چگونه بی حوصلگی را درمان کنیم؟{ 9 راه حل مفید و موثر}

تعریف مشخصی برای بی حوصلگی وجود ندارد. اما این وضعیت به راحتی تشخیص داده می شود. از طرفی هم نداشتن حوصله می تواند با اضطراب، افسردگی و حتی مصرف مواد مخدر همراه باشد. برای همین به افراد بی حوصله توصیه می شود به دنبال راهکارهای درمان و مقابله با بی حوصلگی خود باشند.

هر کسی در هر مقطعی از زندگی خود ممکن است تا حدودی بی حوصله شود و این وضعیت را تجربه کند. همه ما می‌توانیم زمان‌هایی را به یاد بیاوریم که حوصله انجام دادن هیچ کاری را نداریم. زمان و وقت خود را بدون هدف هدر می دهیم و حتی فکر کنیم هیچ هدف خاصی را برای دنبال کردن خود نداریم. اگر چه این وضعیت تا حدودی می تواند طبیعی باشد. اما بی حوصلگی مزمن ممکن است نشان دهنده یک بیماری روانی عمیق باشد که نیاز به درمان دارد.

چه چیزی باعث بی حوصلگی می شود؟

برخی از درمانگرانی که با افراد بی حوصله و کسل سر و کار دارند، معتقدند که بی حوصله بودن می تواند با آسیب های دوران کودکی و درد های عاطفی ارتباط داشته باشد. اما به طور کلی برخی عوامل می توانند منجر به بی حوصله شدن شما شوند یا خطر بروز آن را افزایش دهند، از جمله:

درد های عاطفی و تجربه های آسیب زا

تجارب آسیب زا و نامطلوب در دوران کودکی، مانند بزرگ شدن در یک خانواده پر هرج و مرج یا غفلت عاطفی، می تواند باعث احساس ناامنی در کودکان شود. فقدان ایمنی می تواند احساسات طاقت فرسا و متضاد مانند خشم و ترس یا غم و ناامیدی را در کودکان تحریک کند و باعث بروز برخی احساسات بد در آنها و منجر به قطع ارتباط کودک با دیگران و در نهایت ایجاد یک نوع احساس مرده و یا بی حوصلگی کند. بی حوصلگی در این موارد می تواند نتیجه عدم بروز احساسات اصلی خود مانند غم، خشم، ترس، انزجار، شادی، هیجان و هیجان جنسی است.

برای رفع بی حوصلگی ناشی از درد های عاطفی باید یادبگیریم که چگونه با دنیای عاطفی خود ارتباط برقرار کنیم و احساسات خود را بروز دهیم.

آرزو های محال و دست نیافتنی

وقتی به طور عمیق به دنبال خواسته ها و آرزوهای دست نیافتی هستیم، ممکن است از نظر عاطفی تا حدودی احساس خطر کنیم. همین شرایط می تواند منجر به بروز نوعی بی حوصلگی شود. این در حالی است که احساس کسالت ممکن است به ما بگوید که باید علایق، افراد و سرگرمی های جدیدی در زندگی خود پیدا کنیم.

اما علت بی حوصلگی می تواند به عوامل مختلف دیگری هم ربط داشته باشد. از طرفی هم تشخیص علت بی حوصله بودن کمی دشوار است. یکی از راهکارها این است که سوالات زیر را از خودتان بپرسید:

• چه چیزی در خانه باعث بی انگیزگی من می شود؟
• چه چیزی باعث بروز بی حوصلگی و یا از بین رفتن آن می شود؟
• آیا قبلا سابقه بی حوصلگی را داشتم یا جدیدا دچار بی حوصلگی می شوم؟
• آیا حس بی حوصله بودن در من همیشه وجود دارد یا به صورت گاه به گاه بروز می کند؟
• شدیدترین علائم بی حوصلگی من چیست؟ احساس فیزیکی آن؟ تاثیر روی عزت نفس شما؟ انگیزه هایی برای خلاص شدن از شر آن؟ افکاری که ایجاد می کند؟

مهمترین نکته ای که در تشخیص علت اصلی بی حوصلگی وجود دارد این است که بی حوصلگی حالت سختی است. اما راهکارهایی برای مقابله و غلبه کردن بر آن وجود دارد.

