تاثیر خواب بر سلامت روان
سلامت روان به طور کلی به معنای نحوه تفکر ، احساس و عملکرد افراد در روند هایی مثل عوامل عاطفی ، روانی و اجتماعی است. سلامت روان در تمامی مراحل زندگی از کودکی تا بزرگسالی دارای اهمیت بسیار بالایی است و همچنین به تعیین نحوه کنترل استرس و ارتباط با دیگران نیز کمک می کند. برای بهبود سلامت روان و بررسی تاثیر خواب بر سلامت روان می توانید از مشاوره تلفنی روان شناسی استفاده نمایید . شما می توانید به صورت حضوری به اولین و بزرگ ترین مرکز روانشناسی، مرکز همکده با حضور بهترین متخصصان مراجعه نمایید.
خواب و به طور کلی خوابیدن یک حالت ذهنی طبیعی است که با تغییر هوشیاری و فعالیت حسی همراه است و باعث کاهش فعالیت عضلانی و همچنین مهار تقریبی تمام عضلات می شود. ما در ادامه به تاثیرات خواب در سلامت روان می پردازیم.
کمبود خواب و تاثیر خواب بر سلامت روان
خواب وسلامت روان ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند به طوری که هر یک مکمل دیگری است. اکثر کسانی که دچار کم خوابی و یا بی خوابی هستند دچار مشکلات روانی و یا سایر اختلالات خواب می شوند. این نکته را باید در نظر داشت که بی خوابی یکی از رایج ترین مشکلات در سراسر جهان است. طبق تخمین ها، دانشمندان معتقدند که تقریبا ۳۳ درصد از جمعیت جهان را اختلال بی خوابی تحت تاثیر قرار داده اشت.
مردم آمریکا بر طبق تحقیقات انجام شده بسیار دچار کم خوابی هستند به طوری که ۵۰ تا ۸۰ درصد افراد دارای مشکلات خواب مزمن هستند. علاوه بر این ۱۰ تا ۱۸ درصد از بزرگسالان کل جمعیت آمریکا دارای مشکلات خواب می باشند. این مسئله به ویژه در بیمارانی که مبتلا به افسردگی ،اضطراب ، اختلال دو قطبی و اختلال بیش فعالی هستند شایع تر است.
در قدیم هم پزشکان بالینی معتقد بودند که یکی از عوامل اختلالات روانپزشکی و سلامت روان همین موضوع بی خوابی است. طبق تحقیقات انجام شده مشکلات خواب ممکن است خطر ابتلا به برخی اختلالات روانپزشکی را افزایش دهد و به طور مستقیم در ایجاد آن سهیم باشد.
دانشمندان در سرتاسر دنیا در تلاشند تا تمامی مکانیزم های کمبود خواب را از بین ببرند. آن ها همچنین کشف کرده اند که اختلال در خواب که بر روی سطح انتقال دهنده های عصبی و هورمون های استرس تاثیر می گذارد باعث می شود مغز دچار مشکل شود. در نهایت تفکر و تنظیم عاطفی را هم مختل می کند. پس بی خوابی می تواند اختلالات روانپزشکی را تقویت و سلامت روان افراد را دچار مشکل کند.
تاثیرات روان شناختی کمبود خواب
در بین ۷۰ نوع اختلال خوابی که توسط دانشمندان مختلف کشف شده است شایع ترین آن ها را می توان مشکل در خواب رفتن، خواب ماندن ، اختلال تنفسی که باعث بیداری های متعدد فرد می شود، خواب آلودگی های شدید فرد در طول روز و سندروم های مختلف حرکتی ( احساسات ناخوشایند که باعث لرزش در شب می شود ) دید.
با وجود تفاوت در نوع اختلال خواب ، شیوع و تاثیر آن اما همپوشانی بین اختلالات خواب و مشکلات مختلف روانپزشکی و سلامت روان به قدری زیاد است که محققان مدت هاست گمان می کنند هر نوع از مشکلات ناشی از ریشه های بیولوژیکی است. تاثیر خواب بر سلامت روان بسیار خاص است.
