اختلال سلفیتیس
اگر فکر می کنید کسانی که بی وقفه از خود عکس‌های سلفی در رسانه‌های اجتماعی می‌گذارند کار بیهوده‌ای کرده و از خود راضی هستند حق با شماست. شاید بتوانید خودتان نیز درباره‌ی این کار ایده‌هایی داشته باشید. اختلال سلفیتیس اصطلاحی است که عادت یک نفر برای گرفتن عکس‌های زیاد و گذاشتن آن در اینستاگرام، فیس بوک، اسنپ چت و دیگر سایت‌های رسانه‌های اجتماعی را توصیف می‌کند. امروزه اغلب افراد از دیدن اینکه سلبریتی های مشهور عکس‌های زیادی از زندگی، عشق و ظاهر جذاب و پر زرق‌وبرق خودشان پخش می‌کنند تعجب نمی‌کنند. اما افراد عادی چطور؟
روان شناسان می‌گویند سلفیتیس یک وضعیت روحی خاص است.
کسانی که فکر می‌کنند باید بی‌وقفه عکس‌هایی از خودشان در رسانه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارند شاید نیاز به کمک داشته باشند. امروزه تأیید شده است که سلفیتیس در واقعیت وجود دارد. حتی معیاری برای سنجش رفتار سلفیتیس هر فرد وجود دارد تا برای ارزیابی شدت آن استفاده شود. پروفسوری از دپارتمان روان‌شناسی ناتینگهام می‌گوید: سال‌ها قبل، داستانی در رسانه‌های اجتماعی شروع شد که ادعا می‌کرد شرایط یک فرد سلفیتیس باید به عنوان یک اختلال روحی طبقه‌بندی شود.
به نظر می‌رسید این دسته‌بندی واقعیتی نداشته باشد. اما نه اینکه خود شرایط سلفیتیس وجود ندارد. حالا ثابت شده است این وضعیت وجود داشته و اولین سنجش ارزیابی رفتار سلفیتیس برای ارزیابی شرایط بیمار ساخته شده است.
در سال 2013 لغت اختلال سلفیتیس وارد دیکشنری آکسفورد شد و به نظر می‌رسید این کلمه می‌خواهد ماندگار شود. البته برای قرن‌هاست که انسان از خودش عکس گرفته یا پرتره می‌کشد. اما در زندگی امروزی این سلفی‌های سریع بخشی همیشه حاضر شده‌اند. اما چه زمانی عکس می‌تواند نشانه‌ی یک علاقه‌مندی بیش‌ازحد باشد؟ اگر مرتباً از خودتان عکس می‌گیرید و آن‌ها را نگاه می‌کنید شاید شما هم گرفتار سلفیتیس هستید.
محققی در این زمینه می‌گوید: اغلب کسانی که این شرایط را دارند از کمبود اعتمادبه‌نفس رنج می‌برند. به دنبال راهی برای تطابق خود با اطرافیان هستند و شاید نشانه‌هایی شبیه به سایر رفتارهای اعتیادآور داشته باشند.
امروزه وجود این شرایط تأیید شده است و امید می‌رود با تحقیقات بیشتر بتوانند درک بیشتری از چگونگی و علت سلفیتیس در افرادی که دچار این اختلال رفتاری هستند پیدا کنند. باید فهمید برای کمک به کسانی که تحت تأثیر این اختلال قرار دارند چه کار می‌توان کرد.
سطوح اختلال سلفیتیس
- مرزی: گرفتن حداقل سه عکس از خودتان در روز بدون اینکه آن‌ها را در رسانه‌های اجتماعی بگذارید.
- متوسط: گرفتن حداقل سه عکس در روز از خودتان و گذاشتن همه در رسانه‌های اجتماعی.
- شدید: میل غیرقابل‌کنترل به گرفتن عکس از خودتان در هر ساعت و پست کردن عکس‌ها در رسانه‌های اجتماعی برای بیشتر از شش بار در روز.
در معیار ارزیابی این رفتار شما کجا هستید؟
فاکتور 1: پیشرفت محیطی
- گرفتن سلفی حس خوبی به من می‌دهد تا بیشتر از محیط اطراف لذت ببرم.
