کمتوانی ذهنی درجات مختلفی دارد و بر اساس دستهبندی DSM 5 در چهار سطح خفیف، متوسط، شدید و عمیق قرار میگیرد. در نوع خفیف، فرد رشد ذهنی و یادگیری کندتری نسبت به همسالان خود دارد؛ اما معمولاً با کمک محدود دیگران و یادگیری تدریجی مهارتها میتواند کارهای روزمره را خودش انجام دهد.
افراد با کند ذهنی متوسط نیاز به حمایت بیشتر دارند؛ اما این گروه نیز با آموزش مرحله به مرحله قادر هستند که کارهای شخصی خود را مدیریت کنند و تا حدی استقلال را تجربه کنند.
در کند ذهنیهای شدید و عمیق، محدودیتها خود را پررنگتر نشان میدهند. افراد دارای کند ذهنی شدید معمولاً رشد ذهنی بسیار آهستهای دارند و توانایی ارتباطی آنها محدود است. از این رو ممکن است توانایی واضح حرف زدن را نداشته باشند یا حتی معنای صحبت دیگران را به خوبی درک نکنند.
در عقب ماندگی ذهنی نوع عمیق که بیشتر با مشکلات یا سندرومهای مادرزادی همراه است، فرد توانایی زندگی مستقل ندارد و به مراقبت دائمی نیاز دارد. همچنین اغلب با مشکلات جسمی روبرو است و در برقراری ارتباط با دیگران ناتوانتر عمل میکند.
