اختلال علائم جسمانی یا اضطراب بیماری (قسمت اول)

اختلال علائم جسمانی یا اضطراب بیماری با تمرکز زیاد روی علائم فیزیکی شناخته می شود؛ مانند درد یا خستگی، که باعث استرس عاطفی شدید شده و منجر به مشکل در عمکلرد می شود. شاید در کنار این علائم مشکلات دیگری نیز در سلامت شما تشخیص داده شود اما گاه واکنش شما به این علائم عادی نیست.

اغلب در مورد علائم خود بدترین فکر را دارید و مرتبا به سراغ درمان های پزشکی می روید و به دنبال توضیحی هستید، حتی اگر مشکلات جدی دیگر رد شده باشند. نگرانی شما برای سلامت می تواند باعث تمرکز زیاد روی زندگی شود به طوری که دیگر نمی توانید عملکردی عادی داشته باشید و گاه حتی باعث ناتوانی می شود.

اگر دچار اختلال علائم جسمانی هستید شاید استرس عاطفی و فیزیکی شدیدی را تجربه می کنید. درمان می تواند علائم را کاهش داده و کمک کند زندگی خود را بهبود بخشید.

علائم اختلال علائم جسمانی یا اضطراب بیماری

نشانه های اختلال علائم جسمانی می توانند این ها باشند:

• علائم خفیف، متوسط یا شدید
• یک نشانه های تنها، چندین نشانه یاعلائم متعدد
• حس هایی خاص مانند درد یا تنگی نفس، یا علائمی کلی تر مانند ضعف و خستگی
• علائمی بی ربط به هیچ مشکل تشخیص داده شده ای در سلامت یا مربوط به یک بیماری مانند سرطان یا بیماری قلبی، اما شدیدتر از چیزی  که اغلب مورد انتظار است.

درد رایج ترین نشانه است اما علائم شما هرچه باشد افکار، احساسات و رفتارهای بسیاری شدیدی نسبت به آن دارید که باعث مشکلی جدی شده و کار کردن را برای شما سخت کرده وحتی گاه ناتوانتان می کند.

این افکارها، احساسات و رفتارها شامل موارد زیر هستند:

• نگرانی مداوم درمورد بیماری های شدید
• چک کردن مداوم بدن برای وجود چیزهای غیرعادی
• ترس از اینکه فعالیت فیزیکی باعث آسیب به بدن شود.
• ناتوانی بیشتر از چیزی که برای بیماری شما انتظار می رود.
• حس اینکه تشخیص پزشکی و درمان آن مناسب هم نیستند.
• ترس از جدی بودن علائم، حتی وقتی هیچ دلیلی وجود ندارد.
• فکر کردن در مورد حس های فیزیکی که تهدیدکننده یا مضر هستند.
• مشاهده ی حس فیزیکی عادی به عنوان نشانه ای از یک بیماری حاد
• بی توجهی به درمان پزشکی یا حساسیت غیرعادی به عوارض جانبی داروها
• ملاقات های مکرر با پزشک که باعث از بین رفتن نگرانی شما نشده یا حتی آن را بدتر می کند.

برای اختلال علائم جسمانی، هرچه علائم فیزیکی که تجربه می کنید مهم تر باشد طرز واکنش شما به آن ها و چگونگی اثرگذاری روی زندگیتان بیشتر است.

چه زمانی نزد پزشک برویم؟

از آنجایی که علائم فیزیکی می توانند مرتبط با مشکلات سلامت باشند اگر نمی دانید چه چیزی باعث این علائم شده است باید با پزشک خود تماس بگیرید. اگر پزشکتان بر این باور است که دچار اختلال علائم جسمانی هستید شما را به متخصص سلامت روان ارجاع خواهد داد.

مراقبت از کسی که دوستش دارید.

وقتی علائم فیزیکی مربوط به اختلال علائم جسمانی آشکار شدند شاید به سختی بتوانید بپذیرید که یک بیماری کشنده عامل این علائم نیست. علائم می تواند باعث استرس حقیقی برای فرد شده وهمیشه اطمینان دادن به فرد موثر نخواهد بود. او را تشویق کنید تا به احتمال یک بیماری روانی فکر کند تا بتواند راه هایی برای غلبه بر واکنش به علائم و هرگونه ناتوانی که ایجاد می کند را یاد بگیرد.