افسردگی و بی خوابی
مطالعات با استفاده از روش ها و جمعیت های مختلف نشان داده است که ۶۵ تا ۹۰ درصد بیماران بزرگسال مبتلا به بیماری حاد افسردگی و حدود ۹۰ درصد کودکان مبتلا به این نوع اختلال نوعی از مشکلات خواب را تجربه می کنند. به همین منوال بی خوابی و سایر مشکلات خواب باعث افزایش ابتلا به اختلال افسردگی می شوند. بر طبق تحقیقاتی که در یک سازمان نگهداری بهداشت در میشیگان بر روی ۱۰۰۰ فرد بالغ در سنین ۲۱ تا ۳۰ سال انجام گرفت، نشان داده شد که افراد با سابقه ی بی خوابی بیشتر طی روند چهار برابر بیشتر نسبت به افرادی که خواب مناسب دارند دچار اختلال افسردگی می شوند.
بی خوابی و اختلالات در خواب بر نتایج بیماران مبتلا به افسردگی تاثیر می گذارد. طبق مطالعات نشان داده شده افرادی که بر اثر بی خوابی و اختلالات خواب دچار اختلالات افسردگی می شوند ممکن است حتی بعد از درمان دوباره دچار این بیماری شوند. حتی باید این نکته را در نظر داشت که بیماران افسرده ای که دچار بی خوابی یا سایر مشکلات خواب هستند بیشتر از افرادی که دارای افسردگی اما با خواب مناسب هستند به خود کشی فکر می کنند و یا با خود کشی می میرند.
اختلال عاطفی فصلی و تاثیر خواب بر سلامت روان
اختلال عاطفی فصلی یکی از انواع افسردگی است که در بیشتر مواقع سال با کاهش ساعات روشنایی روز بر افراد تأثیر می گذارد. به عنوان مثال ، ممکن است در مناطق با آب و هوای شمالی در پاییز و زمستان افراد این مناطق دچارنوعی اختلالات خواب شوند .
اختلال دو قطبی
بر طبق مطالعات انجام شده در جمعیت های مختلف نشان داده شده است که ۶۹درصد تا ۹۹ درصد بیمارن در طی یک دوره جنون اختلال دو قطبی بی خوابی را تجربه می کنند. این افراد نیاز کمتری به خواب دارند. با این وجود، مطالعات نشان می دهد، در افسردگی دو قطبی، 23 تا 78 درصد بیماران بیش از حد می خوابند (هایپسومنی). در حالی که دیگران ممکن است بی خوابی یا خواب بی قرار را تجربه کنند. مشکلات خواب بر روحیه تاثیر منفی می گذارد و باعث شدت در افسردگی و اختلالات دو قطبی می شود.
اختلالات اضطرابی و مشکلات خواب
مشکلات خواب و بی خوابی بیش از ۵۰ درصد بیماران بزرگسال مبتلا به اختلال اضطراب عمومی را تحت تأثیر قرار می دهد. طبق مطالعات انجام شده نشان داده شده است که جوانان مبتلا با اختلال اضطراب مدت طولانی تری به خواب می روند. این در مقایسه با جوانان سالمی است که خواب مناسبی دارند . البته توجه داشته باشید که درصد ابتلا به افسردگی در اثر بی خوابی به نسبت اختلالات اضطرابی بیشتر است. به طوری که در جوانان درصد اختلالات اضطرابی به خاطر بی خوابی ۲۷ درصد بوده اما در اختلال افسردگی ۶۹ درصد است.
این نکته قابل ذکر است که بی خوابی می تواند علائم اختلالات اضطرابی را بدتر کند یا از بهبودی آن جلو گیری کند. برای اطلاع از اختلالات اضطرابی می توانید از مشاوره تلفنی روان شناسی استفاده نمایید.
