اختلال سیکلوتیمیک
اختلال سیکلوتیمیک یک اختلال خلقی است که باعث بالا و پایین شدن احساسات و سطح انرژی شما می شود. اختلال سیکلوتیمیک به نام سیکلوتیمیا نیز شناخته می شود. این نام از کلمات یونانی برای “دایره” و “احساس” گرفته شده است و به معنای “چرخیدن بین حالات” است. اختلال سیکلوتیمیک نوعی اختلال دوقطبی است که گاهی اوقات به طور غیر رسمی اختلال دوقطبی III نامیده می شود. با این حال، تغییرات خلقی با اختلال سیکلوتیمیک نسبت به اختلال دوقطبی I و اختلال دوقطبی II شدیدتر است. این وضعیت شایع نیست، با شیوع مادام العمر 0.4٪ تا 1٪. اختلال سیکلوتیمیک یک وضعیت قابل کنترل است. درمان ها شامل روان درمانی، دارو درمانی و روش های مقابله روزانه است.
در ادامه این نوشته از همکده، به بررسی این اختلال می پردازیم. شما می توانید برای بهبود هر اختلال به صورت حضوری یا مشاوره تلفنی روان شناسی با ما در همکده همراه شوید.
اختلال سیکلوتیمیک چیست؟
اختلال سیکلوتیمیک با دوره‌های تکراری هیپومانیا (خلق‌های بالا) و افسردگی (خلق کم) تعریف می‌شود که حداقل 2 سال در بزرگسالان یا یک سال در کودکان یا نوجوانان طول کشیده است. تغییرات خلقی نسبت به سایر اشکال اختلال دوقطبی شدیدتر است، اما اغلب و به طور مداوم در طول زمان ایجاد می شوند. این تغییرات در خلق و خو و رفتار با معیارهای تشخیصی در نسخه جدید راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) مطابقت ندارد:
- قسمت هیپومانیک
- قسمت شیدایی
- اپیزود افسردگی اساسی
این به این دلیل است که آنها ممکن است:
- کوتاه تر باشد
- کمتر افراطی باشد
- کمتر از آنچه این معیارها مشخص می کنند اتفاق می افتد
حتی هنوز، این علائم به اندازه کافی قوی هستند که تأثیر قابل توجهی بر زندگی کاری یا اجتماعی شما داشته باشند. بسیاری از وب سایت ها در مورد اختلال سیکلوتایمیک به عنوان شکل خفیف تری از اختلال دوقطبی صحبت می کنند. خواندن این ممکن است دشوار باشد، گویی که به شما گفته می شود علائم شما به اندازه کافی شدید نیستند. اما در حقیقت، این وضعیت می‌تواند تأثیر معناداری جدی بر زندگی شما داشته باشد – و با چالش‌های منحصر به فرد خود همراه است. افراد مبتلا به اختلال سیکلوتایمیک مستحق دسترسی به درمان و همدلی مشابه افرادی هستند که دارای سایر شرایط سلامت روان هستند.
زندگی با اختلال سیکلوتیمیک
معلوم نیست چه تعداد از افراد مبتلا به سیکلوتیمیا به اختلال دوقطبی مبتلا خواهند شد. اما برخی از افراد مبتلا به سیکلوتیمیا می بینند که خلق و خوی افسرده یا افسرده آنها شدیدتر می شود. سایر افراد متوجه خواهند شد که سیکلوتیمیا آنها ادامه دارد و آنها باید این را به عنوان یک وضعیت مادام العمر مدیریت کنند. علل سیکلوتیمیا مشخص نیست، اما احتمالاً یک پیوند ژنتیکی وجود دارد زیرا سیکلوتیمیا، افسردگی و اختلال دوقطبی همگی در خانواده ها ایجاد می شوند. در برخی افراد، رویدادها یا تجربیات آسیب زا ممکن است به عنوان محرک این بیماری عمل کنند، مانند بیماری شدید یا دوره های طولانی استرس.
علائم مربوط به اختلال
اگر حداقل 2 سال را با خلق و خوی هیپومانیک و افسردگی گذرانده باشید، ممکن است تشخیص اختلال سیکلوتایمیک داده شود، اما علائم به اندازه کافی شدید نیستند که معیارهای DSM-5 برای اختلال دوقطبی I یا اختلال دوقطبی II را برآورده کنند. این تغییرات خلقی اغلب و به طور مداوم اتفاق می افتد. طبق گفته انجمن روانپزشکی آمریکا، در طول 2 سال، علائم حداقل برای نیمی از زمان وجود دارد و برای بیش از 2 ماه هرگز متوقف نشده است. علائم هیپومانیا می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خلق و خوی پرانرژی، شاد یا عصبانی
- افکار مسابقه ای
- احساس بسیار پرحرفی
- نیاز کمتر به خواب
- به راحتی پرت شدن در فضاهای دیگر
- به صورت تکانشی عمل می کند
- قضاوت ضعیف
- انجام فعالیت هایی که ممکن است مضر باشد، مانند رانندگی بی احتیاطی یا خرج کردن بیش از حد
علائم دوره های افسردگی اساسی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس غمگینی، پوچی یا ناامیدی
- کاهش علاقه به چیزهایی که معمولاً از آنها لذت می برید
- ناتوانی در خواب یا خواب زیاد
- خستگی یا از دست دادن انرژی
- احساس بی ارزشی یا گناه
- ناتوانی در تمرکز
طبق تعریف، علائم در این حالت‌های خلقی باعث ناراحتی قابل توجهی می‌شوند یا در مسیر زندگی کاری، زندگی اجتماعی یا سایر زمینه‌های مهم شما قرار می‌گیرند. برخی از افراد در قسمت های خلق و خوی خود ویژگی های متفاوتی دارند. با ویژگی‌های ترکیبی، ممکن است خلق و خوی افسرده را تجربه کنید، اما احساس بی‌قراری کنید، انرژی بیشتری داشته باشید، یا احساس کنید افکارتان در حال تپش هستند.
