وقتی تاریکیِ باورِ به نیرویِ ناشناخته بر امیدِ درمان غلبه کند، انسان تا کی اجازه می‌دهد خرافات درمان را عقب بیندازد؟ روانشناسان هشدار می‌دهند که باورهای خرافاتی در بسیاری از جوامع مانعِ مراجعه به روانشناس یا روانپزشک می‌شوند؛ بیماری روحی در سایه این موانع، زمانِ طلاییِ مداخلات مؤثر را از دست می‌دهد.
در تحقیقی در هند، حدود ۶۰٪ بیماران قبل از تماس با درمان رسمی به روش‌های سنتی یا مذهبی متوسل شده‌اند و این امر متوسط تأخیر در آغاز درمان را ۲٫۶ سال ثبت کرده‌اند.
اکنون اگر هر درجه تأخیر باعث گسترش علائم، کاهش کیفیت زندگی و افزایش هزینه‌های درمان نشود، پس چه چیز دیگری عواقبِ واقعی دارد؟ برای دریافت مشاوره تخصصی و پیدا کردن ریشه این باورها می‌توانید از همکده مشاوره بگیرید.
مطالعه بیشتر: ریشه های روانی گرایش به خرافات
تأثیر خرافات بر تأخیر در جستجوی درمان رسمی
بر اساس مطالعات متعدد، بسیاری از افراد دچار مشکلات روانی ابتدا به روش‌های سنتی یا مذهبی مراجعه می‌نمایند؛ خرافات این مراحل را جایگزین مراجعه پزشکی می‌کنند و در نتیجه تأخیر قابل ملاحظه‌ای در شروع درمان رسمی پدید می‌آید.
برای مثال، در مطالعه‌ای در ایالت تامیل نادو در هند از بین ۱۰۳ نفر بیمار، ۶۰٫۱٪ پیش از مراجعه به روانپزشک یا روانشناس، درمان را با تکیه بر دعا، نیایش، دعانویسی یا درمانگر سنتی آغاز کرده‌اند؛ این انتخاب موجب شده است که به طور متوسط ۲٫۶ سال درمان علمی به تأخیر افتد.
چنین تأخیری معانی متعددی دارد: گسترش بیشتر علائم، مقاوم‌تر شدن بیماری، بروز عودهای مکرر، کاهش شانس پاسخ به درمان و افزایش احتمال ایجاد عوارض همراه مانند اضطراب، افسردگی شدیدتر یا مشکلات جسمانی.
همچنین تأخیر درمانی فشار روانی را بر خانواده و اجتماع افزایش می‌دهد، هزینه‌های مالی مستقیم و غیرمستقیم را بیشتر می‌سازد و منابع درمانی را نامتقارن مصرف می‌کند. در نهایت، وقفه چندساله پیش از درمان علمی احتمالِ انتقال بیماری به مراتب طولانی‌تر و سخت‌تر را افزایش می‌دهد؛ بدین ترتیب هرچه به تأخیر درمان رسمی افزوده شود، روند بهبود با پیچیدگی‌های بیشتری روبرو خواهد شد.
آمار و پیامدهای جسمی و روانیِ تأخیر درمان به دلیل خرافات
تأخیر در درمان مشکلات روانی تنها بر روان تأثیر نمی‌گذارد؛ عواقب جسمانی و اجتماعی نیز به دنبال دارد. افزون بر گسترش علائم روانی مانند اضطراب و افسردگی، تأخیرِ درمان می‌تواند باعث افزایش خودداری از تغذیه صحیح، اختلال در خواب، کاهش فعالیت بدنی و افزایش آسیب‌پذیری نسبت به بیماری‌های جسمی چون بیماری‌های قلبی، اختلالات ایمنی یا مشکلات گوارشی شود.
تحقیقات نشان داده‌اند که باورهای خرافاتی، تفکر غیرمنطقی و اجتناب از درمان علمی شدت علائم روانی را بیشتر و روند درمان را دشوارتر می‌سازند.
در مطالعه‌ای دیگر، تنها ۱۵-۲۵٪ از کسانی که اختلال روانی دارند، درمان دریافت می‌نمایند؛ بسیاری از باقی افراد به علت خرافات، انگ اجتماعی یا عدم اطلاع‌رسانیِ صحیح درمان را به تأخیر می‌اندازند یا اصلاً دنبال نمی‌کنند. پیامد احتمالی فردی شامل کاهش کیفیت زندگی، افزایش درمان‌های اورژانسی، خودکشی یا خودآسیبی، آسیب روابط خانوادگی و اقتصادی می‌گردد.
در سطح جامعه، بارِ اقتصادیِ درمان مزمن، مراقبت‌های طولانی، کاهش بهره‌وری و افزایشِ هزینه سلامت عمومی بالا می‌رود؛ بنابراین تأخیر در درمان نه فقط یک مسئله شخصی، بلکه یک چالش بهداشت عمومی به شمار می‌آید.