بیش فعالی
یکی از عوامل دیگری که باعث بی خوابی می شود، بیش فعالی است. بیش فعالی خود شامل چند مورد اختلال در خواب می شود . از جمله مشکلات، دشواری در به خواب رفتن ، مدت زمان کوتاه تر خواب و خواب ناآرام می باشد. علائم اختلال بیش فعالی و اختلال خواب به علت هم پوشانی که با هم دارند جدا کردن آن ها از هم دشوار می باشد .
در اخر باید به این موضوع توجه داشته باشیم که خواب کم می تواند کنار آمدن با استرس را بسیار دشوار تر کند. از این رو دردسرهای روزمره می تواند به منابع اصلی ناامیدی تبدیل شود. گاهی اوقات ممکن است با کوچک ترین اتفاق دچار نا امیدی شوید و احساس ضعف در خود داشته باشید و حتی در بعضی مواقع دچار وسواس شوید که باید یک خواب خوب داشته باشید.
تاثیرات خواب مناسب بر سلامت روان
در این بخش می خواهیم به تاثیرات خواب مناسب و کافی بر سلامت روان بپردازیم. طبیعی است هر فرد یا افرادی که بتوانند خواب مناسب و کافی داشته باشند دارای سلامت روان بهتری هستند.
در طول خواب آرام ، فرد در چهار مرحله به خواب عمیق فرو می رود. ابتدا دمای بدن کاهش پیدا می کند، عضلات شل می شوند و در نهایت ضربان قلب و تنفس آهسته می شود. در عمیق ترین حالت خواب آرام یک سری تغییرات فیزیولوژیکی ایجاد می شود که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
دسته ای از خواب ها، خواب REM مدلی است که در افراد هنگام خواب، دمای بدن ، فشار خون ، ضربان قلب و تنفس تا حدی افزایش پیدا می کند. این نوع خواب باعث می شود که میزان یادگیری افراد افزایش پیدا می کند و موجب تقوبت حافظه می شود. علاوه بر این به سلامت عاطفی نیز کمک می کند.
سبک زندگی ، خواب و سلامت روان
سبک زندگی و تغذیه می تواند بر خواب و در نهایت سیستم سلامت روان تاثیر داشته باشد. اما چگونه؟!
نوشیدنی های مضر و اثر آن بر خواب
اکثر مردم می دانند که کافئین در بی خوابی نقش اساسی دارد اما الکل و نیکوتین هم می توانند همین نقش را ایفا کنند. بدین صورت که الکل ابتدا باعث کاهش سیستم عصبی می شود و به برخی افراد کمک می کنند تا به خواب فرو روند اما تاثیرات ناشی از مصرف آن بعد از چند ساعت از بین می رود و فرد از خواب بیدار می شود. بنابراین برای خواب بهتر است که از مصرف این مواد جلوگیری کنید.
فعالیت بدنی و تاثیر بر خواب
عامل دیگر را می توان فعالیت بدنی نام برد به این صورت که فعالیت هوازی منظم به افراد کمک می کند تا سریعتر بخوابند ، زمان بیشتری را در خواب عمیق سپری کنند و در طول شب کمتر بیدار شوند.
بهداشت خواب
بهداشت خواب یکی دیگر از عواملی است که بر خواب تاثیر خواهد داشت. کارشناسان معتقدند که افراد بی خوابی را یاد می گیرند و می توانند یاد بگیرند که چگونه بهتر بخوابند. بهداشت خواب اصطلاحی است که نکاتی زیادی را در بر می گیرد. این نکات عبارتند از حفظ یک برنامه منظم برای خواب و بیداری ، استفاده از اتاق خواب مناسب ، تاریک نگه داشتن اتاق خواب و مجزا کردن رایانه و تلویزیون و وسایلی که حواس را از خواب پرت می کنند .
از آنجا که افراد مبتلا به بی خوابی تمایل به خواب رفتن ندارند ، تکنیک های شناختی رفتاری به آن ها کمک می کند تا انتظارات منفی را تغییر دهند و سعی کنند اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند. در نتیجه می توانند خواب خوبی داشته باشند. شما برای رفع مشکلات بی خوابی می توانید از مشاوه تلفنی روان شناسی استفاده نمایید.