آیا شما به اختلال تجزیه هویت مبتلا هستید؟

اختلال تجزیه هویت که با نام اختلال چند شخصیتی نیز شناخته می شود، نوعی اختلال در هویت فرد است که در آن بیمار حداقل دو شخصیت مجزا در هشیاری دارد. اختلال تجزیه ی هویت اغلب در نتیجه ی خشونت های شدید در دوران کودکی شکل می گیرید. این اختلال می تواند باعث شود هردو بیمار و اطرافیان او احساس ناراحتی و گیجی داشته باشند. اگر نگران وجود این اختلال شخصیتی در خودتان هستید می توانید با ارزیابی خودتان توسط یک روان پزشک با موفقیت متوجه وضعیت خود شود، علائم و نشانه های هشدار را شناخته، مفهوم اصلی این اختلال را درک کرده و در مورد باورهای نادرست متداول درباره ی آن اطلاعات کسب کنید.

شناختن علائم اختلال تجزیه هویت

حس تان نسبت به خود را تحلیل کنید. کسانی که از اختلال تجزیه ی هویت رنج می برند اغلب چندین شخصیت متفاوت در هشیاری دارند. این شخصیت ها همگی جنبه هایی از خودشان است که همیشه حضور دارند اما هربار یکی از آن ها ظاهر شده و در طول آن بیمار هیچ حافظه ای نسبت به شخصیت قبل ندارد. شخصیت های مختلف می توانند باعث ایجاد بی نظمی و اغتشاش در فرد شوند. شما دچار گیجی شده و حس می کنید نمی دانید چه کاری دارید انجام می دهید یا بعد چه اتفاقی قرار است بیفتد. این ها برای خودتان و اطرافیان شما بسیار آزاردهنده خواهد بود.

• نکته قابل توجه

به دنبال جابه جایی هایی در شخصیت خود باشید. یک تغییر در اینجا اصطلاحی است که برای عوض شدن شخصیت ها استفاده می شود. فرد مبتلا به اختلال تجزیه ی هویت طی روال های مداوم و منظمی تغییراتی در شخصیت خود را تجربه خواهد کرد. این تغییرات بین شخصیت ها می توانند هرجایی رخ داده و بین چند ثانیه تا چندین ساعت ممکن است ادامه داشته باشند و زمامی که در شخصیت دیگر سپری می شود برای هر فرد متفاوت با فرد دیگر خواهد بود.

ارزبابی تغییر در شخصیت با موارد زیر

• تغییرات در حالات صورت و یا در صدا یا حالت فیزیکی یا وضعیت بدن و یا در افکار یا صحبت 
• پلک زدن سریع، طوری که انگار فرد می خواهد خود را با نور محیط تطابق دهد.

در کودکان بازی های تخیلی یا داشتن هم بازی های خیالی نشانه ی وجود اختلال چند شخصیتی نخواهد بود

• مراقب تغییرات شدید در رفتار و ظاهر باشید. کسانی که از اختلال تجزیه ی هویت رنج می برند اغلب تغییراتی شدید را در ظاهر ( نشان دادن احساسات)، رفتار، هشیاری، حافظه، درک، قدرت شناختی ( افکار ) و عملکردهای حرکتی خواهند داشت.

افراد مبتلا به اختلال تجزیه ی هویت گاهی تغییرات قابل توجهی را در موضوع صحبت داشته یا به طور ناگهان طرز فکرشان کاملا عوض می شود. و یا شاید به طور کلی دچار عدم توانایی در حفظ تمرکز شده و برای مدتی طولانی نمی توانند به درستی مکالمه را ادامه دهند.

نکته قابل توجه

• مشکلات در حافظه را بشناسید. کسانی که دچار اختلال تجزیه ی هویت هستند اغلب مشکلات قابل توجهی را در حافظه ی خود تجربه می کنند، از جمله مشکل در یادآوری اتفاقات روزانه، اطلاعات شخصی مهم یا حوادث وحشتناک در گذشته.

این نوع از مشکلات در حافظه که اغلب همراه با اختلال تجزیه ی هویت هستند شامل فراموشی های عادی و روزانه نمی شود. گم کردن کید یا فراموش کردن جای پارک ماشین به اندازه ی کافی برای تشخیص این اختلال قوی نیستند. کسانی که مبتلا به اختلال چند شخصیتی می باشند شکاف های قابل توجهی در حافظه ی خود دارند مثلا اتفاقی که اخیرا رخ داده است را اصلا به یاد نمی آورند.