- می‌توانم با سلفی خودم را بهتر در دنیای اطراف توصیف کنم.
- گرفتن سلفی خاطرات بهتری از آن شرایط و تجربه برای من می‌سازد.
- من برای مرور خاطرات در آینده سلفی می‌گیرم.
فاکتور 2: رقابت اجتماعی
- اشتراک‌گذاری سلفی‌ها باعث رقابتی سالم با دوستان و همکاران می‌شود.
- گرفتن سلفی‌های متفاوت وجهه‌ی اجتماعی من را بهتر می کند.
- من برای گرفتن لایک و کامنت های بیشتر سلفی می گیرم.
- من از ابزارهای ویرایش عکس برای بهتر دیده شدن سلفی‌های خود استفاده می کنم.
فاکتور 3: به دنبال جلب توجه
- من با اشتراک گذاری سلفی‌های خود توجه افراد زیادی را جلب می کنم.
- با گذاشتن سلفی ها احساس شهرت بیشتری دارم.
- با گذاشتن سلفی ها انتظار دارم دوستانم من را تحسین کنند.
فاکتور 4: تغییر روحیه اختلال سلفیتیس
- می‌توانم استرس خود را کم کنم.
- گرفتن سلفی بیشتر، وضعیت روحی مرا خوب کرده و حس شادی بیشتری دارم.
- گرفتن سلفی وضعیت روحی من را بهبود می‌بخشد.
فاکتور 5: اعتماد به نفس
با گرفتن سلفی احساس اعتمادبه‌نفس می کنم.
وقتی سلفی می‌گیرم حس مثبت‌تری به خودم دارم.
برای بالا بردن اعتماد به نفسم سلفی گرفته و هرازگاهی به آن‌ها نگاه می کنم.
فاکتور6: سازگاری ذهنی
- با گرفتن سلفی و گذاشتن آن در رسانه‌های اجتماعی در بین گروه بیشتر قابل قبول هستم.
- با پست کردن سلفی عضوی قوی از گروه می‌شوم.
- وقتی سلفی نمی‌گیرم حس می‌کنم از گروه دور شده‌ام.
آیا شما از سلفیتیس رنج می‌برید؟ به این‌ها از یک (کاملاً مخالف ) تا 5 (کاملاً موافق) به خودتان امتیاز دهید و بعد آن‌ها را جمع کنید. هرچه عدد بالاتر باشد احتمال رنج بردن شما از سلفیتیس بیشتراست.
آیا شما سلفیتیس دارید؟
به سؤال‌های زیر عددی بین یک تا پنج بدهید، پنج برای کاملاً موافق و یک برای کاملاً مخالف است. سپس امتیازها را با هم جمع کنید.
هرچه عدد شما بالاتر باشد ( بالاترین آن 200 است ) احتمال بیشتری به سلفیتیس دچار هستید.
- شرایط روانی من بهتر می شود.
- احساس اعتمادبه‌نفس می‌کنم.
- می‌خواهم دوستانم مرا تحسین کنند.
- عضوی قوی از گروه خودمان می شوم.
- احساس شهرت بیشتری خواهم داشت.
- با نگاه به آن‌ها اعتمادبه‌نفسم بالا می رود.
- برای ثبت خاطرات در آینده سلفی می‌گیرم.
- خاطرات بهتری از این شرایط خواهم داشت.
- می‌توانم خود را در محیط بهتر توصیف کنم.
- نسبت به خودم حس مثبت‌تری خواهم داشت.
- برای گرفتن لایک و کامنت بیشتر تلاش می‌کنم.
- گرفتن سلفی باعث می‌شود بهتر از محیط لذت ببرم.
- وقتی سلفی نمی‌گیرم حس می‌کنم از گروه دور شده‌ام.
- با اشتراک‌گذاری سلفی ها توجه زیادی به من جلب خواهد شد.
- گرفتن سلفی‌های مختلف به وضعیت اجتماعی من کمک می‌کند.
- وضعیت روانی مرا بهبود بخشیده و احساس شادی بیشتری دارم.
- از ابزارهای ویرایش عکس برای بهتر دیده شدن سلفی‌ها استفاده می‌کنم.
