عوامل اصلی ایجاد احساسات منفی
عوامل اصلی ایجاد احساسات منفی چیست؟همه ی ما از سنین کم احساسات مختلف را تجربه می کنیم. از آنجایی که بزرگترها در تلاش هستند تا دنیای پر هرج و مرج را به سمت دنیایی مدرن و دلخواه هدایت کنند مجموعه ای از احساساتی که در روز تجربه می کنیم می توانند به طور چشمگیری متغیر باشند. توانایی ما برای احساس کردن و واکنش داشتن به احساسات در ذاتمان وجود دارد. به ندرت پیش می آید کمی متوقف شده و توجه نزدیکی به احساسات خود داشته باشیم.
ما نمی توانیم به تاثیری که این احساسات که روی وضعیت سلامت فیزیکی و روانی ما دارند بی توجه باشیم و یا به اثرات طولانی مدتی که این احساسات داشته و می توانند برای ما مضر باشند. در این مقاله می خواهیم نگاهی عمیق به احساسات خود بیندازیم، خصوصا احساسات منفی. اینکه چه چیزی باعث آن ها می شود، چه اثراتی دارند و چطور می توانیم از ان ها استفاده کنیم تا بتوانیم حس سلامت بیشتری داشته باشیم.
چه چیزی باعث احساسات منفی می شود؟
بسیار مهم است بتوانید متوجه تفاوت میان اینکه احساسات چه هستند و حس شما چیست، باشید. در حالی که این دو کاملا به هم مرتبط هستند اما تفاوت موجود بزرگتر از چیزی است که شما متوجه آن باشید. این چیزی است که کمی تحقیق و مطالعه در مورد آن شما را متعجب خواهد کرد.
احساسات
احساسات در واقع واکنش هایی در سطح پایین هستند. آن ها در ابتدا در نواحی زیر مجموعه ی قشای مغز اتفاق می افتند، مانند بخش آمیگدال و بخش های جلویی مغز. این ها نقاطی هستند که مسئول تولید واکنش های بیوشیمی می باشند که می تواند تاثیری مستقیم روی وضعیت فیزیکی شما داشته باشد.
احساسات مرتبط با DNA ما بوده و تصور می شود به عنوان راهی تکامل یافته اند که به ما کمک می کند سریعا به تهدیدهای محیطی مختلف واکنش نشان دهیم، مانند واکنش های فرار یا مبارزه. همچنین نشان داده شده است بخش آمیگدال مغز نقشی در آزادسازی انتقال دهنده های عصبی دارد که برای حافظه مهم هستند و به همین دلیل خاطرات عاطفی اغلب سریع تر و ساده تر برای ما یادآوری می شوند.
احساسات دارای پیش زمینه ی فیزیکی قوی تری از حس کردن ما هستند یعنی محققان ساده تر می توانند برای آن نشانه های فیزیکی مانند گردش خون، ضربان قلب، فعالیت مغز، حالات صورت و زبان بدن را پیدا کنند.
حس کردن ما، احساسات به عنوان حس های قلبی ما هستند، یعنی واکنش هایی که به حس های مختلفی که تجربه می کنیم داریم. از انجایی که احساسات می توانند تجربه ای کلی در بین تمام انسان ها باشند، اما حس کردن ما بیشتر فردی بوده و تحت تاثیر تجربیات شخصی و تفاسیری باشد که با توجه به تجربیات خود از جهان داریم.
احساسات ما در بخش های نئوکورتکس یا نوقشر مغز اتفاق می افتند و گام بعدی در چگونگی واکنش داشتن ما به احساسات به عنوان یک فرد را ایفا می کنند. از انجایی که حس کردن ما کاملا چیزی شخصی است نمی توان آن ها را مانند حس ها ارزیابی کلی داشت.
روان شناسان رنج متفاوتی را برای احساسات انسانی و تعاریف ان مشخص کرده اند.
شش حس پایه ای اصلی وجود دارد:
- عصبانیت
- ترس
- شادی
- نفرت
- ناراحتی
- تعجب
آن ها بعدها آن را شامل یازده حس پایه تعریف نمودند:
- لذت
- غرور
- تحقیر
- شادی
- هیجان
- خجالت
- آرامش
- رضایت
- خجالت
- خرسندی
- احساس گناه
برخی دانشمندان احساسات منفی را اینطور تعریف می کنند “احساسات ناراحتی و نداشتن لذت که در فرد زیاد می شود تا بتواند حسی منفی که به خاطر یک فرد یا اتفاق دارد را بیان کند.” با نگاهی به لیست احساسات پایه، به سادگی می توانید احساساتی که منفی شناخته می شوند را تشخیص دهید.
