روش های تربیت کودکان نوپا
گذاشتن روش های تربیت کودکان نوپا میتواند بسیار سخت باشد زیرا آنها برخلاف ظاهر کوچکشان در رفتار خود میتوانند یک دنده و برای انجام خواستههای خود لجباز باشند، با وجود اینکه این کودکان هنوز برای قبول عواقب کارهای خود آماده نیستند اما استفاده از ترفندهایی و همچنین ایجاد قوانین برای آموزش مدیریت رفتار به آنها اهمیت زیادی دارد و مطمئناً در حال حاضر زمان مناسبی است تا به کودک خود یاد دهید که میتواند انتخابهای خوبی داشته باشد.
رفتارهای معمول کودکان نوپا
اغلب کودکان دو ساله انرژی زیادی دارند، آنها زمان زیادی را به دویدن، پریدن و بازی پرداخته و تا زمانی که انرژیشان تمام نشود این کار را انجام میدهند، بنابراین یافتن راههایی سالم برای کمک به کودک جهت مدیریت این رفتار و متوقف کردن این کار اهمیت زیادی دارد. این کودکان به سادگی برانگیخته شده و شروع به تحرک بیش از حد میکنند و اغلب به سختی آرام میشوند، گاهی وقفهای کوچک در این محیط محرک میتواند به آرام شدن آنها کمک کند.
کودک نوپا تمامی حسهای خود را میخواهد کشف کند، مخصوصاً حس لامسه. اما با توجه به مهارتهای حرکتی کودک که در حال رشد است و داشتن حس کنجکاوی و وسوسه شدن برای لمس کردن وسایل و همچنین ناآزموده بودن او میتواند موجب انجام کارهای خطرناک شود، بنابراین باید به آنها یاد دهید چگونه با روشی ایمن به وسایل دست بزنند.
این کودکان دوست دارند استقلال داشته باشند.
اگر کودک کوچک شما شروع به استفاده از توانایی صحبت کردن برای نه گفتن و به کار بردن مهارتهای حرکتی خود برای فرار از دست شما کرد تعجب نکنید. با وجودی که کودک نوپا میتواند وظایف زیادی را بر دوش شما بگذارد، اما دیدن رشد و بزرگ شدن آنها جالب و هیجانانگیز است.
به خاطر همهی این تکاملات، کودک نوپا نیاز به قوانین خیلی خاصی دارد. او به قانونی نیاز دارد که کمک کند استقلال داشتن را به او آموزش دهد اما در کنار آن رفتارهای مناسب اجتماعی را نیز به او یاد دهد.
روش های تربیت کودکان نوپا و چالش های متداول
کودکان نوپا گاهی برای دفاع از خود دروغ میگویند، آنها شاید متوجه نباشند که دروغ گفتهاند. وقتی از کودکان نوپا سوالی مستقیم پرسیده میشود، نه گفتن عادت رایجی در آنهاست، مثل اینکه: تو کلوچه را خوردی؟، این نه شاید واکنشی از جانب کودک به دلیل تن صدا، لحن بیان شما و یا زبان بدن شما در زمان صحبت با او وقتی اشتباهی میکند باشد.
به یاد داشته باشید کودکان نوپا توانایی حرف زدن محدودی دارند، بنابراین برای آنها سخت است بتوانند حرف خود را با کلمات توضیح دهند. به جای آن از بدن خود برای نشان دادن احساسشان استفاده میکنند، به همین دلیل است که این کودکان وقتی عصبانی یا ناراحت هستند کج خلقی و بهانهگیری میکنند.
خشونت نیز در این کودکان متداول است. کودک نوپا مهارتهای لازم برای حل مشکل در صلح و آرامش را ندارد و هنوز متوجه نیست انتخابها و رفتارهای او چگونه روی دیگران اثر میگذارد. اگر مرتباً کسی را میزنند، چیزی پرتاب میکنند یا گاز میگیرند تعجب نکنید.
قوانینی ساده در خانه مشخص کرده و کودک را مرتباً مجبور به رعایت کردن آن کنید. این کودکان نیاز به یادآوری مرتب دارند و باید بارها و بارها یک کار با آنها تمرین شود و هر بار برای مجبور کردن کودک به دنبال کردن قوانین از حرفی یکسان استفاده کنید.
روش های تربیت کودکان نوپا
با وجودی که قوانین باید متناسب با نیازهای کودک شما طراحی شوند اما این روشها میتوانند برای کودکان نوپا موثر باشند.
راهنمای فیزیکی
اینکه از آن سمت اتاق بگویید: سگ را آرام زمین بگذار، اثری چندانی در کودک ندارد. به جای آن شما باید به کودکتان با انجام دادن این کار توسط خودتان یاد دهید چگونه این کار را انجام دهد. دست خود را روی دست کودک گذاشته و سپس به آرامی سگ را روی زمین قرار دهید. بگویید: به او آرام دست بزن و خودتان همان کار را بکنید. سپس هرجا کودک با خشونت رفتار کرد، شما مجدد همان کار را تکرار کنید و در نهایت خواهید دید که او نیز دقیقا این کار را یاد میگیرد و انجام میدهد.
نشان دادن موثرتر از گفتن انجام کار به کودک است، بنابراین از راهنمای دست روی دست برای آموزش مهارتهای جدید به کودک استفاده کنید.
کودک را از آن شرایط دور کنید.
