اوتیسم خفیف چیست؟ چگونه درمان می شود؟
اوتیسم خفیف یک اصطلاح پزشکی رسمی نیست. به طور معمول متخصصین از اصطلاح “اوتیسم خفیف” در هنگام تشخیص اختلالات طیف اوتیسم استفاده نمی‌کنند. با این حال، برخی از درمانگران، معلمان، والدین و دیگران ممکن است از این اصطلاح برای توضیح اینکه یک فرد اوتیستیک به چه میزان حمایت نیاز دارد یا اینکه اوتیسم بر زندگی یک فرد تا چه حدی تأثیر گذاشته است، استفاده کنند.
به عنوان مثال، اصطلاح “اوتیسم خفیف” ممکن است زمانی استفاده شود که یک فرد مبتلا به اوتیسم دارای مهارت‌های زبانی و سایر مهارت‌هایی باشد که فراتر از سایر افراد اوتیستیک است. گاهی اوقات گفته می‌شود افرادی که توانایی‌های تحصیلی پیشرفته‌ای دارند اما با مشکلات مهارت‌های اجتماعی، چالش‌های حسی یا سازماندهی دست و پنجه نرم می‌کنند، به «اوتیسم خفیف» مبتلا هستند. علاوه براین، اختلال اوتیسم خفیف گاهی اوقات به عنوان اوتیسم با عملکرد بالا نیز شناخته می‌شود.
اوتیسم یک اختلال عصبی رشدی است که ممکن است به صورت مشکل در برقراری ارتباط، معاشرت و رفتار برای برآورده کردن انتظارات عصبی، بروز پیدا کند. یکی از ویژگی‌های افراد مبتلا به اوتیسم که ممکن است اغلب افراد از آن اطلاع داشته باشند، مشکل در برقراری ارتباط با سایر انسان‌ها است.
کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-5)، اختلال اوتیسم را به عنوان طیفی از اختلالات تعریف می‌کند. طبق این طبقه بندی، افراد نیازمند حمایت کم، به اوتیسم «خفیف» مبتلا هستند و افرادی که به نیازهای حمایتی بالایی نیاز دارند، به اوتیسم «شدید» مبتلا هستند. هر گروه از این افراد نیازهای متفاوتی با یکدیگر دارند.
علائم اوتیسم خفیف در کودکان
DSM-5 پنج معیار تشخیصی برای اختلال طیف اوتیسم را مطرح کرده است. از آنجایی که DSM-5 تشخیص‌های قابل انجام را به عنوان اختلالات و ناتوانی‌هایی که باعث بروز مشکلات عملکردی می‌شوند، مطرح کرده است، با این حال علائم زیر نیز جزء مواردی هستند که باعث بروز نقص در عملکرد فرد می‌شوند:
نقایص اجتماعی در اوتیسم خفیف
افراد اوتیستیک ممکن است با مکالمات و انواع تعاملات اجتماعی به روشی “غیر طبیعی” برخورد کنند و در بیان و تفسیر نشانه‌های غیرکلامی مشکل داشته باشند. به طور کلی، این مسئله می‌تواند باعث ایجاد مشکل در “ایجاد، حفظ و درک روابط” شود.
انجام رفتارها، علایق یا فعالیت‌های تکراری یا ثابت
افراد اوتیستیک اغلب حرکات یا کلمات خاصی را به عنوان راهی برای خود تنظیمی تکرار می‌کنند. این امور رفتاری هستند که اغلب به عنوان «تحریک» مطرح می‌شوند. همچنین افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است به روال و نظم یکسانی پایبند و علایق خاص و بسیار شدیدی به یک موضوع داشته باشند.
در نهایت، افراد اوتیستیک اغلب واکنش‌های غیرمعمولی نسبت به تجربیات حسی بروز می‌دهند. به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به اختلال اوتیسم به لمس، بو، نور یا صدا بسیار حساس است یا به نظر می‌رسد که متوجه این احساسات نمی‌شود. همچنین بهتر است شایع ترین علت اوتیسم و باورهای غلط آن را بشناسید.
تشخیص افتراقی اختلال اوتیسم خفیف
بر اساس مطالب راهنمای DSM-5، تشخیص اختلال طیف اوتیسم را می‌توان بر اساس «شدت» به صورت سطح 1، سطح 2 یا سطح 3 به انجام رسانید. هر کدام از این سطوح اختلال اوتیسم، ویژگی‌های دارند که می‌توانند در تعیین وضعیت بیمار مفید باشند. این موارد عبارت‌اند از:
اختلال اوتیسم سطح 1
اختلال اوتیسم سطح 1، معمولاً به عنوان اوتیسم “خفیف” طبقه بندی می‌شود، زیرا افراد اوتیستیک مبتلا به نوع سطح 1 کمترین نیاز به حمایت را دارند. برای اینکه یک فرد اوتیستیک مبتلا به اختلال سطح 1 در نظر گرفته شود، باید نیازهای حمایتی کمی برای برقراری ارتباط و رفتار نیاز داشته باشد.
