اختلال کنترل تکانه ای

فرد مبتلا به اختلال کنترل تکانه ای اغلب نمی تواند در مقابل یک تمایل ناگهانی و اجباری برای انجام کاری که ممکن است شامل تجاوز به حق دیگران یا در تضاد با نرمال های اجتماعی باشد مقاومت کند. این رفتارهای تکانه ای ممکن است مکرر، سریع و بدون در نظر گرفتن عواقب این کار انجام شود. جنون آتش افروزی و جنون دزدی مثال های شناخته شده ای هستند اما انواع دیگری نیز وجود دارد.

علائم و نشانه های اختلال کنترل تکانه ای

علائم و نشانه هایی هستند که ممکن است به وجود اختلال کنترل تکانه ای در برخی افراد اشاره داشته باشند. همیشه تشخیص اختلال کار ساده ای نیست اما پرچم های زیر می توانند علتی برای توجه بیشتر باشند.

• علائم رفتاری. برای مثال دزدی، دروغ گفتن، اتش افروزی، رفتارهای پرخطر و بی پروا و رفتارهای پرخاشگرانه و تهاجمی.
• علائم شناختی. رفتارهای پرخاشگرنه یا زودرنجی و پریشانی، توانایی ضعیف در تمرکز یا به یادآوردن نام ها
• علائم اجتماعی و عاطفی. که اغلب با کاهش عزت نفس، انزوا یا گوشه گیری اجتماعی، مضطرب بودن، تجربه ی تغییرات زیاد در افکار و خلقیات و داشتن حس گناه یا بی توجهی تجربه می شود.

چه زمانی رفتار شما یک اختلال خواهد شد؟

اغلب این رفتار تکانه ای نتیجه ی تنشی است که در نقطه ای ایجاد می شود که فرد دیگر نمی تواند مقابل آن مقاومتی داشته باشد. حس آرامش سریع پس از این رفتار تکانه ای کوتاه مدت خواهد بود.

احساساتی مانند حس گناه یا خجالت ممکن است ادامه داشته و تکرار این رفتارهای تکانه ای باعث ایجاد عوارضی منفی شود، از جمله استرس عاطفی بیشتر یا پشیمانی در طولانی مدت.

وقتی رفتار تکانه ای غیرقابل مدیریت شده یا در زندگی روزانه ی فرد اختلالی جدی ایجاد کند اختلال کنترل تکانه ای می تواند علت آن باشد.

فاکتورهای خطر

هردو استرس های درونی و بیرونی به عنوان محرک هایی برای کنترل تکانه ای شناخته می شوند. فرض بر این است که بسیاری از انواع اختلالات کنترل تکانه ای ریشه در آسیب پذیری های عصبی پنهان که همراه با استرس های محیطی هستند دارند.

برخی فاکتورهای خطر عبارتند از:

• استعداد ژنتیکی
• مصرف زیاد دارو یا الکل
• قرارگیری در معرض خشونت و تهاجم
• در معرض آسیب های روانی، خشونت یا بی توجهی بودن
• مرد بودن ( مردان نسبت به زنان بیشتر مستعد اختلالات کنترل تکانه ای هستند).

انواع خاصی از عدم تعادل شیمیایی ممکن است منجر به اختلال کنترل تکانه ای در برخی افراد شود. مشکلات بیشتر در سلامت روان، مانند افسردگی یا اختلال وسواس فکری – عملی اغلب در بیماران مبتلا به اختلال کنترل تکانه ای وجود دارد.

انواع اختلال کنترل تکانه ای و درمان های متداول

اصطلاح اختلال کنترل تکانه ای در حال حاضر گروهی از مشکلات سلامت روان است که شامل اختلالات کنترل تکانه ای، رفتارهای مخرب و اختلال هدایت رفتار می شود.

برخی از انواع متداول اختلالات کنترل تکانه ای عبارتند از:

• جنون آتش افروزی

افرادی که دچار این اختلال کنترل تکانه ای هستند عمدا آتش روشن می کنند بدون اینکه به خرابی یا جراحاتی که ممکن است این کار ایجاد کند توجهی داشته باشند. بسیاری از متخلفان محکوم شده که شواهدی از اختلال آتش افروزی داشته اند اغلب نشانه هایی از اختلالات شخصیت مانند مخالفت با اصول اجتماعی یا اختلال شخصیی مرزی نیز دارند.

