کودکان در دوران بسیار حساسی از زندگی خود هستند؛ از این رو نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی بسیار مهم است. برای این که هر فرد بتواند با کودک خود به درستی رفتار کند، باید نحوه آموزش و تربیت آن‌ها را بداند. شما اگر بخواهید در هر زمانی با کودک خود به روش‌های مختلف رفتار کنید باعث ایجاد تناقض در او می‌شوید. تناقض در رفتار می‌تواند در آینده کودک تأثیر بسیار بدی بگذارد.
این یعنی که او می‌داند اگر دفعه بعد همین کار را انجام دهد باعث می شود که به هدف خودش برسد. در ادامه این مقاله که در وبسایت همکده به عنوان اولین و بزرگ‌ترین مرکز مشاوره تلفنی روانشناسی در ایران و ارائه‌دهنده خدمات مشاوره و روانشناسی نوشته شده است، می‌خواهیم در ارتباط با نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی صحبت کنیم.
چالش های کنترل خشم در کودکان
قبل از تربیت کودکان نوپا باید بدانید که تلاش برای کنترل خشم در بزرگسالان می‌تواند به اندازه کافی استرس‌آور باشد؛ اما تلاش برای کنار آمدن با یک کودک نوپا عصبانی می‌تواند مجموعه‌ای از چالش‌های جدید را ایجاد کند. موقعیت‌های بسیاری وجود دارد که می‌تواند کودک نوپا را عصبانی یا دچار استرس کند؛ اما درک و یا پیشگیری از آن‌ها همیشه کار ساده‌تری نیست.
برای دریافت مشاوره کودکان کلیک کنید.
اولین مرحله نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی
با این حال امید از دست نمی‌رود. یکی از اولین مراحل برخورد با یک کودک نوپا عصبانی درک برخی از اساسی‌ترین مواردی است که عصبانیت آن‌ها را به وجود می‌آورند. هنگامی که این دانش را در ذهن خود دارید، می‌توانید برای اداره و کمک به کودک نوپا عصبانی شروع به کار کنید.
چرا کودک نوپای من عصبانی است و چگونه باید او را آرام کنم؟
یکی از نکات تربیتی کودکان نوپای 1 تا 3 ساله این است که همان‌طور که تصور می‌کنید، کودکان نوپا انبوهی از رشد ذهنی را در پیش دارند. این مورد نه‌تنها بر آن چه آن‌ها را عصبانی می‌کند، بلکه بر نحوه ابراز این خشم نیز تأثیر می‌گذارد. معمولاً می‌دانید که وقتی پرخاشگری، صدمه زدن و گاز گرفتن در بین کودکان اتفاق می‌افتد، یعنی آن‌ها عصبانی هستند. طبق انجمن روانشناسی آمریکا، مواردی که معمولاً کودکان نوپا را عصبانی می‌کنند به شرح زیر هستند:
- عدم توجه اطرافیان
- مجبور شوند اسباب‌‌بازی‌ها یا دارایی‌های دیگری را که مورد علاقه آن‌ها است به اشتراک بگذارند
- مشکل در ارتباط کلامی
- خسته یا مریض بودن
- عدم درک اطرافیان
- مشکل با کنترل عاطفی
- گرسنه یا تشنگی بودن
- نیاز به تغییر پوشک
درک آن چه کودکان نوپا را عصبانی می‌کند، می‌تواند استرس زیادی را برای کسانی که مطمئن نیستند وقتی کودک نوپا جیغ می‌کشد، گریه می‌کند یا خشمگین میشود، علت چیست، به وجود آورد. در موارد خاصی که نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی را نمی‌دانید، می‌توانید به سادگی سراغ لیست بالا بروید و ببینید کدام یک از راه‌حل‌ها ابتدا کودک نوپای عصبانی را آرام می‌کند.
یکی از موضوعات رایج در میان مواردی که کودکان نوپا عصبانی می‌کنند، این است که احساس می‌کنند چیزی از دست رفته است. یکی دیگر از موضوعات تکراری عدم اطمینان کودکان نوپا در نحوه برقراری ارتباط با اطرافیان است. در چنین سنین جوانی، جیغ و گریه تنها چیزی است که می‌دانند.
نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی
درک این که علت خشم بچه‌های عصبانی چیست، مرحله شماره یک است. در حال حاضر قسمت بعدی می‌آید که با کمک تکنیک روانشناسی کنترل خشم در برابر کودکان نوپا، روشی سالم و سازنده به شما پیشنهاد می‌دهد. خوشبختانه چندین مرحله وجود دارد که می‌توانید انجام دهید.
تشویق رشد مثبت
این مراحل نه‌تنها به کودک نوپای شما کمک می‌کنند، بلکه رشد مثبت را نیز تشویق می‌کنند؛ به ویژه هم‌زمان با بزرگ شدن و پیشرفت کودک.
از رفتار خود آگاه باشید
یکی از موارد مهم در نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی، آگاهی از رفتار خودتان است. الگوی رفتاری باشید که می‌خواهید ببینید. کودکان نوپا از محیط خود و رفتارهای اطرافیان خود چیزهای زیادی می‌آموزند. کودکان بسیار جوان در این سن بسیار تأثیرپذیر هستند و چه خوب و چه بد، آنچه را که در اطراف خود می‌بینند، تقلید می‌کنند.
دوری از بزرگسالان خشمگین
این به این معنی است که اگر یک کودک نوپا به طور مداوم در معرض بزرگسالانی قرار بگیرد که هنگام ناراحتی یا نارضایتی دیگران فریاد می‌زنند، فحش می‌دهند یا در غیر این صورت آن‌ها را می‌زنند، کودک نوپا به نوعی پاسخ می‌دهد.
