تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج چیست؟ از ویژگی‌های شخصیتی می‌توان برای پیش‌بینی رفتارهای افراد در شرایط مختلف زندگی از جمله موقعیت‌های زندگی زناشویی استفاده کرد. رضایت زناشویی متأثر از عوامل مختلف، معیاری است که برای ارزیابی کیفیت روابط زوجین مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از این مطالعه، مروری بر مطالعات ایرانی در رابطه نقش ویژگی های شخصیتی و رضایت زناشویی است.
قصد ما بررسی تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج و رضایت زناشویی است. اگر در ارتباط با شرایط زندگی مشترک نیاز به مشاوره دارید، می‌توانید با متخصصان مجموعه مشاوره همکده در ارتباط باشید. مجموعه مشاوره همکده اولین و بزرگ‌ترین مرکز مشاوره در ایران و ارائه‌دهنده خدمات حضوری و مشاوره تلفنی روانشناسی است.
زمینه های بررسی تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج
بسیاری از زوج‌ها ازدواج را یک عهد مقدس می‌دانند که منجر به تشکیل خانواده میشود. ثبات ساختار خانواده به کیفیت روابط زوجین بستگی دارد. روابط زناشویی ناکارآمد یا ازدواج‌های ناموفق نه تنها سلامت روانی زوجین را تهدید می‌کنند، بلکه بقای واحد خانواده را نیز به خطر می‌اندازد.
با وجود این واقعیت که نیمی از اولین ازدواج‌ها در ایالات متحده به طلاق ختم می‌شوند، تصمیم به طلاق لزوماً به این معنا نیست که مردم نمی‌خواهند دوباره ازدواج کنند و زندگی شادی داشته باشند؛ بنابراین دو سوم زوجین در ایالات متحده در عرض 5 سال پس از طلاق، دوباره ازدواج می‌کنند.
رضایت زناشویی ناشی از رضایت جنسی و عاطفی معیاری از کیفیت روابط زوجین است که ارزیابی ذهنی آن‌ها از کیفیت رابطه‌شان را نشان می‌دهد. رضایت زناشویی یک مفهوم چند بعدی است که شامل جنبه‌های مختلف روابط زناشویی از جمله سازگاری، شادی، صداقت و تعهد میشود.
آیا رضایت زناشویی به صورت خودکار کسب می شود؟
رضایت زناشویی یک حالت روانی است که به طور خودکار به دست نمی‌آید؛ بلکه نیازمند تلاش مستمر زن و شوهر برای تحقق آن است؛ به ویژه در سال‌های اولیه ازدواج؛ زیرا در این مرحله رضایت زناشویی ناپایدار و در خطر است. یک زن و شوهر زمانی رضایت زناشویی را تجربه می‌کنند که رابطه زناشویی آن‌ها مطابق انتظاراتشان باشد. ازدواج پیوند بین دو فرد با شخصیت‌های متفاوت است.
کلاکستون اظهار می‌کند که رابطه عاشقانه طولانی مدت و ایده‌آل مستلزم آن است که افراد در ارزیابی شریک زندگی خود از ویژگی‌های بدنی فراتر رفته و ویژگی‌های شخصیتی را در نظر بگیرند. عوامل مختلف مانند وضعیت اقتصادی اجتماعی، تحصیلات، سن، قومیت، باورهای مذهبی، جذابیت جسمانی، ضریب هوش و ارزش‌ها و نگرش‌های شخصی بر رضایت زناشویی تأثیر می‌گذارند و می‌توانند سطح بالاتری از رضایت زناشویی را در زوجین پیش‌بینی کنند.
تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج
ویژگی‌های شخصیتی از جمله عوامل مؤثر بر رضایت زناشویی هستند. کارنی و همکارانش نتیجه گرفتند که شخصیت رضایت از زندگی را پیش‌بینی می‌کند. با توجه به اینکه افراد با ویژگی‌های شخصیتی متفاوتی ازدواج می‌کنند، می‌توان گفت رابطه زناشویی پیوندی بین دو شخصیت متفاوت است.
از سوی دیگر، مردم تمایل دارند ویژگی‌های رفتاری و عملکردی خود را به شریک خود تحمیل کنند؛ بنابراین شخصیت آن‌ها می‌تواند عامل استرس‌زایی در روابط زناشویی آن‌ها باشد. سال‌هاست که تعریف شخصیت برای محققان چالشی بود؛ بنابراین تعاریف متفاوتی برای این مفهوم ارائه شد. اگر چه بسیاری از ویژگی‌های شخصیتی مختلف وجود دارد، اما امروزه اکثر محققان با تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج موافق هستند.