در مورد ارتباطات، افراد اوتیستیک سطح 1 ممکن است در شروع مکالمات یا روابط با افراد دیگر مشکل داشته باشند و ممکن است به اندازه همسالان خود به برقراری این روابط علاقه مند نباشند. از نظر رفتاری، افراد اوتیستیک سطح 1 ممکن است به روال‌های بسیار خاصی پایبند باشند که می‌توانند در عملکرد آنها اختلال ایجاد کند.
علاوه براین افراد مبتلا به اوتیسم سطح 1 می‌توانند در سازماندهی و برنامه ریزی مشکل داشته باشد. راهنمای DSM-5 این مسئله را مشخص نکرده است که داده‌ها و ورودی‌های حسی در افراد مبتلا به اختلال اوتیسم سطح ۱ چگونه ادراک می‌شوند. توجه به این نکته مهم است که نیازهای حمایتی افراد اوتیستیک می‌تواند تغییر پیدا کند.
از این نظر نیازهای افراد مبتلا به اوتیسم درست مانند نیازهای افراد غیر اوتیستیک است. در زمان تجربه استرس زیاد، یک فرد اوتیستیک ممکن است به حمایت بیشتری نسبت به زمان‌های کم استرس نیاز داشته باشد. فرسودگی ناشی از اوتیسم به شرایطی اشاره دارد که نیازهای حمایتی یک فرد اوتیستیک به علت خستگی و استرس طولانی مدت افزایش می‌یابد.
آن دسته از افراد اوتیستیک که نیازهای حمایتی پایینی داشتند و به عنوان بیماران مبتلا به نوع “خفیف” اوتیسم تشخیص داده شده بودند، ممکن است که به علت داشتن نیازهای بیشتر، علائم “شدید” بیشتری را در طول فرسودگی اوتیسمی از خود نشان دهند.
سندرم آسپرگر یا اوتیسم خفیف
علائم بروز یافته باید ناشی از اختلال اوتیسم باشند. به طور کلی، برخی از شرایط ژنتیکی یا آسیب‌های روحی می‌توانند باعث بروز رفتارهایی شوند که می‌تواند شبیه اوتیسم باشند. قبل از اینکه اختلال اوتیسم به عنوان یک طیف در نظر گرفته شود، DSM-IV-TR اوتیسم را از سندرم آسپرگر که اوتیسم “خفیف” در نظر گرفته می‌شد، متمایز کرد. با این حال، روانشناسان با افتراق اوتیسم و سندرم آسپرگر مخالفت کردند.
اگر فردی قبل از سه سالگی زبان کلامی خود را به دست نیاورد، این فرد به عنوان بیمار مبتلا به اختلال اوتیسم در نظر گرفته می‌شود. اما علائم دیگر این دو اختلال یکسان هستند. علاوه بر این، نتایج حاصل از تحقیقات نشان داده است که تشخیص اختلال اوتیسم به عنوان یک بیماری متفاوت از سندرم آسپرگر بستگی به این مسئله دارد که چه کسی بیمار را درمان کند.
در منبع طبقه بندی بین المللی بیماری‌ها، ویرایش دهم (ICD-10) هنوز سندرم آسپرگر را به عنوان یک اختلال جداگانه تشخیص داده می‌شود. اگرچه برخی افراد هنوز از اصطلاح سندرم آسپرگر استفاده می‌کنند، با این حال بسیاری از افراد این اصطلاح را قدیمی و مشکل‌ساز می‌دانند، زیرا هانس آسپرگر یک اصلاح طلب و یکی از اعضای حزب نازی در آلمان در طول جنگ جهانی دوم بود.
نکته جالب توجه و شاید منفی این مورد است هدف تحقیقات او در مورد اختلال اوتیسم، شناسایی کودکانی بود که به اندازه کافی عملکرد بالایی داشتند. همچنین تفاوت سندرم آسپرگر و اوتیسم را بشناسید.
اوتیسم خفیف چگونه تشخیص داده می شود؟
فرآیند نورودیورژنس ایجاد کننده اختلال اوتیسم، قبل از تولد شروع می‌شود. اگرچه علائم این اختلال ممکن است تا اواخر زندگی خود را نشان ندهند (مخصوصاً کسانی که به اقدامات حمایتی کمی نیاز دارند)، با این حال یک فرد مبتلا به اوتیسم، در تمام طول عمر خود به این اختلال مبتلا بوده است.
علائم اختلال اوتیسم باعث بروز نقص عملکردی می‌شود. تشخیص بالینی اختلال اوتیسم مستلزم آن است که فرد در مدرسه، محل کار، موقعیت‌های اجتماعی یا در سایر محیط‌ها با مشکلاتی رو به رو شوند. به همین علت است که بیماری بسیاری از افراد اوتیستیک نیازمند اقدامات حمایتی کم، ممکن است تا اواخر زندگی‌شان تشخیص داده نشوند.