- اشتراک‌گذاری سلفی‌ها رقابتی سالم بین دوستان و همکاران ایجاد می کند.
- با گرفتن سلفی و اشتراک‌گذاری آن در بین گروه خود بهتر پذیرفته خواهم شد.
البته چیزهای بدتری از گرفتن عکس‌های زیاد وجود دارد.
اگر این‌ها عکس‌های ایمن و سالمی باشند. مانند بسیاری از فعالیت‌های دیگر سلفی گرفتن نیز می‌تواند از عادتی سالم تا ناسالم متغیر باشد. اگر سلفی درست گرفته شود می‌تواند راهی برای توصیف خودتان، ارتباط با دیگران و تعامل با محیط اطراف باشد. همچنین می‌تواند بخشی از کار شما شود. اگر سلفی‌های سالم می‌گیرید ایرادی ندارد. اما از طرف دیگر اگر برای گرفتن سلفی شما خودتان را در شرایط خطرناکی می‌گذارید ارزشش را ندارد.
در نهایت می‌توان گفت یک فعالیت تا زمانی که شروع به آسیب زدن به شما یا دیگران نکرده یا باعث نشود مشکلات جدی دیگر پوشیده شوند مشکل نیست. اگر دوست دارید بدانید آیا سلفی گرفتن شما مشکل‌ساز است یا نه از خودتان بپرسید چرا سلفی می‌گیرید و چه ریسک‌هایی در این زمینه انجام می‌دهید. بسیاری از افراد نمی‌توانند سلفی ناسالم را از سالم تمایز دهند. سه یا حتی شش سلفی در روز اگر بدون تداخل با روابط، مدرسه، کار یا دیگر لازمه‌های زندگی باشد اشکالی ندارد. در مقابل اصرار بر گرفتن یک سلفی تکی در روز می‌تواند مشکل‌ساز شود، خصوصاً اگر شریک رابطه‌ی شما از آن بی‌اطلاع است.
اگر نگران هستید که شما یا شخصی که می‌شناسید از سلفیتیس رنج می‌برد یا تنها می‌خواهید کمی بیشتر از این شرایط بدانید این‌ها پنج چیزی هستند که باید اطلاع داشته باشید:
1 – سه سلفی در روز اختلال سلفیتیس مرزی است.
در طول روز اغلب چه تعداد سلفی می‌گیرید؟
بر اساس معیارهای ارائه شده اگر هر روز حداقل سه سلفی می‌گیرید شما در حد مرزی سلفیتیس هستید. اگر شما شروع به پست کردن سلفی‌ها برای دیدن دیگران بکنید این شرایط بدتر می‌شود.
یک وضعیت شدید می‌تواند کسی باشد که تمام روز سلفی گرفته و حداقل روزانه شش عکس در رسانه‌های اجتماعی پست می‌کند.
2 – سلفیتیس در کنار گرفتن سلفی چه لازمه های دیگری دارد؟
کسانی که از این شرایط رنج می‌برند اغلب و اصلاً عجیب نیست که به دنبال توجه دیگران هستند.
آن ها کمبود اعتمادبه‌نفس دارند و می خواهند جایگاه اجتماعی خود را با پست کردن آنلاین عکس‌ها برای دیگران بالا ببرند.
داشتن این فاکتورها باعث می شود روان شناسان به دنبال یافتنن نشانه های اختلالات دیگر نیز در فرد باشند. آن‌ها می‌گویند اینکه بخواهید تمامی رفتارهای پیچیده ی بشر را با یک کلمه نام گذاری کنید کار دشواری است. این کار خطراتی نیز دارد. شما ممکن است به چیزی حقیقت دهید درحالی‌که اصلاً واقعیت ندارد.
3 – این ارزیابی چگونه عمل می کند؟
تیم محققان از بیست جمله برای آنالیز کسانی که شاید از سلفیتیس رنج ببرند استفاده می‌کنند. از آن‌ها خواسته می شود بر اساس میزان موافقت خود با این جمله به آن امتیاز دهند و اجازه می دهد روان شناس شدت مشکل را ارزیابی کند.