به همین ترتیبپ در نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی، باید او را از چنین محیطی دور نگه دارید. یک کودک نوپایی که به طور منظم در محیطی قرار دارد که خشم را به طور سازنده کنترل می‌کند، بسیار پذیراتر خواهد بود و خشم خود را از راه‌هایی که شامل جیغ و عصبانیت نمی‌شوند، کنترل می‌کند.
قوانین را تنظیم و اجرا کنید
کودکان نوپا به طور طبیعی انسان‌های کنجکاوی هستند. آن‌ها توسط اشیا و مصنوعاتی که برای آن‌ها جدید است، احاطه شده‌اند. آن‌ها می‌خواهند اکتشاف کنند و یاد بگیرند که هر دو رفتار طبیعی و سالم است. با این حال موارد خاصی وجود دارد که همیشه مناسب نیستند. شما نمی‌خواهید یک کودک نوپا نزدیک اجاق گاز داغ شود یا چاقو را به پریز برق فرو کند. اینجا است كه والدین و آموزش كودكان مناسب هستند.
توجه داشته باشید که نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی همیشه آسان نیست؛ اما وقتی قوانینی وضع و اجرا می‌شوند، هنگامی که کودک نوپا یاد گرفت که چه کاری را می‌تواند انجام دهد و چه کاری را نمی‌تواند انجام دهد، می‌توانید از بسیاری از انفجارهای عصبانیت جلوگیری کنید.
پاداش رفتار مثبت
پاداش دادن به رفتار مثبت یکی از بهترین راه‌ها برای مقابله با کودک نوپا عصبانی یا حتی جلوگیری از طغیان عصبانیت است یا حداقل تأثیر زیادی دارد. درک این نکته مهم است که کودکان نوپا به طور حتم هم رفتار مثبت و هم رفتار منفی خواهند داشت.
اینکه چه کاری را باید انجام دهد و چه کاری را نباید انجام دهد، با گذشت زمان باعث کاهش رفتار منفی میشود. نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی از طریق پاداش دادن به رفتار مثبت به این معنی نیست که کودک شما هرگز کارهایی را انجام نمی‌دهد که نباید انجام دهد.
با این حال خانواده یک بذر برای رشد سازنده و سالم می‌کارد. شما نیازی به پاداش دادن با هدیه یا آب‌نبات ندارید. پاداش می‌تواند به همین سادگی باشد: «تو با بخشیدن اسباب‌بازی‌هایت کار بزرگی کردی!» تعریف و تمجیدها را مخصوص آن چه کودک به تازگی به دست آورده است، نگه دارید.
رفتار منفی صحیح
درست مانند پاداش دادن به رفتار مثبت، اصلاح رفتار منفی نیز برای رشد و نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی ضروری است. اکنون روش‌های زیادی وجود دارد که می‌توانند کودکان نوپا را از رفتارهای نامناسب منصرف کنند. وقت استراحت و لغو امتیازات است.
با گذشت زمان کودکان یاد می گیرند چه کار کنند؟
در برخی از بهترین نمونه‌ها با گذشت زمان و ثبات در نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی، کودکان نوپا یاد می‌گیرند که چه کاری را باید انجام دهند و چه کاری را نباید انجام دهند. به علاوه آن‌ها قادر خواهند بود رفتارهای مثبت را با نتایج مثبت و رفتارهای منفی را با نتایج منفی مرتبط سازند.
موارد مهم در مورد کودکان نوپا
مطمئناً اقدامات خاصی وجود دارد که می‌توانید برای مقابله با خشم در کودکان نوپا انجام دهید. با این حال ممکن است دریابید که آموزش عمومی و فرزندپروری کودکان نوپا می‌تواند برای بهبود رفتار کلی طراحی شود. از بسیاری نظرها، این مورد می‌تواند در طولانی مدت مؤثرتر باشد. با این حال برای آموزش موثر کودکان نوپا، موارد خاصی وجود دارد که باید مراقب آن‌ها بود.
کنجکاوری مثبت
همان‌طور که قبلاً در بخش نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی گفته شد، کودکان نوپا ذاتاً در مورد محیط اطرافشان کنجکاو هستند. همیشه شرایطی وجود دارد که این اتفاق را برای آن‌ها مهم جلوه دهد؛ اما موارد دیگری نیز وجود دارد که می‌توان به کودکان نوپا گزینه‌های خاصی داد و این باید مورد تشویق قرار گیرد.
انتخاب ها برای کودکان
اجازه دادن به کودکان نوپا برای انتخاب این که کدام داستان شبانه می‌خواهند برایشان خوانده شود یا انتخاب بین دو لباس برای پوشیدن در روز به آن‌ها کمک می‌کند تا در زمان‌های خاص تصمیم بگیرند و همچنین یک فضای باز برای آن‌ها فراهم می‌کند؛ بنابراین احساس محدودیت نمی‌کنند. این مورد می‌تواند در طولانی مدت ناامیدی، عصبانیت و خشم را کاهش دهد.
اشکالی ندارد که گاهی “بله” بگویید
نکته دیگری که در مورد مسئله نحوه برخورد با یک کودک نوپا عصبانی باید به خاطر بسپارید، این است که موارد زیادی وجود دارد که در آن بله گفتن به کودک نوپای شما درست است.
مشاوره کودک همکده راه‌حل مشکلات کودک شما
ممکن است والدین زیادی با مشکلاتی از قبیل کودک نوپای عصبانی سر و کله بزنند و ندانند چطور با این مشکلات کنار بیایند. اگر شما هم چنین مکشلاتی دارید، لازم است با یک مشاوره خوب در ارتباط باشید. مشاورین همکده با سابقه درمان انواع اختلالات در کودکان، راه‌حل مناسبی برای شما هستند.