آزمون های تشخیصی اوتیسم خفیف
بسیاری از تست‌های روانشناختی موجود که برای تشخیص ابتلا به بیماری اوتیسم انجام می‌شوند، به طور خاص برای کودکان و نوجوانان طراحی شده‌اند. با این حال، از آنجایی که افراد مبتلا به اوتیسم “خفیف” با مشکلات عملکردی و نیازهای حمایتی کمتری رو به رو هستند، بسیاری از افراد اوتیستیک که علائم آنها “خفیف” در نظر گرفته می‌شود، ممکن است که تا بزرگسالی اختلال آنها تشخیص داده نشود. ارزیابی‌های روانشناختی مورد استفاده برای تشخیص اختلالات اوتیسم، عبارت‌اند از:
مصاحبه تشخیصی
هر ارزیابی روانشناختی شامل یک مصاحبه تشخیصی است که طی آن پزشک متخصص با درمانگر، اطلاعاتی را در مورد سابقه شخصی و خانوادگی و همچنین علائم شما به دست می‌آورد. از آنجایی که اختلال اوتیسم یک مشکل عصبی رشدی است، این مصاحبه احتمالاً حاوی اطلاعاتی در مورد رشد اولیه فرد نیز خواهد بود.
مقیاس درجه بندی طیف اوتیسم یا ASRS
ASRS یک روش اندازه گیری مشاهده‌ای به کمک فرم‌های پر شده توسط والدین و معلمین است که می‌تواند برای شناسایی علائم اختلال اوتیسم در کودکان دو تا هجده سال استفاده شود. نمرات کودک با سایر کودکان اوتیستیک و همچنین معیارهای تشخیصی DSM-5 برای اوتیسم مقایسه می‌شود.
مصاحبه تشخیصی اوتیسم اصلاح شده ADR-I
ADR-I یک مصاحبه ساختاریافته است که به کمک آن می‌توان علائم اختلال اوتیسم را از چهار سالگی تا بزرگسالی ارزیابی کرد.
برنامه مشاهده تشخیصی اوتیسم-2 یا ADOS-2
به کمک این روش می‌توان مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی بیمار را ارزیابی کرد. برخی از ماژول‌ها و روش‌ها فقط برای شناسایی اختلالات کودکان اوتیستیک استفاده می‌شوند، اما ماژولی وجود دارد که می‌توان به کمک آن بزرگسالان را ارزیابی کرد.
مصاحبه تشخیصی اختلالات اجتماعی و ارتباطی یا DISCO
DISCO یک مصاحبه ساختاریافته به همراه سؤالاتی در مورد رفتار و عملکرد بیمار است و می‌توان از این روش برای تشخیص اختلال کودکان و بزرگسالان استفاده کرد. اگرچه محققان هنوز به طور کامل پاسخ این سوال را نمی‌دانند که چرا برخی از افراد به اختلالات طیف اوتیسم مبتلا می‌شوند و برخی دیگر نه، اما نتایج حاصل از تحقیقات نشان می‌دهد که ژن‌های مختلفی می‌توانند در ابتلا یا عدم ابتلا افراد به اختلالات طیف اوتیسم تأثیر گذار باشند. افراد اوتیستیک، به طور مادرزادی مبتلا به اختلال اوتیسم به دنیا می‌آیند و برای تمام طول زندگی خود مبتلا به اختلال اوتیسم باقی می‌مانند.
چگونه اختلال اوتیسم خفیف درمان می شود؟
برای درمان افراد اوتیستیک ممکن است بتوان از روش‌های گفتار درمانی، کاردرمانی و فیزیوتراپی استفاده کرد. اگرچه گاهی اوقات تحلیل رفتار کاربردی (ABA) به عنوان یک «استاندارد طلایی» برای درمان اوتیسم در نظر گرفته می‌شود، با این حال فعالین جامعه اوتیستیک این نگرانی را مطرح کرده‌اند که این روش درمانی می‌تواند توهین‌آمیز و آسیب‌زا باشد.
افراد اوتیستیک نیازمند اقدامات حمایتی کم ممکن است بتوانند به طور مستقل زندگی و کار کنند، با این حال ممکن است برای مقابله با استرس و هر گونه مشکل دیگری که ممکن است با آن رو به رو باشند، به برنامه‌های درمان فردی نیاز داشته باشند. علاوه براین، بسیاری از افراد اوتیسم خفیف می‌توانند از حمایت همسالان مبتلا به اوتیسم خود بهره مند شوند.
سازمان‌هایی برای دفاع از حقوق افراد اوتیسم خفیف و ارائه اطلاعات دقیق در مورد تشخیص، گزینه‌های درمانی و حمایت اجتماعی از این افراد وجود دارند که می‌توانند به خانواده‌های افراد مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم، در زمینه‌های مختلف کمک کنند.