الگوی ساختاری رضایت زناشویی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی
بر اساس این مدل، شخصیت دارای پنج بعد است: روان رنجوری، برونگرایی، گشودگی، رضایت و وظیفه‌شناسی. روان رنجوری به تمایل فرد برای تجربه احساساتی مانند اضطراب، خصومت، تکانشگری، افسردگی و عزت نفس پایین اشاره دارد. افراد برون‌گرا به احتمال زیاد مثبت اندیش، قاطع و متعهد هستند. گشودگی به ویژگی‌هایی مانند کنجکاوی، هنر دوست داشتن و خرد مرتبط است.
موافقت با ویژگی‌هایی مانند مهربانی، سخاوت، همدلی و نوع دوستی مرتبط است. تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج به این گونه است که افراد باوجدان تمایل به اعتماد و نظم و انضباط شخصی دارند و هدف خود را برای دستیابی به موفقیت نشان می‌دهند. افراد با ویژگی‌های شخصیتی متفاوت می‌توانند نگرش‌های متفاوتی نسبت به جنبه‌های مختلف رضایت زناشویی داشته باشند.
در سال‌های اخیر تعداد ازدواج‌ها در ایران به دلایل مختلف کاهش یافته و آمار طلاق به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. ویژگی‌های شخصیتی زوجین می‌تواند یکی از عوامل مرتبط با طلاق و رضایت زناشویی باشد. مطالعات ایران روی این موضوع نتایج متناقضی را گزارش کرده‌اند. برخی از مطالعات به نتایج جامعی منجر نشده‌اند و فقط رابطه یک ویژگی شخصیتی (به ویژه روان رنجوری) را با رضایت زناشویی ارزیابی کرده‌اند.
نتایج آماری تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج
بر اساس نتایج، ضرایب همبستگی زیر بین رضایت زناشویی و ویژگی‌های شخصیتی یافت شد: r = – 0.439 با روان رنجوری (با 95٪ فاصله اطمینان [CI]: 0.27-0.60)، r = 0.833 با برونگرایی (با 95٪ CI: 0.77-0.88)، r = 0.777 با باز بودن (با 95٪ CI: 0.70-0.84)، r = 0.855 با رضایت (با 95٪ CI: 0.80-0.90) و r = 0.90 با وظیفه‌شناسی (با 95٪ CI: 0.84 –0.95). شرکت‌کنندگان در مطالعات مورد بررسی به دو گروه تقسیم شدند: کارمندان دولت و عموم مردم.
یافته‌های تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج بر اساس این جمعیت‌ها و نشان داد که در هر دو گروه، بیشترین همبستگی بین رضایت زناشویی و وظیفه‌شناسی و کمترین همبستگی بین رضایت زناشویی و روان رنجوری وجود دارد.
یافته‌های بر اساس منطقه مقاله نشان داد که در همه مناطق ایران (به جز منطقه 2) بیشترین همبستگی بین رضایت زناشویی و وظیفه‌شناسی و کمترین همبستگی بین رضایت زناشویی و روان رنجوری وجود دارد. یافته‌های بر اساس مقاله نشان داد که رضایت زناشویی بیشترین ارتباط را با وظیفه‌شناسی و کمترین ارتباط را با روان رنجوری دارد.
روند تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج
مطالعه حاضر با هدف بررسی همبستگی بین رضایت زناشویی و ویژگی های شخصیتی نشان داد که رضایت زناشویی با روان رنجوری رابطه منفی دارد. این یافته با یافته‌های یک مطالعه طولی توسط Caughlin و همکاران مطابقت دارد. در یک مطالعه طولی توسط فیشر و مک نالتی با 72 زوج در اوهایو، ایالات متحده، سطوح بالای روان رنجورخوانی سطح پایین رضایت زناشویی را 1 سال بعد پیش‌بینی کرد.
افراد مبتلا به روان رنجوری عصبی اغلب احساساتی مانند اندوه، عصبانیت و نارضایتی از خود را تجربه می‌کنند. احساساتی که می‌توانند شادی کلی آن‌ها را در زندگی کاهش دهد. از آنجا که این افراد به احتمال زیاد بدخلق و تحریک‌پذیر هستند. انتظار نمی‌رود سطح بالاتری از رضایت زناشویی را تجربه کنند.
بارلدز در رابطه با تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج نشان داد که روان رنجورخوانی رضایت زناشویی را کاهش می‌دهد. در مطالعه‌ای توسط کارنی و بردبری، روان رنجوری 10 درصد از واریانس رضایت زناشویی را توضیح داد. افراد مبتلا به روان رنجورخویی شادی کمتری احساس می‌کنند، زیرا بر رویدادهای منفی زندگی تأکید بیشتری دارند.