بی حوصله ام! چه کار کنم؟

اگر به طور مداوم احساس بی حوصلگی می کنید، باید بدانید اگر مدام احساس بی حوصلگی ممکن است تا حدودی با مشغله ذهنی زیاد همراه باشد. اگر به طور مداوم ذهن شما درگیر است و تا حدودی احساس بی حوصله بودن می کنید بهتر است راهکارهای زیر را برای بهبود وضعیت خود در نظر بگیرید.

از قبل برنامه ریزی کنید.

یکی از راه های پیشگیری و حتی مقابله با بی حوصلگی این است که برای زندگی خود برنامه ریزی کنید. اگر زیاد حوصله تان سر می رود بهتر است

یک برنامه دقیق و منظمی را برای خودتان مشخص کنید که از مشغله های ذهنی زیاد در کارها پیشگیری شود. از همین الان فعالیت های آخر هفته را برای ماه آینده برنامه ریزی کنید. این کار هم به شما انگیزه و روحیه برای انجام دادن برنامه های مشخص می دهد. هم مشغله های ذهنی شما را تا حدود زیادی از بین می برد. برای تما مواردی که ممکن است ذهن شما را درگیر کند یک زمان و وقت مشخصی را در نظر بگیرید و به آنها رسیدگی کنید.

شاید انجام دادن یکسری فعالیت هایی که ذهن شما را خسته می کند باعث بی حوصلگی شما شوند. در این شرایط بهتر است کارهای خسته کننده ذهن را به فرصت هایی برای رشد و یادگیری تبدیل کنید. به عنوان مثال، هنگام رفت و آمد به محل کار یا زمانی که در حال تمیز کردن خانه خود هستید، به یک کتاب صوتی یا سخنرانی گوش دهید.

اولویت بندی کنید.

اگر زمان را مدیریت نکنید، هیچ وقت به بهترین نحو ممکن نمی توانید از آن لذت ببرید. برای مدیریت زمان بهتر است کارهای خود را اولویت بندی کنید. بهتر است کارهایی که برای شما اهمیت بیشتری دارند را اول انجام دهید تا مشغله ذهنی شما کمتر شود. کارهایی که اهمیت زیادی برای شما ندارند را یا به طور کلی حذف کنید و یا بهتر است برای آنها هدف بهتری را انتخاب کنید.

اوقات سرگرمی و فراغت داشته باشید.

بهتر است برای رفع و درمان بی حوصلگی خود، به دنبال اوقات فراغت و سرگرمی های جدید باشد. به جای ماندن در خانه، شب جمعه بیرون بروید و با افراد جدید ملاقات کنید. فقط کاری انجام دهید و زمان‌هایی را برنامه‌ریزی کنید تا از کارهای روزمره خود دور شوید.

یک دنیای درونی برای خود بسازید.

بی حوصلگی، آنقدر هم که می گویند بد نیست. می توانید از لحظات “خسته کننده” به عنوان فرصتی برای طوفان فکری استفاده کنید. اگر بتوانید از زمان برای کشف احتمالات درون ذهن خود استفاده کنید، کنار آمدن با بی حوصلگی برای شما راحت تر می شود. در زمانی که احساس بی حوصله بودن می کنید، بهتر است به دنبال کارهای خلاقانه و بروز توانایی های خودتان باشید.

سعی کنید با چند سوال ساده شروع کنید. الان در حال انجام چه کاری هستید؟ چه کاری می توانید انجام دهید که برای شما ارزش داشته باشد؟ پاسخ به این سوالات به شما کمک می کند تا بتوانید راهکارهایی برای رفع و درمان بی حوصلگی خودتان پیدا کند.

مقاومت نکنید.

مقاومت کردن در برابر برخی از مشکلات می تواند منجر به ایجاد مشغله های ذهنی و حتی بروز بی حوصلگی شود. بهتر است شرایط خود را بپذیرید. مقاومت کردن فقط باعث بی حوصلگی و از دست دادن فرصت و زمان های بهتر می شود.

خودتان را رها کنید.

برخی از ناراحتی ها و مشغله های ذهنی زمانی ایجاد می شوند که شما خودتان را مجبور به یکسری کارهای سخت و اجباری می کنید. بهتر است کمی ذهن خود را آزاد کرده و به این فکر کنید که آیا مجبور به انجام این کارها هستید یا نه؟ آیا می توانید از انجام کارهایی که ذهن شما را خسته می کند، بگذرید. سعی کنید در این شرایط جملات مثبتی را انتخاب و تکرار کنید. “من آزاد هستم” و “من قدرت تغییر شرایطم را دارم”. چنین جملاتی می توانند این تصور را در ذهنتان ایجاد کنند که شما انتخاب هایی دارید.

