بی حسی ناشی از اضطراب

بی حسی ناشی از اضطراب می تواند برای برخی افراد نگران کننده باشد. اما بی حسی و گزگز ناشی از استرس و اضطراب می تواند عوارضی داشته باشد. انواع شرایط اضطراب آور، چه اختلال هراس، فوبیا یا اضطراب عمومی، شامل علائم مختلف زیادی هستند و حتی ممکن است در برخی شرایط هم منجر به بروز علائم جسمی نیز شوند. علائم ناشی از اضطراب می‌تواند شامل نگرانی‌های فیزیکی مانند تنش عضلانی، ناراحتی معده، لرز و سردرد همراه با پریشانی عاطفی مانند نشخوار فکری، نگرانی و افکار مسابقه‌ای باشد.

ممکن است که هنگام بروز اضطراب و استرس متوجه بروز بی حسی و گزگز در قسمت‌های مختلف بدنتان شوید. این شرایط، به همراه اضطراب، می‌تواند به یک شرایط بسیار نامطلوب تبدیل شود. خوشبختانه، بی حسی ناشی از اضطراب زیاد هم نگران کننده نیست. به غیر از اضطراب، سایر علل شایع بی حسی، عبارت‌اند از:

• بثورات
• نیش حشرات
• مصرف الکل
• کمبود ویتامین B-12، پتاسیم، کلسیم یا سدیم
• عوارض ناشی از مصرف برخی از داروها
• نشستن یا ایستادن در یک حالت برای مدت طولانی

اما در هر صورت ممکن است استرس و اضطراب منجر به بی حسی در قسمت های مختلف بدن شود. برهمین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله از همکده بی حسی ناشی از اضطراب را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.

بی حسی ناشی از اضطراب چگونه است؟

افراد مختلف ممکن است بی حسی ناشی از اضطراب را به شیوه‌های مختلفی تجربه کنند. برخی از افراد هم احتمال دارد که احساس سوزن سوزن شدن داشته باشند. همچنین شاید وقتی قسمتی از بدن «به خواب می‌رود» احساس خارش داشته باشید‌. علاوه براین، این شرایط می‌تواند باعث از دست دادن کامل حس در یک از بدن شود. همچنین ممکن است متوجه احساسات دیگری، مانند موارد زیر، شوید:

• گزگز
• احساس سوزش خفیف

در حالی که بی حسی می‌تواند تقریباً هر قسمتی از بدن فرد را تحت تأثیر قرار دهد، با این حال بی حسی ناشی از اضطراب در اغلب موارد پاها، بازوها، دست‌ها و پاهای فرد را درگیر می‌کند. با این حال، احساس بی حسی لزوماً در کل قسمت‌های بدن ایجاد نمی‌شود. برای مثال، ممکن است فقط در نوک انگشتان دست یا انگشتان پا متوجه بی حسی شوید.

علاوه براین بی حسی ناشی از اضطراب و استرس می‌تواند در امتداد پوست سر یا پشت گردن نیز ظاهر شود. برخی از افراد نیز ممکن است در صورت خود احساس بی حسی داشته باشند. برخی از افراد حتی در نوک زبان خود نیز احساس سوزن سوزن شدن و بی حسی پیدا می‌کنند. در نهایت، بی حسی ناشی از استرس می تواند در یک یا هر دو طرف بدن شما بروز یابد و لزوماً از الگوی خاصی پیروی نکند.

چرا اضطراب باعث بی حسی می شود؟

بی حسی ناشی از اضطراب به دو علت اصلی رخ می‌دهد. این موارد، عبارت‌اند از:

پاسخ جنگ یا گریز

اضطراب زمانی تجربه می‌شود که احساس خطر یا استرس داشته باشید. برای مقابله با این تهدید احساس شده، بدن شما به کمک مکانیسمی که به عنوان پاسخ جنگ یا گریز شناخته می‌شود، به شرایط پاسخ می‌دهد. سپس مغز شما بلافاصله شروع به ارسال سیگنال‌هایی به بدن ارسال و آن را برای رویارویی با تهدید یا فرار آماده می‌کند.

یکی از بخش‌های مهم فرآیند آماده‌ سازی برای جنگ یا گریز، افزایش جریان خون به عضلات و اندام‌های مهم یا نواحی از بدن است که بیشترین نقش را برای مبارزه یا فرار بر عهده دارند. خون از اندام‌ها یا قسمت‌هایی از بدن که برای فرآیند جنگ یا گریز ضروری نیستند، تامین می‌شود. کاهش خون دست‌ها و پاها می‌تواند باعث بی حسی موقت شود.

