آیا تا به حال پیش آمده که با دیدن یک صحنه، شنیدن صدایی خاص یا حتی بویی آشنا ناگهان اضطراب، ترس یا یادآوریهای دردناک گذشته به سراغتان بیاید؟ این همان چیزی است که روانشناسان از آن با عنوان رویدادهای محرک یاد میکنند؛ عواملی که میتوانند احساسات و خاطرات تلخ مربوط به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را دوباره فعال کنند. این رویدادها ممکن است کوچک و بیاهمیت به نظر برسند، اما برای ذهن آسیبدیده، یادآور لحظات دشواری هستند که هنوز التیام نیافتهاند.
شناخت و مدیریت درست رویدادهای محرک نقش مهمی در بازسازی آرامش روان دارد. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با چنین واکنشهایی روبهرو هستید، وقت آن رسیده است اقدامی مؤثر انجام دهید.
برای دریافت راهنمایی حرفهای و تجربهی درمانی امن، مشاوره روانشناسی فوری آنلاین خود را در همکده رزرو کنید و یاد بگیرید چگونه بر رویدادهای محرک غلبه کنید و کنترل ذهن خود را دوباره به دست آورید.
سبک های مقابله ای در روانشناسی چیست؟
در روانشناسی، سبکهای مقابلهای (Coping Styles) به روشها و الگوهای رفتاری یا شناختی گفته میشود که افراد برای کنار آمدن با استرس، تعارضها یا موقعیتهای دشوار زندگی از آنها استفاده میکنند. این سبکها نشان میدهند که فرد هنگام مواجهه با مشکل، چگونه فکر میکند، احساس میکند و عمل میکند.
انواع سبکهای مقابله ای را میتوان به چند دسته اصلی تقسیم کرد.
همکده به عنوان یکی از بهترین سایت های مشاوره آنلاین اختلالات شخصیتی شناخته می شود که شما می توانید با خیال راحت از طریق آن، به بهترین متخصصان دسترسی پیدا کنید.
سبک مقابلهای مسئلهمحور
سبک مقابلهای مسئلهمحور زمانی به کار میرود که فرد میکوشد علت اصلی استرس را برطرف کند یا شرایط را تغییر دهد. در این سبک، تمرکز بر اقدام عملی است و فرد با برنامهریزی، جمعآوری اطلاعات، یا تصمیمگیری آگاهانه، سعی دارد مشکل را حل کند. این نوع مقابله زمانی مؤثر است که موقعیت واقعاً قابل کنترل یا تغییر باشد، زیرا موجب افزایش حس کارآمدی و کاهش اضطراب میشود.
جهت دریافت مشاوره آنلاین برای رفاه عاطفی مطالعه این راهنما را به شما پیشنهاد می کنیم!
سبک مقابلهای هیجانمحور
سبک مقابلهای هیجانمحور بر تنظیم احساسات و واکنشهای درونی فرد تمرکز دارد. در این سبک، هدف اصلی کاهش فشار روانی و دستیابی به آرامش عاطفی است، نه حل مستقیم مسئله. فرد ممکن است از راههایی مانند صحبت با دیگران، دعا، گریه، مدیتیشن یا پذیرش واقعیت برای تسکین هیجانها استفاده کند. این روش زمانی مفید است که تغییر شرایط ممکن نباشد و فرد نیاز به سازگاری ذهنی با موقعیت دارد.
برای دریافت مشاوره روانشناسی از وبسایت همکده کلیک کنید.
سبک مقابلهای اجتنابی
سبک مقابلهای اجتنابی شامل دوری از موقعیتهای استرسزا یا بیتوجهی آگاهانه به مشکل است. در این سبک، فرد ممکن است با انکار، حواسپرتی، مصرف مواد یا سرگرمی بیش از حد، از مواجهه با واقعیت فرار کند. گرچه این روش میتواند در کوتاهمدت احساس آرامش ایجاد کند، اما در بلندمدت معمولاً موجب افزایش مشکلات و تعمیق استرس میشود، زیرا ریشه مسئله بدون حل باقی میماند.
درک رویدادهای محرک در مبتلایان به PTSD و نقش آن در مسیر درمان
کابوس های مکرر، احساس اضطراب شدید نسبت به برخی موارد همه این علائم گویای PTSD می تواند کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد. و سلامت روان آن ها را در طول زمان تحت تأثیر قرار دهد. و در صورت عدم دریافت کمک مورد نیاز، منجر به عوارض جانبی نامطلوب و خطرناک شود. خوشبختانه، رویدادهای محرک بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. این کار باعث می شود تا علائم و تأثیر آن در بین کسانی که ممکن است فردی را که با این اختلال زندگی می کند یا کسانی که خود با آن زندگی می کنند، بشناسند، بهتر شناخته شود.
