مشاوره زوج درمانی
مشاوره ی زوج ها (که به مشاوره ی پیش از ازدواج، مشاوره ی زوج ها، مشاوره ی ازدواج و… نیز به نوعی اشاره دارد.) نوع خاصی از مشاوره و درمان خانواده است که در ان هدف از درمان یا ارتباط زوج های عاشق و دوستدار یکدیگر هستند. درمان خانواده نوع خاصی از گروه درمانی است که در ان بیش از یک نفر بیمار توسط یک یا چند متخصص به طور همزمان تحت درمان قرار می گیرند.
درمانگران یا مشاورانی که مشاوره ی زوج ها را انجام می دهند دارای پیش زمینه های مختلفی هستند، از جمله متخصص در امور ازدواج یا برنامه های مرتبط با درمان خانواده، برنامه های روانی کلینیکی، برنامه های مشاوره، برنامه های کارهای اجتماعی و… بعلاوه فرد درمانگر یا مشاوری که زوج درمانی را اجرا می کند می تواند از مشاوره های متفاوت یا جهت گیری های درمانی مختلفی استفاده کند که می توانند شامل درمان های رفتار شناختی، آسیب شناسی روانی، تئوری های درمانی انسانی و… باشد.
-
نکته قابل توجه
اغلب به کسانی که به دنبال دریافت زوج درمانی هستند پیشنهاد می شود مشاوری را انتخاب کنند که آموزش دیده بوده و در هر نوع از درمان تجربه داشته باشد. بسیار مهم است که همیشه به دنبال درمانگری قوی یا مشاوری حرفه ای باشید که پیش زمینه ی خوبی داشته باشد و قبل از ورود به روال درمان باید حتما اعتبار نامه و مدرک معتبر از او را دید. این ها باعث می شود اطمینان یابید که فرد مشاور دارای پیش زمینه و دانش درستی برای براورده کردن نیازهای زوج ها می باشد.
چرا مشاوره ی زوج ها را انتخاب کنیم؟
روابط طولانی مدت نیازمند گذراندن زمان، انرژی و همراهی زیاد هستند. در اغلب موارد زوج ها می توانند مشکلات را بدون دخالت یک فرد متخصص با یکدیگر حل کنند. با این وجود در برخی موارد زوج ها شاید نیاز به همکاری های حرفه ای و تخصصی داشته باشند تا دیدگاه متفاوتی نسبت به مشکلات خود پیدا کرده و به آن ها کمک کند تا با هم کار کنند.
تحقیقات در مورد فاکتورهایی که همراه با درمان های موفق یا نتایج مشاوره هستند نشان می دهند هردو ارتباط میان مشاور و بیمار و انگیزه و همکاری بیماران در کنار تمایل به تغییر کردن و تلاش کردن برای این تغییرات، همه فاکتورهای مهمی در خروجی های یک درمان موفق هستند. زمانی که زوج ها برای زمانی طولانی منتظر مانده و تصمیم بگیرند دیگر زمانی برای گذاشتن زمان و انرژی برای حفظ این رابطه ندارند، حتی ماهرترین و همراه ترین مشاوران نیز در کمک کردن به ان ها به چالش کشیده خواهند شد.
تصورات و اهداف مشاوره ی زوج ها
مشکلاتی که می توانند باعث شوند زوج ها برای درمان مراجعه کنند بسیار متغیر بوده و می توانند شامل احساس رنجش، کم شدن اعتماد، مشکلات مالی، ناباروری، و مسائلی مانند مصرف مواد باشد. هدف نهایی از مشاوره قوی کردن رابطه ی میان زوج ها و شرح دادن مشکلات خاص به شکلی است که استرس را کاهش داده و به زوج ها کمک کند تا به هم برای رفع مشکلات کار کنند.
با وجودی که مشاوران مختلف راهکارهای متفاوتی دارند که بر اساس ان به مشکلات میان زوج ها رسیدگی می کنند اما بر اساس نظریه های مطرح شده مشاوران اغلب موارد مشترکی را در این بین خواهند داشت.
-
نکته قابل توجه
موارد مطرح شده می توانند مرتبط با فاکتورهای متعددی باشند که همراه با رابطه هستند، از جمله مشکلاتی با خیانت، متفاوت بودن با فرد دیگر، مشکلات مالی، اختلافات و… وقتی این مسائل روی روابط میان زوج ها اثر می گذارند ممکن است روی خود فرد نیز اثرگذار شوند. احساس افسردگی، اضطراب یا قرار گرفتن تحت استرس زیاد و… می تواند منجر به ایجاد مشکلاتی دیگر نیز شوند مانند مشکلاتی مانند مصرف مواد یا از بین رفتن اطمینان.