رد کردن علل مختلف برای تشخیص اختلال سیکلوتایمیک
بسیاری از افراد با این تشخیص نیز سطوح بالایی از اضطراب را تجربه می کنند. اگر این اتفاق بیفتد، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما ممکن است هنگام تشخیص اختلال سیکلوتایمیک، مشخص‌کننده بالینی «با پریشانی مضطرب» را اضافه کند. برای تشخیص اختلال سیکلوتیمیک، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما علل دیگر را رد می کند، مانند:
- اختلال دوقطبیI
- مشکل و اختلال دوقطبی II
- اختلال اسکیزوافکتیو
- روان‌گسیختگی
- اختلال اسکیزوفرنیفرم
- اختلال هذیانی
- مصرف مواد
- اختلال روانپریشی که به طور دیگری مشخص نشده است
- عوارض جانبی دارو
- یک بیماری پزشکی دیگر، مانند مولتیپل اسکلروزیس
علل و عوامل خطر
به نظر می رسد در جمعیت عمومی، اختلال سیکلوتایمیک در مردان و زنان به یک اندازه شایع است. با این حال، زنان ممکن است بیشتر به دنبال درمان باشند. علائم اختلال سیکلوتیمیک معمولاً در نوجوانی یا اوایل زندگی بزرگسالی ظاهر می شود. طبق DSM-5، خطر ابتلا به اختلال دوقطبی I یا اختلال دوقطبی II در یک فرد مبتلا به اختلال سیکلوتایمیک بین 15 تا 50 درصد است. یک جزء ژنتیکی در این بیماری وجود دارد. داشتن خانواده نزدیک مبتلا به اختلال دوقطبی یا اختلال افسردگی اساسی با اختلال سیکلوتایمیک مرتبط است. اما فقط به این دلیل که ممکن است چنین پیوند ژنتیکی در خانواده خود داشته باشید، لزوماً به این معنی نیست که شما به اختلال سیکلوتایمیک نیز مبتلا خواهید شد.
عدم تشخیص اختلال
سیکلوتیمیا یا اختلال سیکلوتیمیک باعث تغییرات خلقی می شود – از احساس پایین تا اوج احساسی. سیکلوتیمیا شباهت های زیادی به اختلال دوقطبی دارد. علائم اغلب افراد به اندازه‌ای خفیف است که به دنبال درمان سلامت روانی نمی‌روند، یا احساس خوبی دارند، بنابراین متوجه نمی‌شوند که مشکلی وجود دارد یا نمی‌خواهند به دنبال کمک باشند. این بدان معنی است که سیکلوتیمیا اغلب تشخیص داده نمی شود و درمان نمی شود. اما نوسانات خلقی می تواند بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد و باعث ایجاد مشکلاتی در روابط شخصی و کاری شود.
افراد مبتلا به سیکلوتیمیا در معرض خطر ابتلا به اختلال دوقطبی هستند، بنابراین مهم است که قبل از رسیدن به این مرحله کمک بگیرید. مردان و زنان در هر سنی ممکن است به سیکلوتیمیا مبتلا شوند، اما در زنان شایع تر است. اگر سیکلوتیمیا دارید، دوره‌هایی از احساس ضعف و به دنبال آن دوره‌هایی از شادی و هیجان شدید (که هیپومانیا نامیده می‌شود) خواهید داشت، زمانی که به خواب زیادی نیاز ندارید و احساس می‌کنید انرژی زیادی دارید.
دوره های خلق و خوی ضعیف به اندازه کافی طولانی نیست و به اندازه کافی شدید نیست که به عنوان افسردگی بالینی تشخیص داده شود. ممکن است در این دوره‌ها احساس تنبلی کنید و علاقه خود را به چیزها از دست بدهید، اما این نباید مانع از ادامه زندگی روزمره‌تان شود. نوسانات خلقی نسبتاً مکرر خواهد بود – شما بیش از 2 ماه بدون تجربه خلق و خوی ضعیف یا اوج عاطفی نخواهید بود.