با این حال، یکی از جنبه های بیماری که اغلب مورد بحث قرار نمی گیرد، افرادی هستند که از رویدادهای محرک استفاده می کنند. این افراد همچنین دارای PTSD هستند. رویدادهای محرک هنوز هم می تواند برای بسیاری از افراد موضوعی حساس باشد. و کسانی که با مواد دست و پنجه نرم می کنند ممکن است از این که بخواهند بیرون بیایند و برای مشکلات خود کمک بگیرند یا از روی علائم اختلال خود مایل نباشند احساس خجالت کنند.
صرف نظر از آن چه ممکن است فرد فکر کند یا احساس کند. وجود اختلال در سلامت روان یا رویدادهای محرک شرم آور نیست. کمک گرفتن اولین قدم ستودنی و بزرگ در جهت زندگی شفابخش و رفاه است. برای انجام این کار، ابتدا باید بفهمید PTSD و رویدادهای محرک به چه شکل است و چه احساسی دارد. این کار باعث می شود تا بتوانیم آن را شناسایی کرده و درمان کنیم.
سبک های مقابله ای طرحواره ها
“محرک شدن” به چه معناست؟ این اصطلاح به طور معمول برای اشاره به تجربه واکنش عاطفی به برخی از انواع محتوای آزاردهنده (مانند خشونت یا ذکر خودکشی) در رسانه ها یا در یک محیط اجتماعی دیگر استفاده شده است. با این حال، بین تحریک شدن و ناراحتی تفاوت وجود دارد. احساس برانگیختگی فقط به این نیست که چیزی شما را به روشی اشتباه سوق دهد. برای کسی که سابقه تروما دارد، بودن در کنار هر چیزی که او را به یاد یک تجربه آسیب زا میاندازد (که به عنوان “محرک” نیز شناخته میشود) میتواند این احساس را در او ایجاد کند که دوباره آن ضربه را تجربه میکند.
اگر چه معمولاً برای اشاره به تجربیات افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) استفاده می شود. اما اصطلاح “رویدادهای محرک” می تواند در زمینه سایر بیماری های سلامت روان نیز استفاده شود. این شامل اختلالات مصرف مواد، اختلالات خوردن و اضطراب است. در این موارد، این فرایند به عنوان هر چیزی که باعث افزایش یا بازگشت علائم شود دیده می شود. به عنوان مثال، فردی که از یک اختلال مصرف مواد بهبود می یابد، ممکن است با دیدن فردی که از داروی انتخابی خود استفاده می کند تحریک شود. این تجربه ممکن است باعث بازگشت هوس و حتی عود شود.
انواع محرک های سبک مقابله ای
محرک ها از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است و می تواند داخلی یا خارجی باشد. در زیر نمونههایی از انواع مختلف رویدادهایی که ممکن است از نظر مشکلات سلامت روان به عنوان محرک در نظر گرفته شوند، آورده شده است.
درونی؛ داخلی
یک محرک داخلی از درون فرد می آید. این می تواند یک خاطره، یک احساس فیزیکی یا یک احساس باشد. مثلاً بگویید در حال ورزش هستید و قلبتان شروع به تپیدن می کند. این حس ممکن است شما را به یاد زمانی بیاندازد که از یک رابطه سخت و طاقت فرسا فرار می کردید. این یک محرک داخلی در نظر گرفته می شود. سایر رویدادهای محرک داخلی رایج عبارتند از:
- خشم
- اضطراب
- احساس غرق شدن، آسیب پذیری، رها شدن یا خارج از کنترل بودن
- تنهایی
- تنش عضلانی
- خاطراتی که به یک رویداد آسیب زا گره خورده است
- درد
- غمگینی
خارجی
محرک های خارجی از محیط می آیند. آن ها می توانند یک شخص، مکان یا یک موقعیت خاص باشند. در حالی که برخی از افراد ممکن است راحت تر با رویدادهای استرس زا کنار بیایند، تأثیر این رویدادها را بر روی کسانی که با بیماری روانی دست و پنجه نرم می کنند را در نظر بگیرید.
برای مثال، فردی که با شرایطی مانند اضطراب یا افسردگی کنار می آید، ممکن است تحت چنین شرایطی احساس کند که تحریک می شود. برخی از چیزهای رایج دیگر که ممکن است باعث شود فرد احساس تحریک کند:
- یک فیلم، برنامه تلویزیونی یا مقاله خبری که آن تجربه را به آن ها یادآوری می کند
- شخصی که به تجربه متصل است
- مشاجره با یک دوست، همسر یا شریک زندگی
- یک زمان خاص از روز
- صداهای خاصی که آن ها را به یاد این تجربه می اندازد
- پایاین یک رابطه با همسر یا شریک زندگی تان
- تاریخ های مهم (مانند تعطیلات یا سالگردها)
- رفتن به یک مکان خاص که آن ها را به یاد تجربه می اندازد
- بوهای مرتبط با تجربه، مانند دود
درک ارتباط میان حافظه و واکنشهای عاطفی
ما دقیقا نمی دانیم که محرک ها چگونه تشکیل می شوند. برخی از محققان بر این باورند که مغز ما خاطرات یک رویداد آسیب زا را متفاوت از خاطرات یک رویداد غیر آسیب زا ذخیره می کند. رویدادهای محرک گذشته ممکن است توسط مغز به عنوان فعلی تفسیر شوند. این باعث می شود بدن علائمی مشابه ترومای اصلی (مانند پاسخ جنگ یا گریز) را تجربه کند.
