها گیر بیفتند، هیچ تفکری وجود ندارد.
عدم کنار آمدن با دیگران
همه ما در زمانهایی با دیگران کنار نمیآییم یا چشم دیدن برخی افراد را به دلایل مختلف نداریم. هیچکس نمیتواند تک تک افراد را راضی نگه دارد؛ از این رو نباید دست به امتحان کردن افراد بزند. با این حال یکی از پنج ویژگی یک خودشیفته، کنار نیامدن با دیگران است. افرادی که از NPD رنج میبرند، به عدم کنار آمدن با دیگران مشهور هستند و در حقیقت، مؤسسه ملی بهداشت توضیح میدهد که افراد خودشیفته به طور منظم «روابط ناپایداری» با ارائهدهندگان بهداشت روان و دیگران دارند.
برخی از افراد خودشیفته ممکن است بتوانند در جهت لطف و خیرخواهی افراد خاص تلاش کنند؛ اگرچه در بیشتر موارد، افراد مبتلا به NPD تمایل دارند که با سازگاری و کنار آمدن با دیگران مبارزه کنند. این امر به ویژه در مواجهه و تعاملات طولانی مدت بیشتر صدق میکند. گذشت زمان، ابزار خودشیفتگی را برای حفظ یک تصویر خاص یا به دست آوردن خواستههایشان پیچیده میکند.
خودخواهی بسیار زیاد
یک مورد از پنج ویژگی یک خودشیفته، خودخواهی است. این به این دلیل است که افراد مبتلا به NPD تمایل دارند تمام تلاش خود را برای رسیدن به اهدافشان، ارائه یک تصویر خاص و یا در غیر این صورت رسیدن به خواسته خود انجام دهند؛ صرف نظر از اینکه چه کسی در این روند با شرایط سخت روحی ناشی از رفتار او مواجه میشود. این مسئله توضیح میدهد که چرا خودشیفتهها با حفظ روابط سالم مبارزه میکنند.
مهم است که به یاد داشته باشید که درجات شدید خودخواهی بسیار متفاوت از افرادی است که هر از گاهی خود را در اولویت قرار میدهند. در حقیقت، یک درجه متوسط حرص و طمع در بعضی مواقع میتواند سالم باشد. با این حال، هنگامی که کسی به طور عادی خودخواه است و هنگامی که آن خودخواهی به هزینه چیز دیگری تمام میشود، منجر به تاثیر منفی در شرایط دیگران میشود.
در دنیای واقعی زندگی نمی کنند
اگر بگوییم که خودشیفتهها در دنیای واقعی زندگی نمیکنند، اظهارنظر گستردهای خواهد بود. با توجه به علائم NPD، یکی از پنج ویژگی یک خودشیفته، زندگی در دنیای خودش است و این افراد به این مشهور هستند که خود را خاص (بدون مدرک) میدانند و مستحق درمانی هستند که دیگران دریافت نمیکنند (بدون انجام هر کاری برای به دست آوردن درمان فوق).
به علاوه، وقتی کارها به سمت خودشیفتگی پیش نمیروند، تمایل به انجام رفتار نادرست برای رسیدن به نتیجه دارند. برخی رفتارهای متعارف و متوهم یک خودشیفته شامل تلاش برای بازنویسی تاریخ به نفع آنها، اغراق در برخی شرایط و غیره است. از آنجا که خودشیفتهها خود را بالاتر از همه میدانند، نیاز به منطقی یا منطبق بر واقعیت بودن آنها را محاسبه نمیکند. این دلیل دیگری است که باعث میشود همراهی با یک فرد خودشیفته بسیار خستهکننده و حتی خطرناک باشد.
اگر خودشیفتگی را می شناسید چه باید انجام دهید؟
ما در بخشهای قبلی پنج ویژگی یک خودشیفته را بیان کردیم؛ اما اگر با یک خودشیفته از نزدیک آشنا بودیم، چه اقدامی باید انجام دهید؟ انجمن روانشناسی آمریکا توضیح میدهد که قرار گرفتن در معرض خصوصیات خودشیفته ها میتواند باعث سوءاستفاده عاطفی و یک محیط کلی سمی شود. برای محافظت از سلامت روانتان، ضروری است بدانید که اگر در زندگی خود یک خودشیفته میشناسید، چه باید بکنید.