ناتوانی فیزیکی می تواند باعث شود فرد به دیگران وابسته بوده و نیاز به مراقبت فیزیکی و حمایت عاطفی بیشتری از پرستاران خود داشته و این باعث استرس برای خانواده و روابط می شود. اگر به عنوان یک پرستار گیج شده اید شاید بخواهید با یک متخصص سلامت روان مشورت کنید تا نیازهای خود را شرح دهید.

علل اختلال علائم جسمانی یا اضطراب بیماری

علت اصلی اختلال علائم جسمانی مشخص نیست اما فاکتورهای دیگری می توانند در آن نقش داشته باشند:

• فاکتورهای ژنتیکی و زیست محیطی؛ مانند افزایش حساسیت به درد
• تاثیر خانواده؛ که می تواند ژنتیکی یا محیطی یا هردو باشد.
• رفتارهای منفی شخصیتی؛ که می تواند روی تشخیص و درک علائم بیماری تاثیر بگذارد.
• کاهش آگاهی یا مشکلات عاطفی؛ که باعث می شود بیشتر از موارد عاطفی روی علائم فیزیکی تمرکز کنید.
• رفتارهای یاد گرفته شده؛ برای مثال دریافت توجه از دیگران برای بیماری یا رفتارهای دردناک در واکنش به علائم مانند اجتناب شدید از فعالیت که می تواند میزان ناتوانی شما را افزایش دهد.

فاکتورهای خطر

فاکتورهای خطر برای ابتلا به اختلال علائم جسمانی عبارتند از:

• داشتن اضطراب یا افسردگی
• مشکلی در سلامت یا بهبود یافتن از یک بیماری
• داشتن تجربیات بد در دوران کودکی، مانند خشونت جنسی
• سطح پایین تحصیلات و موقعیت اجتماعی و اقتصادی پایین
• در خطر یک بیماری بودن، مانند سابقه ی خانوادگی از بیماری
• تجربه ی حوادث پراسترس در زندگی، تجربیات وحشتناک در گذشته

مشکلات همراه با بیماری

اختلال علائم جسمانی می تواند همراه باشد با:

• سلامت ضعیف
• مشکلات در روابط
• مشکل در کار یا اخراج شدن
• افزایش خطر خودکشی به خاطر افسردگی
• مشکلات مالی به خاطر ملاقات های زیاد با پزشک معالج
• عملکردی مشکل ساز در زندگی روزانه، از جمله ناتوانی فیزیکی
• دیگر اختلالات روحی مانند اضطراب، افسردگی و اختلالات شخصیتی

پیشگیری اختلال علائم جسمانی یا اضطراب بیماری

اطلاعات کمی در مورد پیشگیری از اختلال علائم جسمانی وجود دارد. با این وجود این پیشنهادها می توانند به شما کمک کنند.

• اگر مشکلی در افسردگی یا اضطراب دارید؛ در حدممکن به دنبال کمک های حرفه ای بروید. 
• یاد بگیرید متوجه شوید چه زمانی استرس دارید؛ ببینید چطور روی بدن شما اثر می گذارد. مرتبا مدیریت استرس و تکنیک های ریلکسیشن را تمرین کنید.
• اگر فکر می کنید به این اختلال مبتلا هستید به سرعت دنبال درمان باشید؛ تا مانع از بدتر شدن علائم شده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.
• برنامه ی درمانی خودرا دنبال کنید؛ تا به پیشگیری از بازگشت یا بدتر شدن علائم کمک کنید.

تشخیص

برای تشخیص شاید نیاز به تست فیزیکی یا هر آزمایش دیگری باشد که پزشک شما تجویز خواهد کرد. پزشک شما می تواند بفهمد آیا مشکلی در سلامت خود دارید که نیاز به درمان داشته باشد.

همچنین ممکن است او شما را به یک متخصص سلامت روان ارجاع دهد.