هایپرونتیلاسیون

اگر بارها اضطراب را تجربه کرده‌اید، حتما درباره تاثیر آن بر تنفس نیز اطلاعاتی دارید. در شرایطی که خیلی مضطرب هستید، ممکن است متوجه شوید که سریع یا نامنظم نفس می‌کشید. اگرچه این وضعیت ممکن است خیلی طول نکشد، اما همچنان می‌تواند میزان دی اکسید کربن خون شما را کاهش دهد.

در پاسخ به این شرایط، رگ‌های خونی شما شروع به منقبض شدن می‌کنند و بدن شما جریان خون قسمت‌های غیر ضروری بدن، مانند اندام‌های انتهایی را قطع می‌کند تا خون بیشتر به بخش‌ها و اندام‌های مهم بدن جریان پیدا کند. وقتی که خون از انگشتان دست، انگشتان پا و صورت دور می‌شود، در این نواحی ممکن است احساس بی حسی یا گزگز داشته باشید.

اگر هیپرونتیلاسیون ادامه یابد، از دست دادن جریان خون مغز می‌تواند باعث ایجاد بی‌ حسی شدیدتر در اندام‌ها و در نهایت از دست دادن هوشیاری شود. علاوه براین شایان ذکر است که اضطراب می‌تواند در اغلب موارد حساسیت به واکنش‌های فیزیکی و عاطفی را افزایش دهد.

برخی از افراد مبتلا به اضطراب، به‌ ویژه اضطراب مرتبط با بیماری های زمینه ای، ممکن است متوجه بی‌ حسی و سوزن سوزن شدن شوند که به خاطر عللی کاملاً معمولی مانند نشستن بیش از حد طولانی اتفاق می‌افتند، با این حال ممکن است این شرایط را وضعیتی جدی بدانند.

پاسخ بی حسی و گزگز شدن در برابر استرس و اضطراب بسیار شایع است، با این حال می‌تواند شما را بترساند و اضطراب شما را افزایش دهد.

بی حسی و گزگز ناشی از اضطراب را چگونه درمان کنیم؟

اگر گاهی اوقات اضطراب شما به صورت بی حسی ظاهر می‌شود، ممکن است که بتوانید به کمک چند روش آرامش خود را افزایش دهید. برای مدیریت بی حسی ناشی از اضطراب می‌توانید موارد زیر را امتحان کنید:

حرکت کنید.

زمانی که به طور ناگهانی مضطرب می‌شوید، شاید بتوانید با بلند شدن از جای خود و حرکت کردن، اندکی آرامش خود را افزایش دهید. حرکت دادن بدن می‌تواند به دور کردن توجه شما از علت اضطراب کمک کند. اما حرکت می‌تواند باعث جریان یافتن خون شود و به تنفس شما نیز کمک کند تا به حالت عادی بازگردید. نیاز نیست که یک تمرین شدید را انجام دهید. با این حال می‌توانید موارد زیر را امتحان کنید:

• دویدن سبک
• پیاده روی سریع
• انجام چند کشش ساده
• دویدن به صورت در جا
• رقصیدن با آهنگ مورد علاقه خود

در هنگام بروز بی حسی ناشی از استرس و اضطراب شاید کمی تحرک برای شما مفید باشد.

تمرینات تنفسی را امتحان کنید.

تنفس شکمی (دیافراگمی) و انواع دیگر تنفس‌های عمیق به بسیاری از افراد کمک می‌کند تا اضطراب و استرس خود را در لحظه مدیریت کنند. علاوه براین تنفس عمیق می‌تواند به رفع بی‌ حسی کمک کند. زیرا این عوارض اغلب در شرایطی اتفاق می‌افتند که در تنفس مشکل دارید.

یک کار آرامش بخش انجام دهید.

اگر کاری را انجام می‌دهید که شما را مضطرب می‌کند، سعی کنید حواس خود را با یک فعالیت آرام بخش و لذت‌ بخش پرت کنید. این کار می‌تواند به دور کردن ذهن شما از هر چیزی که باعث مضطرب شدن شما می‌شود، کمک کند.