در صورت امکان ارتباط خود را با او قطع کنید
اگر در شرایطی قرار دارید که به پنج ویژگی یک خودشیفته نزدیک هستید، بهترین کاری که میتوانید انجام دهید، قطع روابط است. با فرض امکان قطع کامل آنها، انجام این روش میتواند شما را در برابر صفات و رفتارهای منفی همراه با خودشیفتگی محافظت کند.
اگر مدتی این شخص را میشناسید، قطع روابط ممکن است آسان نباشد؛ اما در طولانی مدت میتواند به خوبی کمک کند. اگر در زندگی خود قادر به قطع ارتباط کامل با یک خودشیفته نیستید، محدود کردن تماس تا حد ممکن با آنها بسیار توصیه میشود. کاهش قرار گرفتن در معرض خودشیفتگی احتمال سوءاستفاده عاطفی، فریب و غیره را محدود میکند.
از نظر احساسی درگیر نشوید
جدا از پنج ویژگی یک خودشیفته، خودشیفتگان به دستکاری احساسات دیگران برای منافع خود عادت میکنند. اگر میدانید که یک خودشیفته در زندگی شما سعی در ایجاد خشم یا ناراحتی افراد نزدیک خود را دارد، اجازه ندهید که شما را عصبانی کند. فردی که از NPD رنج میبرد و در تلاش است تا آرامش دیگران را به هم بزند، در صورتی که نتیجه دلخواه خود را بدست نیاورد، ممکن است در نهایت توجه خود را به جای دیگری معطوف کند.
درگیر نشدن از نظر عاطفی اغلب آسانتر از انجام دادن آن است. گاهی اوقات، وسوسه استدلال با یک خودشیفته میتواند بزرگ باشد. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که ذات درونی یک خودشیفته در صورتی که نفعی در آن نبینند، مانع از همدلی واقعی آنها با دیگران میشود. هنگامی که مجبور شوید با یک خودشیفته مقابله کنید، بیطرفی عاطفی قدرت و محافظت شما است.
خود را سرزنش نکنید
به غیر از پنج ویژگی یک خودشیفته، اگر یک چیز وجود داشته باشد که خودشیفتهها در آن مهارت دارند، انحراف و سرزنش دیگران است. بسیاری از افرادی که از NPD رنج میبرند، این کار را انجام میدهند تا بتوانند از نیاز به پاسخگویی فرار کنند. از این گذشته، خودشیفتگان به دلیل اینکه خود را بالاتر از قوانین و هنجارهای اجتماعی که اکثر مردم از آن پیروی میکنند، میبنند، بدنام هستند.
به همین دلایل، مهم است که خود را به خاطر انتخاب نادرست یا ویژگی افراد خودشیفته سرزنش نکنید. هر شخص مسئول اعمال و تصمیمات خود است. اینکه شخص تصمیم میگیرد مسئولیت را بپذیرد، بر عهده او است. بسته به رابطه یا ارتباط شما با خودشیفته، شخصی پیش بردن کارها میتواند از آنچه که فکر میکنید، راحتتر شود. سعی کنید در برابر این وسوسه مقاومت کنید.
همکده؛ یک قدم به سوی آرامش
با مطالعه پنج ویژگی یک خودشیفته و راههای دوری از آنها، اگر فرد نزدیک به شما دچار اختلال خودشیفتگی است و شما در تلاش برای بهتر شدن وضعیت او هستید، دریافت مشاوره مخصوص این اختلال بسیار مهم است. مشاوره همکده در زمینه اختلالات خودشیفتگی بازخوردهای مثبت زیادی دریافت کرده است و شما میتوانید در اولین فرصت با ما تماس بگیرید.