مشاوره زوج ها تلاش می کند تا راهکاری موثر و سازنده برای برخورد با این مشکلات ایجاد کرده و باهم برای حل مشکلات تلاش می کنند. ایده ی مشاور این است که زوج ها باهم به عنوان یک واحد متحد تلاش کرده و سعی نداشته باشند که یکدیگر را مقصر دانسته یا سرزنش کنند، البته در برخی موارد کاملا واضح است که یکی از زوج های درگیر در این رابطه سبک رفتاری ای دارد که منجر به بروز مشکل و شدیدتر شدن ان می شود.
بر اساس اطلاعات قبلی، فرد مشاور تلاش می کند تا:
- روی موارد خاصی تمرکز کند که روی زوج ها اثر دارند.
- اهداف واضحی را برای درمان بر اساس نیازها و تمایلات زوج ها مشخص نماید.
- او روش های متمرکز بر راه حل و بر اساس اسجاد تغییرات را برای درمان انتخاب خواهد کرد.
- به جای تمرکز کردن جداگانه روی یک فرد خود رابطه را درمان کند.
مشاور تلاش می کند تا به زوج ها کمک کند دیدگاهی نسبت به محرک های موثر در مشکلات پیدا کند. سپس سعی می کند تا به ان ها کمک کند این مشکلات را تغییر دهند.
اغلب مشاور در طول جلسات با زوج ها کار می کند تا به ان ها کمک کند یکدیگر را به خوبی درک کنند، مهارت های جدیدی کسب نموده و اهداف خود را بیان نمایند. سپس مشاور تمریناتی را برای زوج ها خواهد داد که کمک می کند مشکلات خود را در جهان واقعی بتوانند حل کنند.
یک درمان خاص برای همه ی افراد موثر نخواهد بود و هرکس بر اساس نیازهای خود درمان خاصی را باید امتحان کند.
چه کسانی باید از مشاوره ی زوج ها استفاده کنند؟
مشاوره ی زوج ها برای هر رابطه ای مناسب خواهد بود. زوج درمانی می تواند برای تمام سنین مناسب باشد، برای هر قوم و نژاد و تمام شرایط اجتماعی و اقتصادی. بعلاوه زوج هایی که در مرحله ی اشنایی و ازدواج هستند، ازدواج کرده اند، برای سال ها باهم زندگی کرده اند و… نیز می توانند از فواید مشاوره ی زوج ها بهره مند شوند.
بسیاری از زوج ها در طول مشاوره دیدگاهی واقعی نسبت به الگوهای روابط خود پیدا می کنند. ارتباط عاطفی قوی تر خواهند داشت. مهارت های لازم برای برقراری ارتباط و حل مشکلات به طور موثرتر با همسر خود را پیدا می کنند.
فواید مشاوره ی زوج ها:
- افزایش میزان صداقت و اعتماد
- پذیرش و بخشش را یاد می گیرید.
- درک بهتری از خود و شرریک زندگی شان پیدا می کنند.
- درک می کنید چطور دعوا و اختلافات را به شکلی سالم حل کنید.
- یاد بگیرید چطور بدون داشتن حالت تدافعی نظرات خود را اظهار کنید.
- یاد می گیرید چطور نیازهای خود را بدون عصبانیت یا رنجش بیان نمایید.
- مهارت های مکالمه را کسب کرده و بتوانید رابطه ای سالم باهم برقرار کنید.
- توانایی بیان بحران ها و کار کردن روی آن ها (برای مثال مرگ یکی از اعضای مهم خانواده)
- زیاد شدن محیطی حمایتی که در ان والدین یاد می گیرند چطور از مشکلاتی مانند انزوا و بی تفاوتی اجتناب نمایند.
- باهم روی مسائل حل نشده کار کنند، زیرا محیط درمانی اجازه می دهد زوج ها احساسات خود را در محیطی امن بیان نمایند.
در کل پنج مورد زیر رسیدگی خواهد شد:
رفتارهای مخرب در مشاوره اصلاح می شوند مثلا والدین یاد می گیرند به سبکی رفتار کنند که باعث آسیب های عاطفی، روانی یا فیزیکی نشود.
- مکالمات با تزدیک تر شدن و ههراهی بیشتر با یکدیگر بهبود خواهد یافت. اغلب مشاور زوج ها را راهنمایی می کند تا چطور به سبکی حمایتی و موثرتر با هم ارتباط داشته باشید. همدلی و درک یکدیگر اهمیت زیادی دارد.
- انزوای عاطفی یا گوشه گیری باید کاش یابد. مشاور با بیمارانی که گوشه گیر بوده یا از بیان احساسات خود می ترسند همراهی خواهد کرد تا یاد یگیرند این کار را به شیوه ای انجام دهند که باعث بهبود صمیمت و نزدیکی ان ها گردد.
- درمان روی قدرت رابطه و هریک از زوج ها تمرکز دارد و باید از این قدرت ها استفاده کرد تا به افراد کمک کرد رابطه ی قوی تری داشته باشند.
منابع: