هذیان چیست؟

هذیان یا دیلوژن موضوعی است که برای بسیاری از افراد به وجود می آید. دیلوژن ها انوع مختلفی دارند که در مقاله به آن خواهیم پرداخت. در دنیای امروزی یک سری مسائل برای اکثریت مردم ناآشنا است. به عنوان مثال خیلی از افراد آشنایی زیادی با بحث هذیان ها ندارند. هذیان ها می تواند آسیب های زیادی به افراد در صورت عدم درمان وارد کند. برای همین روان شناسان راه حل های مختلفی را برای درمان این فرايند ارائه داده اند. ما در مقاله های قبل گفتیم که چه ارتباطی بین عشق و هذیان های یک فرد می تواند وجود داشته باشد.

هذیان و مشکلات مختلف در زندگی افراد

هذیان چیست؟

دیلوژن به عنوان باورهای ثابت و نادرستی تعریف می شود که با واقعیت در تضاد است. علیرغم شواهد مخالف، فردی که در حالت هذیانی قرار دارد نمی تواند این اعتقادات را رها کند. دیلوژن ها اغلب با تفسیر نادرست رویدادها تقویت می شوند. بسیاری از دیلوژن ها نیز سطحی از پارانویا را شامل می‌شوند. برای مثال، ممکن است کسی ادعا کند که دولت هر حرکت ما را از طریق امواج رادیویی کنترل می کند، علیرغم شواهدی که خلاف آن را نشان می دهد.

نکته ای در ارتباط با این زمینه

دیلوژن اغلب بخشی از اختلالات روان پریشی است. آن ها ممکن است همراه با توهم رخ دهند، که شامل درک چیزی است که واقعا وجود ندارد، مانند شنیدن صداها یا احساس حشرات که روی پوست شما می خزند.

نشانه ها

مشخصه دیلوژن ها یک باور تزلزل ناپذیر به چیزهایی است که درست نیستند، و اغلب، علیرغم شواهد مخالف، اعتقاد مداوم به هذیان وجود دارد. همه هذیان ها یکسان نیستند. برخی ممکن است شامل باورهایی باشد که از نظر تئوری می تواند در زندگی واقعی رخ دهد. برخی دیگر ممکن است عجیب، خارق العاده یا غیرممکن باشند.

ماهیت علائم دیلوژن ممکن است نقش اساسی در تشخیص داشته باشد. به عنوان مثال، اختلال هذیانی با دیلوژن های مختلف مشخص می شود که اغلب شامل تفسیر نادرست یک تجربه یا ادراک می شود. در اسکیزوفرنی، این موارد ممکن است عجیب باشند و ریشه در واقعیت نداشته باشند.

انواع هذیان

انواع مختلفی از این اختلال وجود دارد که مشخصه تشخیص اختلالات هذیانی است. نوع اختلال با موضوع هذیان های تجربه شده تعیین می شود.

هذیان ارتومانیک

در این نوع هذیان، افراد بر این باورند که فردی – معمولاً با جایگاه اجتماعی بالاتر – عاشق آن ها است. نمونه ای از این نوع هذیان می تواند کسی باشد که معتقد است یک بازیگر زن وی را دوست دارد و در طول برنامه تلویزیونی خود از طریق حرکات مخفی دست با آن ها ارتباط برقرار می کند.

هذیان های داشتن قدرت فوق العاده

در توهمات بزرگ منشی، افراد بر این باورند که علیرغم فقدان شواهد، استعداد، شهرت، ثروت یا قدرت فوق العاده ای دارند. یک نمونه از این نوع توهم ممکن است کسی باشد که معتقد است خدا به وی قدرت نجات جهان را داده است. و هر روز وظایف خاصی را انجام می دهند که به ادامه حیات سیاره زمین کمک می کند.

هذیان آزار و اذیت

افرادی که دارای هذیان آزار و اذیت هستند بر این باورند که مورد جاسوسی، تعقیب، تهمت، خیانت، یا به نحوی بدرفتاری قرار می گیرند. یک مثال ممکن است شامل کسی باشد که معتقد است رئیسش با افزودن ماده ای به آب سرد کن کارمندان باعث می شود مردم سخت تر کار کنند.

هذیان حسادت

با این نوع هذیان، افراد ممکن است باور کنند که شرکا زندگیشان به آنها خیانت می کنند. به عنوان مثال، شخصی با این نوع هذیان ممکن است فکر کند که شریک زندگی‌اش هر بار که از یک وسیله در مکان‌های عمومی استفاده می‌کند با معشوق خود ملاقات می‌کند. آن ها همچنین فکر می‌کنند که از طریق افراد دیگر (مثل صندوقدار در یک فروشگاه مواد غذایی) پیام‌های مخفی به معشوق وی ارسال می‌کنند.

هذیان جسمی

افراد مبتلا به هذیان جسمی بر این باورند که در حال تجربه احساسات فیزیکی یا اختلالات بدنی در زیر پوست هستند. یا از یک بیماری یا نقص پزشکی عمومی رنج می برند. برای مثال، کسانی که معتقد است انگل‌هایی در بدنش زندگی می‌کنند، ممکن است از هذیان جسمانی رنج ببرند.