درمان اختلال تکانه ای اغلب شامل بررسی هرگونه بیماری روانی پنهان نیز می شود. تکنیک های درمان رفتار شناختی نیز برای این کار استفاده می شوند.

• اختلال انفجاری متناوب

اختلال انفجاری متناوب زمانی است که فرد در چندین مورد مختلف رفتارهای پرخاشگرانه ای داشته و در کارهای خشونت امیز جدی شرکت کرده است مثل حمله به دیگران یا تخریب اموال. یک راه برای تشخیص رفتار تهاجمی فرد با بررسی شدت رفتار پرخاشگرانه است.

تحقیقات ارتباطی بین تجربیات حوادث روانی و اختلال انفجاری متناوب نشان داده اند.

کسانی که دچار اختلال انفجاری متناوب هستند می توانند از درمان هایی که شامل دارو و درمان رفتار شناختی هستند بهره مند گردند.

• جنون دزدی

این یک تمایل مداوم و قوی برای دزدی است. جنون دزدی از انجایی غیرعادی است که فرد دچار اختلال کنترل تکانه ای بیشتر تمایل به دزدین چیزهایی دارد که ارزش شخصی یا مادی کمی دارند ، برخلاف دزدی های عادی.

جنون دزدی ممکن است زیر مجموعه هایی داشته باشد که بیشتر شبیه به اختلال وسواس فکری –عملی هستند. برخی دیگر ممکن است شبیه به اختلالات خلقی و اعتیاد باشند. اغلب افرادی که دچار جنون دزدی هستند با مشکلات اعتیاد یا دیگر مشکلات روانی نیز درگیر می باشند.

گزینه های درمانی موثری برای جنون دزدی وجود دارد که می تواند به زیرمجموعه ی مشکل فرد بستگی داشته باشد. درمان رفتار شناختی و داروها می توانند موثر باشند.

علل اختلال کنترل تکانه ای

با وجودی که علت اختلالات کنترل تکانه ای مشخص نیست. اما این باور وجود دارد که رشد این مشکلات تحت تاثیر هردو فاکتورهای خطر زیستی و اجتماعی هستند. برای بیماران اختلال انفجاری متناوب نقص هایی در روش پردازش مواد شیمیایی مغز به نام انتقال دهنده های عصبی وجود دارد. تحقیقات دیگر می گویند برخی مشکلات اختلال تکانه ای شاید تحت تاثیر فاکتورهای ژنتیکی باشد که  به ارث برده اند.

تجربیات خشونت امیز و رفتارهای تهاجمی در دوران کودکی می تواند با رشد برخی از این مشکلات در ارتباط باشد. بعلاوه برخی محققان بر این باورند که مشکلاتی مانند اختلال موکنی می تواند از دیگران یاد گرفته شود. محققان می گویند برخی افراد موهای خود را می کنند. زیرا این کار موقتا تنش را کاهش داده و در نتیجه این کار را به طور طبیعی ادامه می دهند.

درمان اختلال کنترل تکانه ای

تحقیقات برای درمان اختلال کنترل تکانه ای تمرکز زیادی روی استفاده از درمان رفتار شناختی و داروها دارد. درمان رفتار شناختی می تواند به فرد کمک کند تا یاد بگیرد آرام بوده و با استرس و افکار منفی مبارزه کرده و مانع از رفتارهای آسیب رسان شود. در تحقیقات انجام شده این نوع درمان می تواند برای جنون آتش افروزی، جنون دزدی، اختلال انفجاری متناوب و مشکلات جنسی موثر باشد. تاکنون تحقیقی درمان های روان شناسی را برای اختلال انفجاری متاوب موثر ندانسته است. اما درمان رفتار شناختی اغلب درمانی موثر برای مشکلات خشونت مشابه می باشد.

تحقیقات کمی برای درمان های موثر برای جنون آتش افروزی وجود دارد. اما در یک تحقیق به کودکان یاد داده شد با استفاده از ارتباط بین احساسات، سطح استرس و کارها مانع از برپا کردن آتش شوند.