در صورتی که احساس می‌کنید نمی‌توانید از عامل اضطراب دور شوید، به خاطر داشته باشید که حتی یک استراحت سریع 10 یا 15 دقیقه‌ای نیز می‌تواند به شما در به دست آوردن آرامش کمک کند. پس از مدتی وقتی احساس کردید که توانایی انجام کار قبلی را دارید، دوباره مشغول شوید. به عنوان مثال، می‌توانید این فعالیت‌های آرام بخش را امتحان کنید:

• گوش دادن به موسیقی آرامش بخش
• مدت زمانی را در طبیعت بگذرانید.
• با یکی از دوستان یا عزیزانتان تماس بگیرید.
• یک ویدیوی خنده دار یا آرامش بخش تماشا کنید.
• یک فنجان چای یا نوشیدنی مورد علاقه خود را میل کنید.

اگر اضطراب شما رفع شود، احتمالا بی حسی نیز برطرف می‌شود.

سعی کنید نگران نباشید.

این کار به ظاهر آسان به نظر می‌رسد. نگرانی در مورد بی حسی ناشی از اضطراب گاهی اوقات می‌تواند وضعیت را بدتر کند. اگر در اغلب موارد بی ‌حسی را همراه با اضطراب تجربه می‌کنید (سپس بیشتر از قبل درباره آن نگران می‌شوید)، سعی کنید احساسات خود را کنترل کنید.

شاید در حال حاضر کمی احساس اضطراب می‌کنید. یک تمرین مناسب را امتحان کنید یا راهبردهای مقابله‌ای دیگر را انجام دهید، اما به بی حسی توجه کنید. چه حسی دارد؟ بی حسی در کجا رخ داده است؟ هنگامی که کمی احساس آرامش کردید، توجه داشته باشید که آیا بی حسی نیز از بین رفته است یا خیر. اگر بی حسی را فقط همراه با اضطراب تجربه می‌کنید، احتمالاً نیازی به نگرانی نیست.

با یک روانشناس مشورت کنید.

اینگونه نیست که بروز بی‌ حسی در تمامی موارد نشان‌دهنده یک نگرانی جدی در مورد سلامتی باشد‌. اما در برخی موارد، می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل دیگر باشد. بهتر است در صورت تجربه موارد زیر، با یک پزشک متخصص درباره وضعیت سلامتی خود مشورت کنید:

• تجربه بی حسی مزمن
• تشدید بی حسی با گذشت زمان
• بروز بی حسی در اثر انجام یک کار خاص
• عدم وجود علتی روشن برای بروز بی حسی

در صورتی که بی حسی به صورت ناگهانی رخ داده است، پس از ضربه به سر ایجاد شده است یا اینکه یک بخش بزرگ از بدن را (مانند تمام انگشتان دست و پا) درگیر خود کرده است، بهتر است که هر چه سریع تر با یک پزشک متخصص درباره وضعیت سلامتی خود مشورت کنید.

علاوه براین اگر بی حسی ناشی از اضطراب شما به همراه موارد زیر بروز پیدا کرد، بهتر است که به دنبال کمک پزشکی باشید:

• سرگیجه
• سرگردانی
• ضعف عضلانی
• سر درد ناگهانی و شدید
• مشکل در صحبت کردن

در این مورد یک نکته مهم وجود دارد که باید آن را در نظر داشته باشید. بهترین راه برای تسکین بی حسی ناشی از اضطراب، پرداختن به درمان علت خود اضطراب است. در حالی که راهبردهای مقابله با اضطراب می‌توانند کمک زیادی به شما کنند، اگر با اضطراب شدید و مزمن رو به رو هستید، شاید بتوانید با کمک یک درمانگر مشکل خود را بهبود ببخشید.

درمان اضطراب می‌تواند به شما کمک کند تا علل اصلی بروز اضطراب را بررسی و آن را درمان کنید. این مسئله می‌تواند منجر به بهبود همه علائم شما شود. اگر متوجه شدید که علائم اضطراب شما بر روی روابط، سلامت جسمی یا کیفیت زندگی شما تأثیر گذاشته است، بهتر است که هر چه سریع تر با یک روانشناس یا روانپزشک با تجربه از همکده مشورت کنید‌.

سخن آخر

تجربه بی حسی پس از بروز اضطراب و استرس، چندان غیر شایع یا غیر معمول نیست، بنابراین با وجود این که احساس سوزن سوزن شدن می تواند بسیار ناراحت کننده باشد، با این حال نیازی به نگرانی نیست. اگر بی‌ حسی شما مدام عود می‌کند یا به همراه علائم فیزیکی دیگری اتفاق می‌افتد، احتمالاً نیاز باشد که به دنبال کمک پزشکی باشید. اگر بی حسی ناشی از اضطراب باشد، شاید بتوان با رفع علت استرس، از بروز این عوارض پیشگیری کرد.