اهداف فعلی را ارزیابی کنید.

ببینید آیا اهدافتان شما را به مسیر درستی می برند یا خیر. اگر نه، موارد جدید و بهتر بسازید و سعی کنید با خارج شدن از منطقه راحتی خود، کارها را متفاوت انجام دهید. اگر حوصله دارید، با خودتان صحبت کنید و ببینید در کجای زندگی خود قرار دارید و هدفتان برای آینده چیست؟

مدیتیشن کنید.

بی حوصلگی و مشغله ذهنی زیاد، هر دو مارپیچ های ذهنی هستند که تا حدودی با همدیگر ارتباط دارند. اگر برای چند دقیقه مشغله ذهنی خود را کنار بگذارید و به اهداف خودتان فکر کنید به راحتی می توانید به وضعیت خودتان غلبه کنید. گاهی اوقات بی حوصلگی و مشغله ناشی از احساس عدم ارتباط با کاری است که انجام می دهید. در این شرایط می توانید با انجام تمرینات و تکنیک های ذهنی مانند مدیتیشن، به زمان حال برگردید و به کارها و ایده های بهتری فکر کنید.

تمرین شکرگزاری را انجام دهید.

هر زمان که بیش از حد احساس بی حوصلگی یا شلوغی کردید، بهتر است شکر گذار باشید و به این فکر کنید که همه چیز قرار است به نحو احسن پیش برود. به خودتان بگویید «امروز صبح از رختخواب بلند شدم» و «غذایی برای خوردن دارم»، برای همه این ها شکر می گویم و قرار است اوضاع بهتر شود.

سوالات متداول

بهترین راه برای مقابله با بی حوصلگی چیست؟ بهترین راه برای غلبه بر بی حوصله بودن این است که علت اصلی آن را بررسی و شناسایی کنید. در مواردی که فکر می کنید نمی توانید با مشکل بی حوصله بودن خود مقابله کنید بهتر است از برخی راهکارهای دیگر مانند مدیتیشن برای بهبود وضعیت خود کمک بگیرید. کار خود را اولویت بندی کنید و کارهای کم اولویت را از زندگی روزمره خود حذف کنید، زیرا اینها کارهایی هستند که معمولاً ما را خسته می کنند.

آیا بی حوصله بودن مزایایی هم دارد؟ با این که اکثر افراد بی حوصله بودن را تا حدودی ناراحت کننده و همراه با احساس غم و اندوه می دانند، اما برخی ها معتقدند که می تواند یک محرکی برای ایجاد تغییر باشد. بی حوصلگی می تواند منجر به ایده های جدید، تفکر و خلاقیت شود و شما را وادار کند تا به دنبال اهداف جدیدتری بروید. حتی بتوانید استرس خود را کاهش دهید و برنامه های جدیدتری را برای خودتان پیدا کرده و حتی فرصتی برای مراقبت از خودتان پیدا کنید.

بی حوصله بودن چگونه به رشد کودک کمک می کند؟ بی حوصلگی می تواند فرصت های غیرمنتظره ای را برای یادگیری و رشد کودکان فراهم کند. هنگامی که کودکان بی حوصله هستند ممکن است به دنبال راهکار هایی برای نشان دادن خلاقیت های خودشان بروند. حتی سعی می کنند در این شرایط با دیگران ارتباط برقرار کنند و در مورد شرایط های مختلف حرف بزنند.

سخن آخر

از آنجایی که بی حوصلگی و مشغله ذهنی هر دو از یک منبع و علت مشترک ناشی می شوند، می توانید از راهکارهای مختلفی برای از بین بردن و رفع هر دوی آنها استفاده کنید. به طور کلی وقتی می خواهید بگویید که «احساس بی حوصلگی می کنم»، بهتر است به دنبال فعالیت های سرگرم کننده و موثری باشید و موقعیت خودتان را تغییر دهید.

اما حتی اگر هنوز احساس کسالت می کنید، نیازی به فرار از آن نیست، زیرا بی حوصلگی همچنان می تواند مزایای زیادی برای شما داشته باشد. اما بی حوصلگی مزمن که در طولانی مدت ادامه پیدا کند می تواند نشان دهنده یک بیماری و وضعیت جدی باشد. در این شرایط بهتر است برای رفع بی حوصلگی خود از یک روانشناس مجرب و باتجربه در این زمینه کمک بگیرید.

 

 

کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره روانپزشکی