با وجودی که ما با توجه به چیزهایی که از احساسات می دانیم می توانیم به آن ها برچسب منفی بودن بزنیم اما حتما باید به یاد داشته باشید تمامی احساساتی که تجربه می کنیم کاملا با هم برابر هستند. چیزی که مهم است درک این نکته است که چه زمان و چگنه احساسات منفی ایجاد شده و باعث رفتارهایی منفی می شوند که برای توضیح ان هاست.
هشت مثال از احساسات منفی
در ابتدا باید گفت احساسات منفی کاملا عادی هستند. بدون داشتن ان ها ما نمی توانیم متوجه حضور احساسات مثبت شویم. در همین حال اگر متوجه شدید مرتبا به حس خاصی تمایل دارید. خصوصا یک احساس منفی، باید بدانید چرا این حس برای شما ایجاد شده است.
در اینجا هشت حس منفی متداول و دلیل ایجاد ان ها را برای شما آورده ایم:
عصبانیت
آیا تا به حال پیش آمده کسی به شما گفته باشد کاری که دوست ندارید را انجام دهید؟ این کار باعث ایجاد چه حسی برای شما شده ست؟ آیا خونتان به جوش امده، دمای بدنتان بالا رفته و قرمز و برافروخته شده اید؟ این چیزی است که اغلب عصبانیت تعریف می شود. بدن شما درست مانند همیشه به شرایط واکنش نشان نداده است و این روشی برای سعی مجدد و اصلاح شرایط است.
بیشتر ما در زمان عصبانیت فریاد می زنیم، صورتمان به خاطر ناراحتی برافروخته شده و شاید حتی وسایل را به اطراف پرت کنیم. ما به دنبال یافتن راهی برای خود در این موقعیت جدید هستیم. این تنها راهی است که می توانیم به آن فکر کنیم. اگر اغلب در سناریوهای مختلف اینطور پیش می روید ایده ی خوبی است با خودتان فکر کنید علت ان چیست و بتوانید استراتژی های مثبت تری را جایگزین نمایید.
رنجش
آیا تا به حال کسانی را دیده اید که همیشه خیلی بلند حرف می زنند؟ آیا همسرتان همیشه ظرف های کثیف را داخل سینک رها می کند؟ فکر کنید این رفتار همسر یا طرز حرف زدن دوستتان باعث می شود شما واقعا اذیت شوید. به لیست بالا برگردید، شما لغت نفرت را در آن می بینید که نوع ضعیف تری از عصبانیت است. شاید شدت آن به اندازه ی عصبانیت نباشد اما نتیجه ی یک روال مشابه است. چیزی اتفاق افتاده یا کسی کاری انجام داده که دوست دارید ان اتفاق نمی افتاد. و البته کنترلی روی آن ندارید.
ترس
ترس اغلب یکی از احساسات اصلی ماست و به همین علت شدیدا مرتبا با حس حفاظت از خود است این واکنشی اشت که به ما در مورد شرایط خطرناک، موانع یا شکست های غیر قابل پیش بینی هشدار می دهد. ما ترس را برای استرس گرفتن تجربه نمی کنیم بلکه برعکس آن، ترس به ما کمک می کند از خطرات زیاد با موفقیت عبور کنیم. شناخت حس ترس و بیان علت ایجاد ان می تواند به شما کمک کند خودتان را اماده کنید تا بتوانید با موفقیت با چالش ها مقابله کنید.
اضطراب
درست مانند ترس، اضطراب نیز به ما در مورد تهدیدها و خطرات هشدار می دهد. اغلب اضطراب را به عنوان حسی منفی می بینیم که می تواند ما را مضطرب کرده و روی قدرت قضاوت و توانایی عملکردمان اثر داشته باشد. تحقیقات جدید نشان داده اند قضیه برعکس این است.
محققان نشان داده اند داشتن اضطراب می تواند احتمال عصبانیت و ابراز ترس را بیشتر کند. آن ها سیگنال های الکتریکی در مغز را اندازه گرفته و یافته اند که افرادی که بیمار روانی ای در آن ها تشخیص داده نشده است اغلب انرژی را از حسی (بیان احساسات) به حرکتی (واکنش های فیزیکی) منتقل می کنند. در اصل می توان گفت کسانی که اضطراب داشته اند بیشتر اماده بوده اند تا به تهدیدها واکنش نشان دهند.