هذیان مختلط یا نامشخص

هنگامی که هذیان ها در یک دسته قرار نمی گیرند و هیچ موضوع واحدی غالب نیست، هذیان ها “مختلط” در نظر گرفته می شوند. متخصصان سلامت روان ممکن است زمانی که این ها در یک دسته خاص قرار نمی گیرند یا نوع هذیان  را نمی توان به وضوح تعیین کرد، این اختلال را “نامشخص” نامید.

علل

محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث دیلوژن می‌شود. به نظر می‌رسد عوامل مختلف ژنتیکی، بیولوژیکی، روان‌شناختی و محیطی در آن نقش دارند. اختلالات روان‌پریشی در خانواده‌ها وجود دارد، بنابراین محققان گمان می‌کنند که یک مؤلفه ژنتیکی در دیلوژن وجود دارد. برای مثال، کودکانی که از والدینی مبتلا به اسکیزوفرنی متولد می‌شوند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ایجاد دیلوژن باشند.

نکته ای در ارتباط با این زمینه

ناهنجاری‌ها در مغز نیز ممکن است نقش داشته باشند. عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی (پیام‌رسان‌های شیمیایی در مغز) ممکن است احتمال ایجاد دیلوژن را در فرد افزایش دهد. تروما و استرس همچنین می توانند هذیان ها را تحریک کنند. در عین حال، افرادی که تمایل به انزوا دارند در برابر ابتلا به یک اختلال توهمات نیز آسیب پذیرتر به نظر می رسند. گاهی اوقات، مردم هذیان مشترکی دارند. این تجربه در افرادی که با هم زندگی می کنند و ارتباط کمی با دنیای بیرون دارند، بیشتر دیده می شود.

نشانه های هذیان

دیلوژن ممکن است نشانه مشکلات سلامت روان یا اختلالات مغزی باشد. شرایط زیر ممکن است شامل هذیان باشد:

اختلال روان پریشی مختصر

افراد توهم، هذیان، یا گفتار نامنظم را تجربه می کنند که ممکن است در اثر یک رویداد استرس زا ایجاد شود. علائم این اختلال برای یک ماه یا کمتر باقی می ماند.

هذیان های عجیب و غریب

افراد انواع هذیان های “غیر عجیب و غریب” را تجربه می کنند و معمولاً می توانند به طور طبیعی عمل کنند و عملکرد آن ها به طور قابل توجهی دچار اختلال نمی شود.

زوال عقل

اگر چه برآوردها متفاوت است، تقریباً یک سوم افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است دچار هذیان شوند.

اختلالات خلقی

گاهی اوقات، افراد مبتلا به اختلالات خلقی مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی ممکن است دچار دیلوژن شوند.

بیماری پارکینسون

شیوع بسیار متفاوت است. اما بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون پیشرفته توهم و دیلوژن را تجربه می کنند.

روان پریشی پس از زایمان

تغییرات هورمونی پس از زایمان ممکن است در برخی از زنان باعث روان پریشی پس از زایمان شود. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که این بیماری با اختلال دوقطبی نیز مرتبط است.

اختلال اسکیزوافکتیو

این اختلال شامل علائم اسکیزوفرنی و همچنین یک مشکل خلقی مانند افسردگی یا شیدایی است.

اسکیزوفرنی

این اختلال شامل “علائم مثبت” مانند توهم یا دیلوژن است. همچنین شامل “علائم منفی” مانند عاطفه، کاهش احساس لذت در زندگی روزمره، دشواری شروع و ادامه فعالیت ها، و کاهش صحبت می شود.

اختلال اسکیزوفرنیفرم

این اختلال علائمی شبیه به اسکیزوفرنی اما کمتر از شش ماه دارد.

اختلال روان‌پریشی ناشی از مواد یا دارو

مسمومیت با مواد یا الکل یا ترک آن ها ممکن است باعث شود برخی افراد دچار دیلوژن شوند. علائم معمولاً مختصر هستند و پس از پاک شدن آثار دارو برطرف می‌شوند. اگر چه روان‌پریشی ناشی از آمفتامین‌ها، کوکائین یا PCP ممکن است برای مدتی باقی بماند.

تشخیص

اگر فردی علائم دیلوژن را تجربه کند، پزشک با گرفتن سابقه پزشکی و انجام معاینه فیزیکی شروع می کند. همچنین ممکن است آزمایش‌های آزمایشگاهی برای رد هر گونه بیماری فیزیکی که ممکن است باعث علائم شود، تجویز شود. در صورتی که هیچ شرایط پزشکی ایجاد کننده علائم نباشد، پزشک ممکن است فرد را برای ارزیابی بیشتر به روانپزشک ارجاع دهد. متخصصان سلامت روان ممکن است از انواع ارزیابی های روانشناختی برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علائم فرد استفاده کنند. سپس ممکن است تشخیص بر اساس معیارهای تشخیصی در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) انجام شود.