برخی جملات این‌ها هستند : ” وقتی سلفی نمی گیرم حس می کنم از گروه دور شده‌ام ” و ” با پست کردن سلفی ها در رسانه‌های اجتماعی احساس شهرت بیشتری دارم “.
4 – درمان های مناسب اختلال سلفیتیس هنوز نیاز به بررسی بیشتر دارند.
محقق روان شناس از دپارتمان روان شناسی ناتینگهام توضیح می‌دهد ارزیابی اختلال انجام شده است اما تحقیقات بیشتر می‌تواند بهترین درمان را کشف کند.
اغلب کسانی که از کمبود اعتماد به نفس رنج می برند و به دنبال تطابق خود با اطرافیان هستند این شرایط را دارند و شاید نشانه هایی شبیه به دیگر رفتارهای اعتیادآور داشته باشند.
امروزه وجود این شرایط اثبات شده است اما امید می‌رود تحقیقات بیشتر بتواند چگونگی و علت ایجاد این رفتار در افراد را فهمیده و نشان دهد برای کمک به کسانی که از سلفیتیس رنج می‌برند چه راهکارهایی وجود دارد.
البته یک درمان واضح این است که تنها موبایل‌های خود را برای لحظه‌ای کنار گذاشته و جهان واقعی را تجربه کنید.
5 – شاید این شرایط کشنده باشد.
مسلماً بسیاری از خوانندگان با دیدن این خبر چشم هایشان گرد می‌شود اما بیش از سی نفر در سال 2017 برای گرفتن سلفی مردند.
برخی از این سلفی گیرندگان با قطار تصادف کردند.برخی دیگر از بلندی افتادند یا غرق شدند. حداقل یک نفر نیز وجود داشته که توسط فیل‌ها له شده بود.
هیچ‌کدام از این افراد قبل از مردن تشخیص سلفیتیس نداشته‌اند. بنابراین مشخص نیست حتماً از این مشکل رنج می‌بردند. اما چیزی که مشخص است اینکه سلفی‌های سخت می‌توانند برای سلامت روانی و فیزیکی فرد خطرساز باشند.
درمان هایی برای اعتیاد به سلفی و اختلال سلفیتیس
رفتارشناختی مهم‌ترین درمان برای اختلال سلفیتیس است.
باید لزوماً درک کنید که میل به این رفتار اعتیادآور باعث می‌شود فرد خود را در موضع قدرت ببیند. بنابراین باید به او جایگزین‌هایی پیشنهاد شود تا بتواند ارزش خود را درک کند. مشاوره می‌تواند برای تحت تأثیر قرار دادن اعتمادبه‌نفس او مؤثر باشد.
باید جلسات جایی باشند که افراد:
- بتوانند ارزش خود را با کمک کردن به کسانی که کارهای کمتری انجام داده‌اند متوجه شوند.
- حقیقت صمیمیت و روابط با ارزش را به وسیله‌ی ارتباط قوی و واقعی با افراد دیگر متوجه شوند.
درمان اعتیاد سلفیتیس با منع کردن فرد از گرفتن سلفی نیست زیرا به‌جای چیزهایی که باید برای پر کردن این تمایل بیهوده استفاده شوند با راه‌های غیرممکن فضایی خالی می‌گذارید.
جلوگیری از اعتیاد اختلال سلفیتیس
سلفیتیس اعتیادی جدید در دیکشنری اعتیادهاست، ازاین‌رو هنوز در حال تحقیق بوده و داروها و درمان‌هایی برای آن داده نشده است. بنابراین بهترین راه برای مبارزه با این اعتیاد این است که قبل از بلند شدن این عنکبوت شیطانی آن را تحت کنترل خود درآورید. پیشگیری بهترین درمان است.
این ها می‌توانند تکنیک هایی برای پیشگیری باشند:
- شرکت در فعالیت‌های گروهی و این حس که باهم بودن باید بتواند ارزش فردی شما را بالا ببرد.
- مشاوره ای درست باید انجام شود تا زندگی فرد شاد باشد. درنتیجه با پر کردن تمامی حفره‌های زندگی فرد، نیاز به سلفی گرفتن زیاد از بین می‌رود
- کنترل درست فعالیت‌های تلفن همراه کودکان توسط والدین