تعریف انعطاف پذیری در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد. در واقع ما باید بدانیم که انعطاف‌پذیری در رفتار با شخصیت مهم است؛ اما به شرطی که تبدیل به دو شخصیتی بودن نشود. در ادامه این مقاله که در وبسایت همکده به عنوان اولین و بزرگ‌ترین مجموعه مشاوره تلفنی روانشناسی در ایران و ارائه‌دهنده خدمات مشاوره و روانشناسی نوشته شده است، می‌خواهیم در ارتباط با تعریف انعطاف پذیری و چگونگی افزایش آن صحبت کنیم.
برای دریافت مشاوره فردی از وبسایت همکده کلیک کنید.
چالش های موجود در زندگی
زندگی به ما چالش‌هایی می‌دهد که غلبه بر آن‌ها می‌تواند غیرممکن به نظر برسد. وقتی با چنین چالشی روبهرو می‌شویم، دو حالت ممکن است: ما بر این چالش را پیروز می‌شویم و به جلو می‌رویم یا این که خود را فلج و پریشان می‌بینیم. مقابله مستقیم با این چالش‌ها، نشانه بارزی از مقاومت است. اگر می‌بینید که از چالش‌ها فرار می‌کنید یا پس از یک دوره سختی در «برگشتن» مشکل دارید، وقت آن است که به فکر راه‌حل‌های افزایش مقاومت خود باشید.
انعطاف پذیری چیست؟ تعریف انعطاف پذیری توانایی زنده ماندن در شرایط آسیب‌زا و ادامه کار است. بیاموزید چگونه از طریق گفتگو با یک درمانگر، با اختلالات مختلف مقابله کنید.
برای این که پیوند بین انعطاف پذیری کمتر مغز و چاقی را درک کنید، می توانید مقاله مرتبط با آن را مطالعه کنید و به پاسخ سوالات خود برسید.
تعریف انعطاف پذیری
انعطاف پذیری در رفتار چیست؟ انعطاف‌پذیری اساساً توانایی شما در انطباق هنگام مواجهه با مشکلات و مقادیر قابل توجه استرس و بازگشت به تعادل است. همه مقاومت دارند؛ فقط مسئله این است که برخی از افراد مقاومت بیشتری نسبت به دیگران دارند.
انعطاف‌پذیری شما را می‌توان با هر تعداد موقعیت، آسیب، فاجعه، بلایای طبیعی، مسائل بهداشتی، روابط، مشکلات در محل کار، مشکلات در مدرسه و غیره آزمایش کرد. اگر کسی مقاوم باشد، به این معنی نیست که با مشکلات روبهرو نیست؛ بلکه قادر به سازگاری با شرایط و ادامه حرکت به جلو است.
توانایی سازگاری و حرکت به جلو از ناملایمات، نیاز به ترکیبی منحصر به فرد از رفتارها، افکار و اعمال دارد که همه آن‌ها قابل یادگیری هستند. این بدان معنا است که حتی اگر در حال حاضر خود را فاقد انعطاف‌پذیری می‌دانید، با کمی تلاش برای تغییر تفکر و رفتارهای خود، می‌توانید توانایی خود را برای سازگاری و غلبه بر دشواری‌هایی که با آن روبهرو هستید، بهبود ببخشید.
آن چه باید در مورد انعطاف پذیری بدانید
شاید مهم‌ترین نکته قابل درک در مورد تعریف انعطاف پذیری این باشد که می‌توان آن را یاد گرفت. همه ما مهارت‌های مقاومت در برابر مشکلات را داریم. این مورد فقط دانستن چگونگی استفاده صحیح از این مهارت‌ها برای بازگشت سریع و حرکت به جلو است. اولین قدم برای افزایش تاب‌آوری خود، این است که بفهمید تاب‌آوری چیست و چه چیزی روی آن تأثیر می‌گذارد.
تعریف کتاب های درسی از انعطاف پذیری
تعریف کتاب‌های درسی از انعطاف‌پذیری، توانایی تحمل یا بازگشت سریع از شرایط نامطلوب است. وقتی تعریف انعطاف پذیری به این روش باشد، می‌توانید ببینید که فارغ از این که چه کسی آسیب یا سختی می‌بیند، این تعریف چگونه کار می‌کند. این بدان معنی است که اگرچه اشیای بی‌جان می‌توانند انعطاف‌پذیر باشند، افراد نیز می‌توانند انعطاف‌پذیر باشند. تاب‌آوری در افراد به طور معمول چندوجهی است و افراد تاب‌آوری فیزیولوژیکی، تاب‌آوری احساسی و تاب‌آوری روانی از خود نشان می‌دهند.
نظریه تاب آوری و انعطاف پذیری
تئوری و تعریف انعطاف پذیری و تاب‌آوری مجموعه‌ای از مفاهیم مربوط به تأثیر رویدادهای چالش‌برانگیز بر فرد و میزان سازگاری آن‌ها است. حوادث آسیب‌زا سلامت روانی فرد را تحت فشار قابل توجهی قرار می‌دهند؛ اما در حالی که برخی تحت فشار شکسته می‌شوند، برخی دیگر حتی قوی‌تر می‌شوند. درک آن چه که تعیین می‌کند فرد تاب چالش‌ها را دارد، موضوع بسیاری از تحقیقات با هدف انعطاف‌پذیری است. تاکنون تحقیقات شش پیش‌بینی‌کننده قابل توجه انعطاف پذیری را تعریف کرده‌اند:
- عوامل استرس‌زا
- مسائل محیط خارجی
- فرایندهای متقابل شخص و محیط
- خصوصیات درونی خود
- فرآیندهای تاب‌آوری
- نتایج مثبت
انعطاف پذیری روند است یا رویداد؟
اتفاق نظر بین دانشمندان این است که تاب‌آوری یک روند است و یک واقعه نیست. در حالی که یک اتفاق می‌تواند آسیب‌زا باشد و شما را برای تغییر افکار، رفتارها و اعمال تحریک کند، اما تعریف انعطاف پذیری فرایند ایجاد این تغییرات است. با این دانش، درک میشود که تاب‌آوری یک ویژگی فردی نیست؛ بلکه چیزی است که می‌تواند توسط هر فردی یاد گرفته شود و یا توسعه یابد.