ناراحتی
وقتی زمان کاری را از دست می دهید، نمره ی بدی می گیرید، در کاری که امید زیادی به آن داشتید پذیرفته نمی شود احساس بدی خواهید داشت. ناراحتی زمانی اتفاق می افتد که از خودمان دستاوردها یا رفتار افراد اطراف خود راضی نیستیم. ناراحتی می تواند تجربه ی خوبی باشد زیرا به ما نشان می دهید که نسبت به چیزی احساساتی زیاد داریم. این حس می تواند نقطه ای برای شروع تغییرات باشد.
احساس گناه
احساس گناه حسی پیچیده است. وقتی این حس را در مورد خودمان و رفتارهایی در گذشته داریم که دوست داریم اصلا اتفاق نمی افتادند، البته این حس می تواند مرتبط با چگونگی تاثیر رفتار ما روی اطرافیانمان نیز باشد. احساس گناه اغلب حسی معنوی است و می تواند مشوقی باشد که باعث شود در زندگی خود تغییراتی ایجاد کنیم.
نداشتن علاقه و بی تفاوتی
درست مانند احساس گناه، این حس نیز پیچیده است. اگر انگیزه، علاقه و شوق خود را به چیزهایی که قبلا از آن لذت می بردید از دست داده اید این ها می توانند مرتبط با حس بی تفاوتی شما باشند. درست مانند عصبانیت، این حس زمانی ایجاد می شود که ما کنترل خود را روی سناریو یا موقعیت خاصی از دست داده ایم اما به جای عصبانی شدن نوعی دیگر از رفتارهای انفعالی را دنبال می کنیم.
ناامیدی
آیا تا به حال شده چند بار سعی کرده باشید کار خاصی را انجام داده یا به هدف مشخصی رسیده ولی موفق نشده باشید؟ آیا این باعث شده است حس کنید دیگر باید آن را رها کنید؟ این حس ناامیدی بوده و احساسی است که زمانی ایجاد می گردد که ما به نتایج دلخواه خود نمی رسیم. ناامیدی به ما بهانه ای برای دنبال نکردن اهداف دلخواهمان داده و باعث تاکتیک هایی برای حفاظت از خود می شود. ناامیدی می تواند یک حس مفید باشد تا کمی به خودتان وقفه داده و بعد دوباره شروع کنید، قبل از اینکه بخواهید دوباره هدفی پرچالش را دنبال نمایید.
چه چیزی باعث احساسات منفی می شود و چرا این احساسات را داریم؟
زمانی که شروع به شناخت بیشتر احساسات منفی کردید می توانید واقعا ببینید چه چیزی باعث آن شده یا محرکی برای آن هاست و چرا این احساسات را داشته اید.
برای بیان علت چیزهای زیادی وجود دارد،برای مثال:
- ناراحتی برای تجربه ی یک جدایی
- احساس عصبانیت از ماندن در ترافیک
- رنجش از هم کلاسی ای که برای پروژه با شما همکاری نمی کند.
- ناامیدی از اینکه نمی توانید یک رژیم ورزشی جدید را دنبال کنید.
- اضطرابی که در زمان شرکت در یک مصاحبه ی کاری حس می کنید.
احساسات منبع اطلاعاتی هستند که کمک می کنند متوجه شوید اطراف شما چه اتفاقی می افتد. احساسات منفی خصوصا می توانند کمک کنند تهدیدها را بفهمید و حس کنید اماده اید به شکلی مثبت خطرات را مدیریت نمایید.
تجربیات متفاوت زیادی در زندگی ما هستند که باعث تحریک واکنش های عاطفی مختلف می شوند هریک شدت متفاوتی دارند. به عنوان یک انسان، شما در طول زندگی خود در واکنش به موقعیت هایی که به سرعت در حال تغییر هستند احساسات مختلفی را تجربه خواهید کرد.
آیا می خواهیم همه ی احساسات منفی را با هم متوقف کرده و بر ان ها غلبه یابیم؟
مسلما نه.
کاملا طبیعی است که بخواهیم از احساساتی که به ما حس بدی می دهند دور باشیم. به عنوان یک واکنش تکاملی، احساسات منفی در دنیای مدرن نمی توانند واقعا نشان دهنده ی یک تهدید شدید در مقابل ما باشند اما غلبه کردن بر آن ها و کنار گذاشتنشان می تواند برای ما مضر باشد.
احساسات منفی بخشی کاملا عادی، سالم و مفید در زندگی هستند. بسیار مهم است باور داشته باشید این احساسات نشانه ای از ضعف یا هوش عاطفی کم نیستند. تلاش برای دور نگه داشتن احساسات منفی می تواند منجر به دردهای عاطفی شود.
منابع: