انواع حافظه کدامند؟ حافظه انواع مختلفی دارد. حافظه نمادین از مهمترین بخشهای ذهن انسان است. انواع مختلف حافظه و نقش هر کدام میتواند در قسمتهای مختلف مغز وجود داشته باشد. هر بخش از حافظه به قسمتهای مختلف بدن مرتبط است. برای مثال وقتی ما از حافظه فرد صحبت میکنیم، لزوماً حل یک مسئله یا انجام تمرینات مخصوص نمیتواند ثابت کند که او دارای حافظه خوبی است. حافظه تصویری میتواند به انسان در طول زندگی کمک کند.
این که بگوییم یک فرد برای موفقیت فقط نیاز به حافظه قوی دارد، درست نیست. در ادامه این مقاله که در وبسایت همکده به عنوان اولین و بزرگترین مجموعه مشاوره تلفنی روانشناسی در ایران و ارائهدهنده خدمات مشاوره و روانشناسی نوشته شده است، میخواهیم در ارتباط با حافظه نمادین و نحوه عملکرد آن با شما صحبت کنیم.
برای دریافت مشاوره فردی از وبسایت همکده کلیک کنید.
حافظه نمادین چیست؟

باید بدانید حافظه نمادین (Iconic memory) نوعی حافظه حسی است که برداشتها و احساسات بصری کوتاه مدت را در خود ذخیره میکند. حافظه حسی یک حافظه کوتاه مدت است که برای اکثر افراد پس از جابهجایی یا شروع محرک، فقط یک میلیثانیه طول میکشد.
نحوه عملکرد و انواع حافظه حسی با حافظه تصویری متفاوت هستند. این نوع حافظه چیزی نیست که به طور معمول با از دست دادن حافظه از بین برود. اگرچه نقش آن در ایجاد حافظه جدید قابل توجه است، این نوع حافظه فقط یک میلیثانیه طول میکشد؛ اما در پردازش آن چه میبینید و استفاده از آن برای تشکیل حافظه جدید، یک نقش مهم دارد.
همچنین شاید برای شما جالب باشد بدانید ارتباط حافظه و بویایی چیست! اگر این گونه است، میتوانید با خواندن مقاله مورد نظر، به پاسخ سؤالات خود برسید.
علت نامگذاری حافظه نمادین
این نوع حافظه ممکن است «حافظه کوتاه مدت تصویری» نامیده شود. به دلیل نمادها یا تصاویری که مغز شما از چیزهایی که مشاهده میکنید، نمادین نامیده میشود؛ زیرا از صحنههای بصری برای جمعآوری برداشتهای فوری و نتیجهگیری در مورد نشانههای بصری استفاده میشود.
تفاوت حافظه نمادین با حافظه عکاسی
برخی افراد حافظه تصویری را با حافظه عکاسی اشتباه میگیرند؛ در حالی که شواهد اندکی در مورد واقعی بودن حافظه عکاسی وجود دارد و اگر واقعی باشد، دقیقاً چگونه کار میکند، وجود حافظه تصویری با تحقیقات گستردهای قطعی است. حافظه عکاسی توانایی دیدن چیزی و به خاطر سپردن آن از طریق یک تصویر مختصر است. حافظه تصویری به سادگی روش مغز شما برای پردازش اطلاعات بصری از طریق نمایش اولیه هر محرک بصری است.
مدت زمان و ماندگاری حافظه نمادین
همانطور که بسیاری از تحقیقات نشان میدهند، از طریق یک تمرین ساده میتوانید حافظه تصویری را در بهترین حالت مشاهده کنید. چشمان خود را برای چند ثانیه ببندید. چشمان خود را برای یک یا دو ثانیه باز کنید (فقط به اندازه کافی برای تمرکز روی یک شی) و سپس آنها را دوباره ببندید.
برای مدت زمان بسیار کوتاهی، هنوز تصویر را در چشم ذهن خود مشاهده خواهید کرد. این یک حافظه کوتاه مدت و تصویری نمادین است که پس از جبران محرک، تصویر را برای مدت کوتاهی زنده نگه میدارد.
سه نوع ماندگاری وجود دارد که با محرکهای بینایی و حافظه نمادین رخ میدهند: ماندگاری عصبی، ماندگاری قابل مشاهده و پایداری اطلاعاتی؛ ماندگاری عصبی زمانی اتفاق میافتد که فعالیت عصبی پس از از بین رفتن محرکها ادامه یابد.
ماندگاری قابل مشاهده چه زمانی است؟
ماندگاری قابل مشاهده زمانی است که بعد از از بین رفتن تصویر، مانند یک فلاش نور شدید، به دیدن آن ادامه دهید. ماندگاری اطلاعاتی زمانی است که اطلاعات مربوط به محرکهای بینایی تا مدتی پس از از بین رفتن محرکها هنوز در دسترس فرد باشند.
مطالعات در گذشته به این نتیجه رسیدهاند که این سه شکل ماندگاری بینایی به یکدیگر متکی هستند و منبع اطلاعات بصری پس از جبران محرک در مطالعات مربوط به ماندگاری بینایی هستند. با این حال، تحقیقات جدید نشان دادهاند که چنین نیست.
اثر معکوس