آیا تاب آوری با گذشت زمان تغییر می کند؟
اگرچه برخی از عوامل در اوایل زندگی شما یا حتی قبل از تولد تعیین می‌شوند، اما انعطاف پذیری در زندگی با گذشت زمان تغییر می‌کند. عوامل تعیین‌کننده زیادی وجود دارند که بر میزان مقاومت شما تأثیر می‌گذارند. برخی از آن‌ها با حرکت در زندگی تغییر می‌کنند. ژنتیک شما تغییر نخواهد کرد، اما می‌توانید رفتارها و افکاری را یاد بگیرید که شما را در برابر مشکلات مقاوم می‌کند.
آیا تاب آوری در شیوه های مختلف زندگی متفاوت است؟
محققان علاقه‌مند هستند که آیا تعریف انعطاف پذیری در یک جنبه از زندگی نسبت به سایر جنبه‌های دیگر متفاوت است؟ به عنوان مثال، آیا کسی که در روابط نزدیک تاب‌آوری نشان می‌دهد، در مواجهه با یک موقعیت کاری دشوار نیز از مقاومت برخوردار است؟ تاکنون به نظر می‌رسد پاسخ این است که اگر چه ممکن است مقدار مشخصی از اختلاف وجود داشته باشد، اما انعطاف‌پذیری فرد بسته به شرایط و عوامل خاصی که پیرامون آن وجود دارد، متفاوت خواهد بود.
چه چیزی انعطاف پذیری را تعیین می کند؟
دانشمندان عواملی را فراخوانی می‌کنند که تعیین می‌کنند شما چقدر مقاوم هستید. به این عوامل فرایند «تعیین‌کننده‌های تاب‌آوری» نیز می‌گویند. عوامل تعیین‌کننده انعطاف‌پذیری معمولاً دست به دست هم می‌دهند تا توانایی شما در انطباق با شرایط دشوار را افزایش دهند. طبق تعریف انعطاف پذیری، هر چه عوامل بیشتر به نفع شما باشند، راحت‌تر می‌توانید تعادل را به دست آورید و از سختی‌ها عبور کنید.
عوامل درونی
برخی از محققان اشاره کرده‌اند برخی از ژن‌ها و شرایط بیولوژیکی ممکن است در توانایی سازگاری شما نقش داشته باشند. با این حال از آن جا که انعطاف‌پذیری یک فرایند است، دلیل بر این است که این شرایط بیولوژیکی نیز در حالت تغییر قرار دارند. عوامل تعیین‌کننده بیولوژیکی می‌توانند شامل سن، جنس، وضعیت اچ آی وی، بیماری قلبی، چاقی و سایر موارد باشند.
یک مطالعه افراد مبتلا به PTSD را قبل و بعد از درمان ارزیابی کرد تا مشخص شود آیا تغییرات ژنتیکی در طی روند اتفاق می‌افتد؟ در حالی که این مطالعه نتیجه گرفت که نحوه بروز ژن‌ها می‌تواند تغییر کند و به نسل‌های آینده منتقل شود، هنوز بحث در مورد صحت این نتیجه‌گیری وجود دارد. این یک مطالعه کوچک بود و فقط دو نسل را به‌جای چهار نسلی که برای اثبات انتقال ژن مورد نیاز بودند، پوشش داد و هنوز هم موضوعی است که جای تحقیق بیشتر دارد.
عوامل بیرونی
در تعریف انعطاف پذیری، از عوامل محیطی معمولاً به عنوان «عوامل تعیین‌کننده فیزیکی» یاد میشود. عوامل تعیین‌کننده فیزیکی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- محیط طبیعی شما از جمله گیاهان و آب و هوا
- محیط تولیدی شما از جمله ساختمان‌ها و حمل و نقل
- خانه و محل کار شما
- موانع جسمی که شما را از دسترسی به منابع خود بازمی‌دارند مانند مشکلات دسترسی افراد معلول
- ویژگی‌های ظاهری مانند نور کافی و مکان‌های دلپذیر برای استراحت
علاوه بر این موارد، همه منابع درونی خود را دارند. عزت نفس بالا و اعتماد به نفس بالا از عوامل مثبتی هستند که باعث افزایش انعطاف پذیری می‌شوند.
با همکده موانع راه بهتر شدن را بردارید!
اگر در برابر مشکلات احساس ناتوانی می‌کنید یا با کوچک‌ترین نشکل از مسیر خود خارج می‌شوید، زمان آن رسیده که انعطاف‌پذیری ذهنی‌تان را افزایش دهید. در جلسات مشاوره همکده مهارت‌هایی را می‌آموزید که مقاومت شما را در برابر مشکلات افزایش می‌دهند. با همکده از شکست‌هایتان درس بگیرید و با اطمینان بیشتری قدم بردارید.