• سطح استرس خود را بررسی کنید. اختلال تجزیه ی هویت تنها زمانی تشخیص داده می شود که علائم باعث ناتوانی های مهم برای فرد در عملکردهای روزانه ی حرفه ای و زندگی اجتماعی و حرفه ای می شود.

آیا علائم شما باعث شده اند درد و رنج زیادی را تحمل کنید؟ و در مدرسه، محل کار یا خانه به خاطر علائم خود با مشکلات قابل توجهی روبه رو شده و در یافتن دوست مشکل پیدا کنید؟

داشتن یک ارزیابی

• با یک مشاور صحبت کنید. تنها راه مطمئن برای اینکه بفهمید آیا مبتلا به اختلال تجزیه ی هویت هستید یا نه انجام یک ارزیابی توسط پزشک می باشد. کسانی که اختلال چند شخصیتی را تجربه می کنند اغلب زمانی که شخصیت دیگری را تجربه کردند را به یاد نمی آورند. به همین دلیل افراد چند شخصیتی ممکن است از تغییر شخصیت خود اگاه نباشند و در نتیجه تشخیص بیماری در خود کاری واقعا چالش برانگیز و سخت است.

سعی نکنید خودتان بیماری را تشخیص دهید. شما باید با یک فرد متخصص دیدار داشته باید تا بتوانید بفهمید آیا واقعا به اختلال چند شخصیتی دچار هستید یا نه. تنها روان شناسان یا روان پزشکان با تجربه می توانند به درستی بیماری شما را تشخیص دهند.

• نکته قابل توجه

اگر اختلال تجزیه ی هویت در شما تشخیص داده شده است می توانید ببینید لازم است برای آن دارویی مصرف کنید یا نه. از پزشک خود بخواهید شما را به یک روان شناس خوب ارجاع دهد.

• مشکلات در سلامت را بررسی کنید. برخی اوقات افراد مبتلا به اختلال تجزیه ی هویت مشکلاتی در حافظه و سیستم عصبی خود تجربه می کنند که می تواند در نتیجه ی برخی مشکلات در وضعیت سلامت ایجاد شده باشد. بسیار مهم است که وضعیت شما توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد تا هرگونه مشکل احتمالی را حذف کرد.

همچنین هرگونه مصرف مواد را در نظر داشته باشید. این اختلال نباید در اثر ترک مصرف الکل یا سم زدایی هر ماده ی مخدر دیگری از بدن ایجاد شود.

• نکته قابل توجه

اگر تشنج را به هر شکلی تجربه می کنید با پزشک خود فورا مشورت داشته باشید. این یک وضعیت فوری در سلامت شماست و ارتباط مستقیمی با اختلال تجزیه ی هویت ندارد

• وقتی به دنبال دریافت کمک های تخصصی می روید صبور باشید. باید بدانید تشخیص اختلال تجزیه ی هویت به زمان نیاز دارد. افراد مبتلا به این اختلال گاه تشخیص درستی در موردشان نبوده است. دلیل اصلی این است که بسیاری از بیماران اختلال چند شخصیتی دارای مشکلات دیگری نیز در سلامت روان خود هستند، مانند افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه، اختلالات غذایی، اختلال خواب، اختلال پانیک و یا اختلال مصرف مواد. ترکیب این بیماری ها خود را به شکلی نشان می دهد که علائم مربوط به اختلال چند شخصیتی را پنهان می سازد. در نتیجه پزشک به کمی زمان نیاز دارد تا بتواند قبل از تشخیص خود وضعیت بیمار را بررسی کند.