دلایل دیگر برای سطوح پایین رضایت زناشویی در افراد مبتلا به روان رنجوری بالا عبارت‌اند از: تفسیر منفی از رویدادهای مبهم، تعاملات منفی با شریک رندگی، رفتارهای منفی بین فردی در هنگام درگیری و بیرونی شدن بیشتر پرخاشگرانه و سطح پایین رضایت جنسی.
تاثیر نگرش بر رضایت زناشویی
جدا از تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج، نگرش بر رضایت زناشویی تأثیر می‌گذارد. با توجه به اینکه نگرش به شخصیت بستگی دارد. می‌توان نتیجه گرفت که افراد با ویژگی‌های شخصیتی متفاوت، نگرش متفاوتی نسبت به ازدواج دارند. این مسئله می‌تواند بر رضایت زناشویی آن‌ها تأثیر بگذارد. در مطالعه حاضر، هدف ما بررسی رابطه بین رضایت زناشویی و ویژگی‌های شخصیتی در سالمندان ایرانی بود.
طبق مطالعه تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج، افراد مبتلا به روان رنجوری عصبی تمایل دارند که با عوامل استرس‌زای زندگی سازگاری کمتری داشته باشند و به احتمال زیاد، موقعیت‌های عادی را تهدیدآمیز یا ناامیدی‌های کوچک را ناامیدی شدید تعبیر می‌کنند.
رضایت از زندگی فراز و نشیب‌های زیادی دارد که مستلزم صبر و بخشش هر دو طرف است؛ اما افراد مبتلا به روان رنجورخویی تمایل دارند در مواجهه با این مشکلات، دچار استرس و بدخلقی شوند؛ بنابراین نه تنها روابط زناشویی، بلکه زندگی اجتماعی و حرفه‌ای آن‌ها را نیز به خطر می‌اندازد. اثرات منفی روان رنجوری بر رضایت زناشویی ممکن است از طریق ایجاد اضطراب، تنش، ترحم، خصومت، جستجوی نادرست، تکانشگری، افسرگی و عزت نفس پایین باشند.
ویژگی‌های شخصیتی مانند بی‌ثباتی عاطفی و روان رنجورخویی ممکن است زوجین را در حالت آسیب‌پذیری مداوم نگه دارد و بر نحوه سازگاری آن‌ها با عوامل استرس‌زای زندگی، تأثیر بگذارد. یک مطالعه طولی 13 ساله در بین زوج‌ها نشان داد که تعامل منفی زناشویی ناشی از روان رنجوری زیاد است. به عبارت دیگر، مشخص شد که افراد مبتلا به روان رنجوری عصبی تمایل به رفتار منفی نسبت به شرکای خود دارند که به نوبه خود، رضایت زناشویی را در هر دو طرف کاهش می‌دهد.
تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج و وظیفه شناسی
در مطالعه حاضر، همبستگی قوی بین رضایت زناشویی و وظیفه‌شناسی وجود دارد که با یافته‌های Claxton و همکاران سازگار است. با توجه به اینکه افراد وظیفه‌شناس، نظم و انضباط دارند و اصولگرا و قادر به مدیریت مؤثر مسائل مربوط به روابط هستند، انتظار می‌رود سطح بالایی از رضایت زناشویی را تجربه کنند.
انگل و همکاران (2002) دریافتند که وظیفه‌شناسی بهترین پیش‌بینی‌کننده صمیمیت و تعهد زوجین در مردان است. آن‌ها معتقد بودند که افراد وظیفه‌شناسی در روابط خود صمیمیت بیشتری نشان می‌دهند؛ بنابراین آن‌ها بیشتر قادر به ایجاد روابط موفق هستند.
شیوتا و همکارانش در تحقیقی در مورد تاثیر ویژگی های شخصیتی روی ازدواج که روی زوج‌های 40 تا 70 ساله که بیش از 15 سال ازدواج کرده بودند، انجام شد، دریافتند رضایت زناشویی با برونگرایی و وظیفه‌شناسی همبستگی قوی دارد.
همکده، ضامن پایداری روابط شما
ازدواج از مهم‌ترین تصمیمات زندگی است و قبل از تصمیم‌گیری، باید ویژگی‌های شخصیتی طرف مقابل خود را بشناسید. با توجه به اینکه ویژگی‌های شخصیتی پایداری رابطه را پیش‌بینی می‌کنند، نیاز است یک روش دقیق برای بررسی آن‌ها بلد باشید. به همین جهت مشاوره ارزدواج همکده می‌تواند با به‌کارگیری بهترین روش‌ها، شما را تا حد زیادی با فرد مقابلتان آشنا کند.