علائم سیکلوتیمیا به اندازه کافی شدید نیست که بتوانید اختلال دوقطبی را تشخیص دهید و نوسانات خلقی شما با دوره های خلق و خوی طبیعی از بین می رود.
درمان های مختلف برای اختلال سیکلوتیمیک
اختلال سیکلوتیمیک یک بیماری قابل درمان است. هر کس متفاوت است، بنابراین ممکن است مدتی طول بکشد تا درمان و روش های مقابله ای را پیدا کنید که برای شما مناسب تر است. به یاد داشته باشید که شما تنها نیستید. یک متخصص سلامت روان یا یک شبکه پشتیبانی می تواند به شما کمک کند تا گزینه های خود را هدایت کنید و این وضعیت را مدیریت کنید. با مدیریت موثر، می توانید تغییرات خلق و خوی خود را بهتر درک کنید و در دراز مدت خلق و خوی پایدارتری داشته باشید. هدف درمان اختلال این است که:
- جلوی تبدیل سیکلوتیمیا به اختلال دوقطبی را بگیرید
- علائم خود را کاهش دهید
- از عود علائم خود جلوگیری کنید
احتمالاً باید این درمان را تا آخر عمر ادامه دهید.
درمان های روانی
برای بسیاری از افراد، درمان شامل روان درمانی یا گفتار درمانی، همراه با دارو و استراتژی های مقابله ای روزانه است. گفتار درمانی می تواند به استرس مربوط به خلق و خوی بالا و پایین شما کمک کند. می تواند به شما کمک کند تا احساسات و رفتارهایی را که باعث ناراحتی می شوند شناسایی، درک و تغییر دهید. روان درمانی، مانند درمان شناختی رفتاری (CBT)، می تواند به سیکلوتیمیا کمک کند. CBT شامل صحبت با یک درمانگر آموزش دیده برای یافتن راه هایی برای کمک به مدیریت علائم خود با تغییر نحوه تفکر و رفتار شما است. راه های عملی برای بهبود وضعیت ذهنی خود به صورت روزانه به شما داده می شود.
دارو درمانی
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است دوزهای پایین تثبیت کننده خلق را تجویز کند. نوع آن بستگی به این دارد که آیا اضطراب یا افسردگی شما برجسته تر است. آنها معمولاً داروهای ضد افسردگی را توصیه نمی کنند، مگر اینکه افسردگی شدید داشته باشید، که طبق تعریف، در اختلال سیکلوتایمیک رخ نمی دهد. برخی داروهایی که ارائه می شوند عبارتند از:
- لیتیوم – معمولا برای درمان اختلال دوقطبی استفاده می شود
- داروهای ضد صرع – مانند کاربامازپین، اکسکاربازپین یا والپروات سدیم
داروهای ضدافسردگی ممکن است به بهبود خلق و خوی شما کمک کنند، اما ممکن است باعث شوند که به حالت افراطی دیگر یعنی هیپومانیا بروید. اخیراً برخی از داروهای ضد روان پریشی مانند کوتیاپین نیز به عنوان تثبیت کننده خلق و خو استفاده می شود. اما همه افراد مبتلا به سیکلوتیمیا به دارو پاسخ نمی دهند.
اجتناب از محرک ها
در صورت امکان، اغلب می توانید عوامل خطر خود را برای کمک به حفظ خلق و خوی پایدارتر مدیریت کنید. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اجتناب از مصرف الکل یا مواد
- اجتناب از استرس یا تمرین تکنیک های کاهش استرس
- با هدف حفظ یک الگوی منظم خواب و ورزش
همه اینها می تواند به تقویت سلامت روانی شما و پایدار نگه داشتن خلق و خوی شما کمک کند.
داشتن یک دفتر خاطرات خلقی
پیگیری خلق و خوی خود یک تمرین مفید برای افرادی است که با انواع اختلالات دوقطبی زندگی می کنند. با اختلال سیکلوتیمیک، تغییرات خلقی اغلب کمتر مشخص می شود. این ممکن است به ویژه پیگیری و درک تغییرات را دشوار کند. اما ردیابی خلق و خوی خود در طول زمان می تواند به شما در شناسایی و تشخیص زمان ظاهر شدن علائم کمک کند. این می تواند به شما کمک کند محرک های خود را شناسایی کرده و از آن اجتناب کنید. می‌توانید با روش‌های زیر سعی کنید حالات خود را ردیابی کنید:
- دانلود یک برنامه تلفن که به شما کمک می کند خلق و خوی خود را ردیابی کنید
- نوشتن در دفتر مخصوص
- با استفاده از نمودار چاپی
چه زمانی با پزشک صحبت کنیم؟
اگر فکر می کنید ممکن است شما یا یکی از نزدیکانتان به اختلال سیکلوتایمیک مبتلا باشید، ممکن است زمان خوبی برای صحبت با یک متخصص مراقبت های بهداشتی، مانند یک پزشک عمومی یا یک درمانگر باشد. شما می توانید به صورت حضوری یا از طریق مشاوره تلفنی روان شناسی با متخصصان ما در همکده در ارتباط باشید.