مشخص کردن علائم هشدار دهنده

• به علائم دیگر و نشانه های هشدار دهنده ی اختلال تجزیه ی هویت دقت داشته باشید. لیستی طولانی از علائم مرتبط وجود دارد که در صورت ابتلای فرد به این اختلال نمودار خواهد شد. با وجودی که علائم دیگر شاید لزوما منجر به تشخیص این بیماری نشوند اما احتمالا نمودار شده و می توانند رابطه ی نزدیکی با این اختلال داشته باشند.
• اتفاقات تلخی که در گذشته داشته اید را بنویسید. اختلال تجزیه ی هویت الب در نتیجه ی خشونت های شدید یا تکرار اتفاقات وحشتناک در دوران کودکی شکل می گیرد. فرد مبتلا اغلب سال ها به عنوان یک کودک خشونت های فیزیکی، عاطفی یا جنسی را تجربه کرده است و به عنوان یک مکانیسم تطابقی با اتفاقات وحشتناک این اختلال در او شکل گرفته می باشد. خشونتی که کودک از آن رنج برده اغلب بسیار شدید است مانند مورد تجاوز قرار گرفتن مکرر از سوی یکی از والدین یا پرستار کودک و یا هر خشونت دیگری برای مدت زمانی طولانی.
•  

• نکته قابل توجه

• به گم کردن زمان و فراموشی های خود دقت داشته باشید. اصطلاح ” گم کردن زمان ” اشاره به این دارد که فرد به طور ناگهانی نسبت به محیط اطراف خود هشیار می شود و بخشی از زمان به طور کلی از حافظه ی او رفته است ( مانند روز گذشته یا فعالیت هایی که صبح انجام داده است ) این ها کاملا مرتبط با فراموشی هستند، در آن فرد یک خاطره ی خاص یا بخشی از خاطرات مرتبط را از یاد می برد. هردو این ها می توانند برای فرد بیمار بسیار ترسناک باشند زیرا او را گیج و پریشان کرده و نمی داند چه اتفاقاتی برای او افتاده است.
• تجزیه یا گسستگی. تجزیه تجربه کردن احساس جدا شدن از بدن خودتان، تجربیات، احساسات یا خاطراتتان است. هر فردی تجزیه را سطحی داشته است ( برای مثال در یک کلاس کسل کننده برای زمانی طولانی نشسته اید و ناگهان متوجه می شوید زمان پایان کلاس رسیده بدون اینکه بدانید در این مدت زمان چه حرف هایی زده شد ) با این وجود فردی که مبتلا به اختلال تجزیه ی هویت است شاید این تجربه را بیشتر داشته باشد، زیرا آن ها در یک ” رویای بیداری ” هستند. این فرد توضیح می دهد که در حال انجام کاری است در حالی که می تواند از بیرون نظاره گر بدن خود باشد.

پایه و اساس اختلال تجزیه هویت

مفاهیم اصلی و خاص تشخیص اختلال تجزیه ی هویت را بشناسید. آشنایی با شاخصه های اصلی برای تشخیص این اختلال به شما کمک می کند بفهمید آیا نیاز به مراجعه به روان درمان برای ارزیابی دقیق وضعیت خود را دارید. بر اساس انجمن تخصصی بیماری های روانی (DSM-5)، ابزار تشخیص اصلی مورد استفاده در روان درمانی برای اختلال چند شخصیتی، پنج معیار مهم است که باید در فرد دیده شود. همه ی این پنج شاخصه باید وجود داشته باشند تا بیماری تشخیص داده شود.

باید دو یا چند شخصیت مجزا برای یک فرد وجود داشته باشد که خارج از نرمال های اجتماعی و فرهنگی برای آن فرد است

فرد باید مرتبا مشکلاتی در حافظه ی خود را تجربه کند مانند شکاف هایی در مورد فعالیت های روزانه، فراموش کردن اطلاعات شخصی یا اتفاقات ترسناکی که برای او افتاده است

نکته قابل توجه

علائم باعث ایجاد اختلالات قابل توجهی در عملکرد فرد شده اند ( در مدرسه، محیط کار، خانه، و روابط )

این تجزیه به عنوان تمرینی مذهبی یا فرهنگی شناخته نشده باشد

علائم در نتیجه ی مصرف مواد یا بیماری های دیگر نباشند

باید بدانید اختلال چند شخصیتی یک اختلال روانی متداول است. بین یک تا سه درصد از جمعیت از این بیماری رنج می برند. با این وجود باید به یاد داشته باشید شدت بیماری در هر فرد متفاوت از فرد دیگر خواهد بود.

باید بدانید این اختلال در زنان شایع تر از مردان است. نسبت به مردان، در زنان سه تا نه مرتبه بیشتر از مردان اختلال چند شخصیتی تشخیص داده می شود.