طبق مطالعات جدید، دو پدیده وجود دارد که به طور مداوم با محرکهای بینایی رخ میدهند: اثر مدت زمان معکوس؛ به این معنی که هرچه محرک بیشتر طول بکشد، ماندگاری آن بعد از جبران محرک بیشتر میشود و اثر شدت معکوس که توصیف میکند هر چه محرک شدیدتر باشد، ماندگاری کمتر طول میکشد.
این تأثیرات اتفاق میافتند مگر این که محرکها آن قدر شدید باشند که بعد از تصاویر تولید شوند. تصور میشود که این امر همراه با ماندگاری عصبی رخ دهد.
ماندگاری اطلاعاتی خصوصیات کاملاً متفاوتی نسبت به ماندگاری مرئی و عصبی دارد؛ زیرا ماندگاری مرئی و عصبی هر دو به شدت به قشر بینایی متکی هستند.
تداوم اطلاعاتی تا حد زیادی به قشر بینایی متکی نیست؛ زیرا صفحه نمایش بصری را به جای یک تصویر ساده به ایدهها و اطلاعات انتزاعی تبدیل میکند.
ارتباط حافظه نمادین با فرایندهای سیستم بینایی
همین مطالعه همچنین نتیجه گرفت که حافظه تصویری مستقیماً به فرایندهای سیستم بینایی گره نخورده است. این مطالعه نشان میدهد که حافظه نمادی پس از طبقهبندی است و پس از شناسایی محرک رخ میدهد. شناسایی محرک یک فرایند خودکار است؛ اما خصوصیات اپیزودیک را فراهم نمیکند.
به طور خلاصه، دیدگاه جدید این است که محرک جسمی باید موقتاً به بازنمایی محرک بینایی در حافظه معنایی متصل شود. این اطلاعات ضمیمه موقت همان چیزی است که حافظه تصویری را تشکیل میدهد.
خصوصیات زمانی
حافظه نمادین پس از عدم وجود محرک بینایی، به سرعت خراب میشود. به عقیده بیشتر افراد حافظه تصویری امکان ادغام ادراکی دو یا چند تصویر را فراهم میکند؛ حتی اگر با یک مدت زمان کوتاه جدا شود. مطالعات زیادی برای تعیین مدت زمان نمادین، معمولاً پس از حذف محرک (به اصطلاح جبران محرک)، انجام شدهاند.
با این حال در یک مطالعه جدید آشکار شده که در آن این فرضیه مطرح شده است که حافظه تصویری از زمان شروع محرک بینایی، بدون در نظر گرفتن مدت زمان نمایش محرک، دارای ویژگی زمانی مشخصی هستند. این عملکرد معکوس حافظه تصویری را برای مدت زمان طولانیتر نشان میدهد.
نتایج مطالعه جدید قطعی به نظر میرسد و نشان میدهد صرف نظر از اینکه محرک بصری مدت زمان نسبتاً مشخصی دارد، نمایش داده میشود. بیشتر اوقات مدت زمان حافظه نمادین کمتر از یک ثانیه است. حافظه تصویری بسیار مختصر است.
فقط وقتی حافظه تصویری در مغز قرار میگیرد و به حافظه کوتاه مدت منتقل میشود، اطلاعات فراتر از یک ثانیه مرتبط با حافظه کوتاه مدت تصویری، باقی میمانند.
تغییر تشخیص

یکی از یافتههایی که در تحقیقات مکرر درباره حافظه تصویری به دست آمده است، عدم توانایی در تشخیص تغییرات در زمینه بینایی است. تشخیص تغییرات بینایی در بسیاری از آزمایشات مشتاق برای تعیین مدت زمان حافظه تصویری از طریق آزمایشهای تشخیص تغییر، ارزیابی شده است.
به آرایهای از موارد داده میشود، سپس مدت کوتاهی بعد، با توجه به همان آرایه کمی تغییر یافته، از وی خواسته میشود تغییر را تعیین کند. آزمودنیها قادر به تعیین تغییری نیستند که ایجاد شده است.
در بیشتر موارد، آزمودنیها قادر به تعیین تغییری نیستند که ایجاد شده است. این یافتهها حاکی از آن است که تشخیص تغییرات بسیار دشوارتر از آن است که در ابتدا انتظار میرفت و ممکن است بخشی از وظایف حافظه مرتبط با حافظه نمادین و تغییرات قابل مشاهده نباشند.
مطالعه جدیدی برای تعیین علت این اتفاق انجام شد. تفکر رایج این است که برای تعیین تغییر، جست و جوی سریال از همه اشیا ضروری است و حافظه آرایه اول، قبل از وقوع محو میشود. با این حال، مطالعه جدید نشان داد که به احتمال زیاد حافظه تصویری میتواند هر بار فقط یک آرایه را در خود جای دهد.
وقتی آرایه جدید ارائه میشود، اطلاعات مربوط به آرایه اول را رونویسی میکند. از آنجا که وظایف حافظه مرتبط با حافظه نمادین بسیار کوتاه است، دلیل آن این است که قشر بینایی و مراکز پردازش مغز تعداد زیادی نمایش بصری را نگه نمیدارند تا بتوانند در شناسایی تغییرات بینایی فعالیت کنند.
با همکده هیچوقت دیر نیست
اگر به دنبال راههایی مؤثر با اثرگذاری سریع برای تقویت ذهن و حافظه خود هستید، وقتش رسیده از مشاوره همکده استفاده کنید. مشاوره همکده به شما کمک میکند تا نقاط قوتو ضعف خود را بشناسید و بتوانید بهترین مسیر را در زندگی انتخاب کنید. فرصت را از دست ندهید و همین حالا با ما تماس بگیرید.