ما همچنین می دانیم که محرک ها می توانند قبل از این که شخص بفهمد چرا ناراحت شده است، یک واکنش عاطفی ایجاد کند. اغلب محرک ها یک ارتباط حسی قوی دارند (بینایی، صدا، مزه یا بویایی)، یا به نوعی با یک عادت عمیقا ریشه دار مرتبط هستند (به عنوان مثال، یک الکلی در حال بهبودی که فعالیت خاصی را با نوشیدن الکل مرتبط می کند). برخی از آن به عنوان “زوج تروماتیک” یاد می کنند، که در آن یک فرایند به یک تجربه آسیب زا متصل می شود و باعث می شود علائم را دوباره زنده کنید.
آیا هشدارهای مختلف درباره ایجاد تجربه آسیب زا مفید هستند؟
در مورد مفید یا مضر بودن هشدارها، به ویژه در کلاس های درس، بحث هایی وجود داشته است. برخی از برنامه های کلاس درس از هشدارها استفاده می کنند تا به دانش آموزان فرصت دهند تا از نظر جسمی یا ذهنی برای موضوعی بالقوه ناراحت کننده، مانند محتوای حاوی خشونت فیزیکی یا جنسی، آماده شوند.
مزایای هشدارها
کسانی که به نفع هشدارها بحث می کنند اظهار می کنند که به افراد فرصتی می دهند تا خود را برای محرک آماده کنند. با توجه به این که محرکها اگر غافلگیرکننده باشند ناراحتکنندهتر میشوند. این میتواند به عنوان کمک به افراد مبتلا به PTSD و سایر مشکلات سلامت روان در احساس امنیت تلقی شود.
معایب هشدارها
در عین حال، دیگران استدلال میکنند که هشدارهای محرک میتواند رفتارهای اجتنابی را تقویت کند. و اجتناب از محرکها تنها به حفظ علائم PTSD در طولانی مدت کمک میکند. درعوض، باید با احساساتی که از محرکها به وجود میآیند، برخورد مناسبی صورت گیرد. ما در این مقاله در مودر محرک ها و ارتباط آن با اضطراب و استرس صحبت کردیم. همان طور که می دانید رویدادهای محرک قابلیت بازیابی دارند.
مشاوره درمان فردی آنلاین در همکده
اگر درگیر احساسات پیچیده، استرسهای روزمره یا بحرانهای شخصی هستید، مشاوره درمان فردی آنلاین در همکده فرصتی است تا بدون محدودیت مکان و زمان، از حمایت تخصصی رواندرمانگران مجرب بهرهمند شوید.
این خدمات به شما کمک میکند تا خودتان را بهتر بشناسید، ریشه مشکلات را شناسایی کنید و راههای مؤثری برای مقابله با چالشهای زندگی پیدا کنید.
در جلسات درمان فردی آنلاین، شما در محیطی امن، محرمانه و صمیمی، میتوانید درباره هرآنچه ذهنتان را درگیر کرده است صحبت کنید و با کمک مشاوران حرفهای، مسیر رشد و آرامش را باز یابید.
همکده با تیمی از روانشناسان باتجربه و آموزشدیده، آماده است تا در هر زمان که نیاز دارید، همراهتان باشد.
وقت آن رسیده که به خودتان اهمیت دهید. همین حالا وارد سامانه مشاوره آنلاین همکده شوید و اولین قدم را برای تجربه زندگی متعادل، شاد و سالمتر بردارید.
سخن پایانی
شناخت رویدادهای محرک و راهبردهای مقابلهای مؤثر، کلید کنترل بهتر احساسات و بازگشت به آرامش ذهنی است. هر فرد ممکن است محرکهای متفاوتی داشته باشد، اما با خودآگاهی، تمرین ذهنآگاهی و استفاده از روشهای درمانی میتوان از شدت واکنشها کاست. مهمترین نکته این است که در مواجهه با رویدادهای محرک، خود را سرزنش نکنید؛ بلکه با مهربانی و درک، به ذهن و بدن خود فرصت ترمیم بدهید. کمک گرفتن از مشاوران متخصص میتواند در این مسیر تفاوت بزرگی ایجاد کند.