گاهی کودک آماده نیست تا کاری که شما از او میخواهید انجام دهد و تلاش برای مجبور کردن او، باعث نمیشود که کودک شما این کار را انجام دهد. اگر کودک شما نمیتواند در مغازه رفتار درستی داشته باشد باید خرید خود را زودتر تمام کنید و یا اگر به راهنماییهای شما در پارک گوش نمیدهد او را به خانه برده و روز دیگری دوباره به پارک بروید.
تشویق رفتارهای خوب کودک
تحسین کودکان نوپا برای آنها بسیار خوشایند و تاثیر گذار است. از رفتارهای خوب او تعریف کرده و با این عمل باعث شوید کودک به تکرار آن کار تشویق شود.
اینکه کودک را با تشویق کردن، به رفتارهای خوب جذب کنید، اهمیت زیادی دارد، او را برای ساکت بازی کردن، تلاش برای اینکه خودش لباس بپوشد یا جمع کردن اسباببازیها تشویق کنید. حالا او برای ادامهی این کار خوب، انگیزه داشته و میداند توجه شما با این کار او جلب خواهد شد.
روش های تربیت کودکان نوپا: نادیده گرفتن اشتباهات کوچک
کودکان نوپا اغلب به دنبال کارهایی برای جلب توجه هستند. برای مثال در زمان کج خلقی، ناله کردن و جیغ زدن کودکان، توجه زیاد نشان دادن شما در مقابل این رفتارها، میتواند موجب تقویتی مثبت در کودک و تشویق او به ادامه دادن این نوع رفتار شود.
گاهی بهترین واکنش برای رفتارهایی که جهت جلب توجه انجام میشود، فقط بیتوجهی است، به جایی دیگر نگاه کنید، نشان دهید صدای او را نمیشنوید یا با خواندن یک کتاب نشان دهید حواستان به او نیست. سپس به محض اینکه رفتار بد خود را متوقف کرد بگویید: خوب حالا آرام شدی. این یعنی آمادهای بیرون رفته و بازی کنیم.
استفاده از زمانی برای وقفه
اغلب کودکان نوپا نمیتوانند مدت زمانی را آرام روی صندلی بنشینند. آنها هنوز برای اینکه بتوانند آرام روی صندلی نشسته محدودهی صبر و تحمل کمی دارند. میتوانید از یک اتاق برای این کار استفاده کنید، اما باید مطمئن باشید شرایط در اتاق کاملا برای کودک بیخطر است، کودک را داخل اتاق فرستاده و درب را ببندید. به ازای هر سال از سن کودک یک دقیقه برای این کار کافی است. یعنی برای کودک دوساله دو دقیقه ماندن در اتاق کافی است.
روش های تربیت کودکان نوپا پیشگیری از مشکلات
کودک نوپا مخلوق کنجکاو کوچکی است که میخواهد دست بزند، پرت کند و از هر چیزی آویزان شود. منطقی نیست از او انتظار داشته باشید دست به سینه بماند. محیط را به گونهای درست کنید که کودک بتواند در جایی بیخطر بازی کرده و دست به اکتشاف بزند.
میتوانید از محافظ پریز برق استفاده کرده، لبههای تیز را پوشانده و وسایل شکستنی را از دسترس دور کنید. وقتی او بتواند در جایی بیخطر به اکتشاف دنیای اطراف خود بپردازد کمتر لازم است برای او قانون بگذارید.
یک برنامه تهیه کنید تا بتوانید برای تمام روز کودک خود ساختار و برنامهای داشته باشید.
برای او زمان چرت میانروزی، میانوعده، بازی و رفتن به رختخواب را مشخص کنید. بدن کودک وقتی به او برنامه دهید و بداند کی باید منتظر کارهای روزانه باشد مطابق با این برنامه رشد خواهد کرد.
میتوانید با دادن هشدار به کودک خود کمک کنید از یک فعالیت به فعالیت دیگری برود. به او بگویید: چند دقیقهی دیگر باید برای رفتن به حمام آماده شو. این کار کمک میکند مشکلات رفتاری در کودک بوجود آید را کاهش دهید.
برنامههای خود برای بیرون رفتن را با دقت تنظیم کنید. اگر کودک شما سیر بوده و به اندازه کافی استراحت کرده باشد، مطمئنا راحتتر میتوانید با او به خرید بروید. هر زمانی که کودک در شرایط خوبی قرار دارد و برای شما امکان پذیر است، سعی کنید او را به اجتماع ببرید.
کودکان نوپا با دیدن رفتار اطرافیان خود رفتار کردن را یاد میگیرند. رفتاری که دوست دارید از کودک خود ببینید را مدلسازی کنید. این سریعترین راه برای یاد دادن مهارتهای جدید است. برای مثال به جای اینکه بارها و بارها برای کودک تکرار کنید که باید بگوید: «لطفا یا متشکرم». خودتان با مدلسازی به کودک چگونگی استفاده از این لغات را یاد دهید. کودک وقتی رفتارهای بدی را از شما ببیند میتواند آنها را یاد بگیرد.
نکاتی برای صحبت با کودک
- از جملات کوتاه استفاده کنید؛ مانند: نزن، این کار من را اذیت میکند. با رشد لغات کودک میتوانید از جزئیات بیشتری در توضیحات خود استفاده نمایید.
- به کودک خود فقط یک توضیح کوتاه بدهید.
- شما نفسی عمیق بکشید، یک زمان وقفه به خودتان بدهید یا وقتی نیاز است تا ده بشمارید.
- تکرار زیاد اینکه کودک نباید چیزی را پرتاب کند یا اینکه برای خوردن غذا با او درگیری زیادی داشته باشید خستهکننده است.